Leki na stwardnienie rozsiane

Lista leków stosowanych w leczeniu stwardnienia rozsianego (SM).

Zobacz także:

Choroba Alzheimera
Choroba Parkinsona
Migrena
Padaczka (epilepsja)
Pamięć i koncentracja
Wszystkie leki neurologiczne

Stwardnienie rozsiane (łac. sclerosis multiplex, SM) to przewlekła choroba układu nerwowego. Na SM zapadają osoby między 20 a 40 rokiem życia. Zwykle proces chorobowy toczy się przez kilka lat zanim zostanie postawiona właściwa diagnoza. Dzieje się tak przede wszystkim dlatego, że początkowe objawy stwardnienia rozsianego są mało charakterystyczne i łatwo je przypisać innym schorzeniom czy przemęczeniu.

Stwardnienie rozsiane – przyczyny i objawy

Stwardnienie rozsiane zostało opisane po raz pierwszy w 1868 roku przez francuskiego neurologa Jeana – Martina Charcota. W SM dochodzi do uszkodzenia otoczki mielinowej (błona białkowo – lipidowa otaczająca akson komórki nerwowej) włókien nerwowych. Nerw pozbawiony osłony mielinowej nie jest w stanie przewodzić impulsów nerwowych i staja się bezużyteczny. Termin „rozsiane” odnosi się do rozrzucenia procesu chorobowego w różne miejsca układu nerwowego.

Przyczyna SM nie została do końca wyjaśniona. Obecnie uważa się, że jest to choroba o podłożu autoimmunologicznym, gdzie komórki nerwowe są atakowane przez układ odpornościowy pacjenta. Wśród innych przyczyn wymienia się: czynniki genetyczne, niektóre zakażenia wirusowe (np. wirus Epsteina – Barr), niedobór witaminy D we wczesnym dzieciństwie. Ustalono również zależność występowania choroby z miejscem zamieszkania – im dalej od równika, tym ryzyko choroby wzrasta.

Objawy stwardnienia rozsianego są zróżnicowane, a ze względu na przewlekły proces chorobowy często są rozłożone w czasie. Zazwyczaj pojawia się pojedynczy objaw, a wraz z postępem choroby dołączają inne. Pierwszym objawem charakterystycznym dla SM jest pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego. Do innych objawów występujących w początkowym stadium należą: zmęczenie, osłabienie, skurcze i sztywność mięśni, bóle i uczucie ciężkości nóg. Wraz z postępem choroby nasilają się dolegliwości, głównie ze strony układu nerwowego: zaburzenia równowagi, zaburzenia widzenia, drżenia kończyn, drętwienie i mrowienie kończyn, zaburzenia mowy, zaburzenia funkcji pęcherza moczowego i jelit.

Ze względu na postępujący charakter choroby oraz nasilenie objawów SM często doprowadza do inwalidztwa.

Leczenie stwardnienia rozsianego

Przebieg choroby jest trudny do przewidzenia i bardzo indywidualny. Nie ma leku, który zatrzymałby postęp choroby i doprowadził do wyleczenia. Stosuje się więc środki mające na celu spowolnienie postępu SM:

Interferony – w leczeniu SM stosuje się interferon beta
Octan glatirameru – glatiramer stymuluje komórki T supresorowe, przez co ogranicza odpowiedź zapalną układu immunologicznego
Mitoksantron – lek posiadający przeciwwskazania do stosowania ze względu na dużą kardiotoksyczność
Natalizumab – nadaje się do monoterapii
Fingolimot – lek stosowany w przypadku braku skuteczności interferonu
Teryflunomid – ma działanie przeciwzapalne

Podaje się również dożylnie duże dawki kortykosteroidów. W leczeniu objawowym zwalcza się skutki terapii w/w lekami oraz dąży do zminimalizowania objawów SM (zaburzenia zwieraczy, spastyczność, niedowłady, drżenia, zawroty głowy, przewlekłe bóle). Leczenie objawowe jest więc uzależnione od występujących objawów.

Przykładowe leki (substancje) stosowane w neurologii:

Choroba Parkinsona:

Entakapon
Karbidopa
Lewodopa
Pramipeksol
Rasagilina
Ropinirol
Rywastygmina

Choroba Alzheimera:

Donepezyl
Memantyna
Rywastygmina
Winpocetyna

Migrena:

Sumatryptan
Topiramat

Padaczka:

Gabapentyna
Karbamazepina
Lakozamid
Lamotrygina
Lewetyracetam
Pregabalina
Topiramat
Walproinian sodu

Pamięć i koncentracja:

Miłorząb japoński