Niekontrolowane zgrzytanie zębami – czym jest bruksizm?

Bruksizm, czyli zaciskanie i zgrzytanie zębów pojawia się u osób w różnym wieku. Najczęściej dotyczy jednak kobiet po 30. roku życia, a dotyka 8-10% populacji. Bardzo często chorzy nie są świadomi, że mają taki problem. Ignorowanie go może prowadzić jednak do zmian w jamie ustnej oraz w obrębie żuchwy i mięśni. Wyróżnia się dwa rodzaje bruksizmu. Bruksizm okresu charakteryzuje się brakiem zgrzytania zębami, ale mimowolnym napinaniem oraz zaciskaniem szczęki. Podczas bruksizmu sennego występuje również zgrzytanie zębami. Leczenie tej choroby jest konieczne i wymaga od nas wiele cierpliwości. Musimy bowiem skontaktować się z wieloma specjalistami z zakresu protetyki, ortodoncji oraz stomatologii. 

Zatem, jeśli Twój współlokator lub partner skarżą się, że w nocy wydajesz z siebie nieprzyjemne dźwięki, które przypominają skrzypienie, nie lekceważ tego, natychmiast skontaktuj się z lekarzem specjalistą. Jest to bowiem uciążliwa dolegliwość, która pojawia się nie tylko na tle nerwowym.

Czym jest bruksizm?

Bruksizm to zgrzytanie oraz zaciskanie zębów wywołujące niekontrolowaną aktywność mięśni – żwaczy. Pojawia się ono najczęściej podczas snu i klasyfikowane jest jako jego zaburzenie. Najczęściej, to właśnie partnerzy jako pierwsi zauważają tę chorobę u drugiej osoby. W nocy słyszalne są bowiem charakterystyczne odgłosy tarcia, stukania oraz przesuwania zębów. Osoba chora z reguły nie zauważa swojego problemu dopóki w obrębie jej jamy ustnej nie wystąpią uciążliwe objawy lub zmiany. Choroba ta spotykana jest także u nastolatków oraz dzieci, a najrzadziej występuje u osób starszych.

Niestety, nieleczona choroba może prowadzić do wielu, różnych dolegliwości dotyczących poszczególnych części ciała oraz utrudniających funkcjonowanie. Aby temu zapobiec należy jak najszybciej udać się do specjalisty i rozpocząć leczenie.

Bruksizm, czyli od zębów, poprzez kręgosłup, aż po stawy skokowe.

Bruksizm to fachowa nazwa określająca mimowolne zgrzytanie oraz zaciskanie zębami. Podczas ataku choroby, człowiek zaciska szczękę nawet do 10 razy mocniej niż np. jedząc. Z czasem, jeśli choroba jest nieleczona, pojawić mogą się także uszkodzenia przyzębia, zębów, czy stawów skroniowo – żuchwowych. To jednak niestety nie wszystko. Zaburzenia równowagi w zbyt mocno spiętych mięśniach mimicznych i żwaczowych, poprzez system szlaków powięziowych, a także wspólny system unerwienia i unaczynienia, przekazywane są do mięśni podpotylicznych, dalej do obręczy barkowej, mięśni obręczy biodrowej, mięśni przykręgosłupowych, a na końcu do okolic stawu skokowego. System takich transmisji napięć oraz objawów doskonale znany jest każdemu fizjoterapeucie, który zajmuje się terapią manualną. Całość wiąże się jednak również z pozostałymi układami człowieka, a dzieje się tak poprzez dysfunkcje stawów skroniowo-żuchwowych. Właśnie z tego powodu, jeśli u danej osoby występuje wada zgryzu, występują także wady postawy. Dłużej nieleczone zaburzenia równowagi napięć mięśniowych mogą powodować stopniowe zmiany układu kostno-stawowego.

Bruksizm – przyczyny.

Niestety, nie ma jasno określonej jednej dolegliwości, która wywołuje tę chorobę. Za winowajców uważa się jednak inne choroby, zwłaszcza wady wrodzone, a także tryb życia. Istnieje wiele przyczyn bruksizmu, a wśród nich wyróżnia się m.in.:

1. Przewlekły i długotrwały stres. 
2. Wady anatomiczne zgryzu lub szczęki.
3. Częste żucie gumy.
4. Czynniki dziedziczne.
5. Pasożyty, najczęściej owsiki. Występują one zazwyczaj u dzieci.
6. Niedobór magnezu i inne zaburzenia w gospodarce magnezowej.
7. Nieprawidłowe wypełnienie ubytków w zębach oraz źle dopasowane korony i protezy zębowe.
8. Zaburzenia lękowe, które występuje w wyniku stresu pourazowego, nerwicy, depresji oraz innych chorób psychicznych. Jest to zdecydowanie najczęściej występująca przyczyna zgrzytania zębami u osób dorosłych.

Bruksizm – objawy.

Bardzo często osoby cierpiące na tę chorobę nie są świadome problemu. Z reguły diagnoza zostaje postawiona dopiero wtedy, gdy pojawią się powikłania zdrowotne. W zależności od długości choroby, obserwujemy:

• pękanie i ścieranie zębów,
• ubytki klinowe,
• rozchwianie zębów,
• przygryzanie języka oraz policzków,
• krwawienie dziąseł,
• bolesność w okolicach stawów skroniowych lub kąta żuchwy,
• ograniczona ruchomość żuchwy,
• przykurcze mięśniowe,
• bolesność uciskowa lub samoistna,
• bolesność okolicy oczodołów,
• suchość oczu,
• szum w uszach,
• zaburzenia równowagi.

Leczenie oraz diagnoza bruksizmu.

Objawy bruksizmu są charakterystyczne i łatwo je zdiagnozować. Najczęściej w diagnozie pomagają także informacje, jakie lekarz uzyska z wywiadu lekarskiego – przebyte choroby i urazy, styl życia, tryb pracy, czy konstrukcja psychiczna pacjenta mogą wpływać na pojawienie się choroby. Leczenie bruksizmu jest jednak wielospecjalistyczne i wieloetapowe. Wymaga także konsultacji z wieloma specjalistami – stomatologiem, protetykiem oraz ortodontą. Bardzo często pierwszym zaleceniem jest zmiana trybu życia oraz relaks. Dalsze leczenie zależy od powagi choroby.