Citrus aurantium, czyli pomarańcza gorzka, to jedna z odmian pomarańczy, która, jakkolwiek raczej nie nadaje się do bezpośredniego spożycia z uwagi na gorzki, cierpki smak, jest często wykorzystywana w sztuce kulinarnej. Jednak pomarańcza gorzka to nie tylko podstawa deserów, konfitur, czy słynnego alkoholu – Curacao. Owoce tej rośliny, sprowadzonej w X wieku do Europy z dalekiej Azji, posiadają wiele prozdrowotnych substancji i znalazły zastosowanie w ziołolecznictwie czy dietetyce. Jak działa gorzka pomarańcza i jakie korzyści można odnieść z włączenia jej do swojej diety?
Pomarańcza gorzka – substancje lecznicze
Surowce zielarskie pomarańczy gorzkiej to m.in. skórka – zarówno rośliny niedojrzałej, jak i dojrzałej – oraz suszone kwiaty. Susz z kwiatów wykorzystuje się przede wszystkim pod kątem źródła naringeiny, flawonoidu charakterystycznego również dla grejpfrutów. Gorzka pomarańcza jest jednak najbardziej znana z powodu synefryny, występującej w skórce, mogącej efektywnie wspomagać odchudzanie. W owocu tym można znaleźć i szereg innych, drogocennych substancji – m.in. witaminy (A, E, z grupy B, i wysokie stężenie witaminy C), składniki mineralne (np. żelazo i magnez, wapń, fosfor), gorycze czy błonnik. Wśród wielu związków, jakie zawiera pomarańcza gorzka, można wymienić także olejki eteryczne, związki terpenowe, alkaloidy oraz flawonoidy (poza naringeiną m.in. rutynę czy hesperydynę).
Pomarańcza gorzka – na co pomaga?
Gorzka pomarańcza na odchudzanie i trawienie
Ekstrakt ze skórki gorzkiej pomarańczy jest dość popularnie stosowany jako środek na odchudzanie, z racji zawartości synefryny. Uważa się, że alkaloid ten wspomaga redukcję masy ciała poprzez nasilanie rozkładu tłuszczów czy zmniejszenie łaknienia. Synefryna stymuluje zarazem układ krwionośny – przyspiesza akcję serca i zwiększa ciśnienie krwi; jednocześnie pomarańcza gorzka działa uszczelniająco na naczynia krwionośne. Inne związki zawarte w pomarańczy gorzkiej również posiadają wpływ na układ trawienia – citrus aurantium może być np. pomocną przy niestrawności.
Gorzka pomarańcza na infekcje wirusowe i bakteryjne
Z uwagi na wysoką zawartość witaminy C pomarańcza gorzka poprawia odporność organizmu. Dzięki działaniu przeciwzapalnemu czy antybakteryjnemu, preparaty z pomarańczy gorzkiej są stosowane w różnych schorzeniach górnych dróg oddechowych – m.in. bólu gardła, przeziębieniach, zapaleniach oskrzeli czy grypie.
Na uwagę zasługuje działanie przeciwgrzybicze tej rośliny, wykorzystywane w użyciu zewnętrznym do leczenia różnych rodzajów grzybicy.
Inne kierunki działania pomarańczy gorzkiej
Wśród niewymienionych jeszcze dróg oddziaływania preparatów gorzkiej pomarańczy na organizm, najważniejszymi są łagodzenie astmy (działanie rozszerzające na oskrzela) oraz wspomożenie w profilaktyce miażdżycy. Mówi się również o działaniu przeciwnowotworowym; inhalacja olejkiem eterycznym może być także pomocna w okresach stresu i obniżonego nastoju.
Przeciwwskazania do stosowania pomarańczy gorzkiej
Najważniejsze przeciwwskazania dla pomarańczy gorzkiej wynikają z obecności synefryny, której nie można przyjmować zbyt wiele (maks. dzienna dawka to ok. 25g) – jej wpływ na układ krwionośny, przy przedawkowaniu, może powodować ciężkie skutki uboczne. Gorzka pomarańcza nie jest zalecana osobom z nadciśnieniem i osobom starszym. Chcąc rozpocząć suplementację podczas przyjmowania innych leków – szczególnie wpływających na OUN, układ krwionośny czy stosowanych przy chorobach tarczycy – należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.
Pomarańcza gorzka – stosowanie
Ekstrakt z pomarańczy gorzkiej wchodzi w skład różnego rodzaju suplementów na odchudzanie. Sproszkowaną skórkę gorzkiej pomarańczy można również dodawać do herbaty czy potraw, bądź przyrządzić na jej bazie odwar. Sproszkowane owoce pomarańczy gorzkiej stosowane zewnętrznie – w formie okładów czy jako baza naturalnej maści – będą pomoce w wielu przypadłościach, np. w walce z cellulitis czy grzybicami stóp.