Płyn Lugola – jak działa i kiedy go stosować?

Lugol’s Solution, czyli Płyn Lugola jest to roztwór dwóch substancji: jodku potasu (KI) i jodku wapnia (CaI), który ma szerokie zastosowanie w medycynie. Jego zastosowanie leży głównie w diagnostyce i leczeniu chorób tarczycy, a także jako środek dezynfekujący. W tym artykule dowiesz się czym jest płyn Lugola, jak go używać oraz dlaczego warto go stosować.

Jakie działanie ma płyn Lugola – co to jest i jakie są najczęstsze zastosowania tego preparatu?

Płyn Lugola swoją nazwę wziął od nazwiska francuskiego lekarza – Jean Guillaume Auguste Lugola – to antyseptyczny wodny roztwór jodu do użytku zewnętrznego. Płyn Lugola działa przede wszystkim jako środek diagnostyczny, pomagający lekarzowi w rozpoznaniu chorób tarczycy. Płynem tym można także leczyć niektóre choroby tarczycy, a także stosować go zewnętrznie jako środek dezynfekujący. Przyjmowanie preparatów jodu w dawkach blokujących jodochwytność tarczycy jest uzasadnione w przypadku osób przebywających na terenach skażenia promieniotwórczego jodem radioaktywnym, w bezpośrednim pobliżu miejsca wypadku jądrowego.

Środek ten był stosowany w Polsce w 1986 roku, kiedy to po awarii elektrowni atomowej w Czarnobylu doszło do uwolnienia promieniotwórczego jodu-131. Płyn Lugola pomógł wtedy zatrzymać wchłanianie tej substancji przez organizm. Wodny roztwór jodku potasu miał za zadanie wysycić jodem tarczycę i nie dopuścić, aby radioaktywny izotop jodu 131 się do niej dostał.

W dzisiejszych, niepewnych czasach, gdzie ryzyko użycia broni atomowej lub uszkodzenia jednej z elektrowni atomowych na Ukrainie jest duże, zapotrzebowanie na ten produkt w Polsce znów rośnie. Płyn Lugola należy więc do produktów, które warto mieć w domu na wszelki wypadek. Płyn na wolnym rynku można kupić bez recepty, a jego cena nie jest wygórowana.

Płyn Lugola, jako środek dezynfekujący

Ma szerokie zastosowanie. Można go używać do dezynfekcji rąk, ale także do dezynfekcji powierzchni i narzędzi. Płyn Lugola jest szczególnie polecany do dezynfekcji narzędzi medycznych i stomatologicznych, a także opatrunków.

Płyn Lugola a choroby tarczycy

Płyn lugola stosuje się głównie w diagnostyce i leczeniu chorób tarczycy. Jest to jednak preparat o szerokim spektrum działania i można go stosować również w innych schorzeniach. W zależności od zażytej dawki, płyn może zahamować lub pobudzić tarczycę do produkcji hormonów. Oznacza to, iż nieuzasadnione podanie płynu może przynieść więcej szkody niż pożytku i uszkodzić pracę tarczycy.

Płyn Lugola – skład i dawkowanie

Płyn Lugola ma postać białego lub żółtawego roztworu, który jest bezzapachowy. Produkt składa się z dwóch substancji: jodku potasu (KI) i jodku wapnia (CaI). Jego stężenie wynosi 0,05%. Płyn należy stosować zgodnie z instrukcją lub według zaleceń lekarza.

Dawkowanie płynu Lugola jest bardzo istotne, gdyż nadmiar jodu może być szkodliwy dla zdrowia.

Zalecana dawka to:

  • dorośli i młodzież powyżej 12. roku życia: jedna kropla płynu na każdy centymetr kwadratowy powierzchni ciała, dziennie
  • dzieci w wieku od trzech do 12 lat: połowa dawki dla dorosłych
  • kobiety w ciąży i karmiące piersią: jedna trzecia dawki dla dorosłych

Jak stosować płyn Lugola do picia?

Zwykle stosuje się rozcieńczenie 10 kropli płynu Lugola na niecałą szklankę (200 ml) przegotowanej lub destylowanej wody. Taki roztwór można pić dwa razy dziennie, po posiłkach. Dawka i częstotliwość stosowania mogą być zwiększane lub zmniejszane tylko przez lekarza. Uwaga: Lekarze podkreślają, by nie przyjmować jodku potasu profilaktycznie!

Wodny roztwór jodu do stosowania zewnętrznego

Płyn do stosowany zewnętrznie do odkażania skóry i błon śluzowych. Roztworem można pocierać skórę, a także opatrunek lub gazik nasączony roztworem i przykładać do miejsca objawienia się choroby.

REKLAMA

Płyn Lugola – przeciwwskazania i skutki uboczne

Preparatu nie wolno stosować w przypadku nadwrażliwości na jod lub substancje pomocnicze. Należy także unikać stosowania płynu w przypadku chorób nerek, wątroby lub nadnerczy.

Płyn Lugola może powodować skutki uboczne, takie jak:

  • biegunka
  • wymiotynadczyn
  • nudności
  • pokrzywka
  • swędzenie i pieczenie skóry

Należy natychmiast skonsultować się z lekarzem, jeśli wystąpi którykolwiek ze skutków ubocznych.

Płyn Lugola – cena i gdzie można go kupić?

Krople Lugola można kupić w aptekach bez recepty, a także w niektórych sklepach ze zdrową żywnością. Cena produktu jest bardzo przystępna – wynosi około 15 złotych. Przykładowy produkt w naszej bazie:  Solutio Iodi Cum Glycerini Coel

Profilaktyczne przyjmowanie kropli Lugola (picie płynu Lugola) jest niebezpieczne dla zdrowia!

Płyn Lugola nie jest środkiem, który można stosować profilaktycznie. Okazuje się, że nieuzasadnione spożycie preparatu może spowodować objawy ze strony układu krążenia. Jego nadmierne stosowanie może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak:

Dlatego też, jeśli nie jest to konieczne, nie stosuj płynu Lugola. Pamiętaj także, żeby przed zastosowaniem płynu Lugola skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.

W przypadku zagrożenia radioaktywnego

Produkt może być stosowany w przypadku zagrożenia radioaktywnego, gdyż pomaga on ochronić organizm przed niekorzystnymi działaniami promieniowania. Zaleca się picie jednej łyżeczki płynu Lugola dziennie, rozcieńczonego w szklance wody. Pamiętaj jednak, że nadmierne stosowanie płynu Lugola może być szkodliwe dla zdrowia. Dlatego też, jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, skonsultuj się z lekarzem.

Różnica pomiędzy płynem Lugola, a tabletkami jodku potasu

Jodek potasu to substancja, która jest wykorzystywana do produkcji różnych preparatów, m.in. maści do leczenia naciągniętych mięśni i obrzęków limfatycznych. Ma działanie antyzapalne, przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze oraz antyoksydacyjne (odpowiada za wychwytywanie wolnych rodników.  Jodek potasu znajduje się w odkażającej jodynie oraz w słynnym płynie Lugola. Jodek potasu jest także składnikiem tabletek, które stosuje się w leczeniu niedoczynności tarczycy.

Zgodnie z Naczelną Izbą Aptekarską, w przypadku awarii elektrowni atomowej i uwolnienia do atmosfery radioaktywnego jodu konieczne jest podanie osobom, przebywającym na zagrożonym terenie, tabletki zawierającej wysokie stężenie stabilnego jodu. Zbyt długie przyjmowanie dużych dawek jodu może być niebezpieczne dla zdrowia szczególnie dla dzieci, kobiet w ciąży i karmiących piersią. Natomiast płyn Lugola zawiera jodek potasu, ale jest on rozcieńczony wodą i dlatego jest bezpieczniejszy w użyciu.

Płyn Lugola – przeciwwskazania i skutki uboczne

Płyn Lugola nie powinien być stosowany przez osoby uczulone na jodynę lub którekolwiek z substancji składowych preparatu. Nie jest wskazany dla osób, które mają problemy z tarczycą lub cierpią na inne choroby endykronologczne – sprawdź porady endykronologiczne. Tego preparatu nie powinny także stosować kobiety w ciąży i karmiące piersią. Preparat może powodować miejscowe podrażnienia i działać drażniąco na skórę. W rzadkich przypadkach może także wywołać reakcje alergiczne. Pamiętaj, że płyn lugola nie jest lekiem i nie powinien być stosowany bez konsultacji z lekarzem.

Podsumowując, płyn Lugola to bardzo przydatny środek, który warto mieć w domu na wszelki wypadek.

Najczęstsze pytania internautów

Przedstawiamy powtarzające się pytania na temat płynu Lugola.

Ile płynu Lugola podawano po Czarnobylu?

Polskie władze, mimo zaprzeczeń władz ZSRR, szybko rozpoczęły działania. 29 kwietnia stabilny jod (tzw. płyn Lugola, a dokładniej jodek potasu) był już rozprowadzany w punktach aptecznych. Kobiety w ciąży i karmiące piersią przyjmowały go doustnie, a dzieci do sześciu miesięcy – podawało się go za pomocą kroplówek.

elektrownia atomowa
Reaktor 4 w elektrowni jądrowej w Czarnobylu (Ukraina)

Czy płyn Lugola to to samo co jodyna?

Nie należy mylić płynu Lugola z jodyną, która jest preparatem do dezynfekcji ran. Jodyna ma działanie bakteriobójcze, wirusobójcze i grzybobójcze. Jest stosowana zewnętrznie do dezynfekcji rąk, narzędzi chirurgicznych oraz powierzchni. Jodyna jest także składnikiem maści , które są stosowane w leczeniu naciągniętych mięśni i obrzęków limfatycznych.

Czy płyn Lugola z apteki można pić?

Ważna informacja! Płyn Lugola, który można kupić w aptece, nie jest przeznaczony do spożycia. Zawiera on bowiem jodek potasu, który w dużych ilościach może być szkodliwy dla zdrowia. Płyn Lugola przeznaczony do picia przepisywany jest na receptę przez lekarza, a jego przygotowaniem zajmuje się farmaceuta. Płyn Lugola przechowywany jest w szklanych buteleczkach, bez dostępu do światła.

Dlaczego wykupują krople Lugola?

Pierwszego dnia wojny w Ukrainie 24 lutego 2022 roku Rosjanie zajęli czarnobylską elektrownię atomową. Pojawiły się obawy, że dojdzie do wycieku radioaktywnego jodu. Państwowa Agencja Atomistyki wydała wtedy komunikat, że w Polsce nie ma zagrożenia dla życia i zdrowia, jednak wiele osób ruszyło do aptek po płyn Lugola. Obecnie służby państwowe mają zgromadzone wystarczające zapasy nowocześniejszego niż płyn Lugola preparatu – to jodek potasu.