Jak leczyć alergię?

Alergia należy do grupy chorób autoimmunologicznych i stanowi wynik nadwrażliwości tkanek oraz nadmiernej odpowiedzi obronnej organizmu na określone substancje, które u reszty pacjentów są neutralne dla zdrowia. W zależności od rodzaju alergii, objawy mogą się manifestować w różnych organach ciała, a ich zasięg – być miejscowy lub układowy. Zmiany mają różne nasilenie – od łagodnego, po ciężkie, w skrajnych przypadkach zagrażające życiu. Jakie preparaty stosuje się w poszczególnych rodzajach alergii? Odpowiedź – poniżej.

Rodzaje leków stosowanych w leczeniu alergii

  • Leki przeciwhistaminowe – działają one antagonistycznie na receptory histaminowe H1, przez współzawodnictwo z histaminą o wiązanie z miejscem aktywnym receptora histaminowego H1. Na skutek tej konkurencji, łączą się one odwracalnie z receptorem H1, hamują działanie histaminy i znoszą wywoływane przez nią objawy reakcji alergicznych umiejscowionych. Świetnie sprawdzają się w leczeniu chorób atopowych skóry, jako że osłabiają świąd, obrzęk i pokrzywkę oraz hamują rozwój stanu zapalnego. Stosuje się je także w leczeniu ostrych lub przewlekłych stanów zapalnych spojówek o podłożu alergicznym.
  • Leki przeciwhistaminowe I generacji – nie są one preparatami o działaniu selektywnym, jako że oddziałują tak na obwodowe, jak i ośrodkowe receptowy histaminowe H1. Są również w stanie blokować receptory cholinergiczne, dopaminergiczne, serotoninergiczne oraz adrenergiczne. Leki pierwszej generacji są skuteczniejsze od preparatów drugiej generacji w chorobach alergicznych, gdzie stres przyczynia się do nasilenia objawów. Szybko i dobrze wchłaniają się one po podaniu doustnym, lecz z powodzeniem można je stosować także miejscowo, dożylnie oraz domięśniowo. Ze względu na liczne działa nie niepożądane, są to głównie preparaty wydawane na receptę. W trakcie leczenia z ich udziałem należy bezwzględnie unikać picia alkoholu oraz prowadzenia samochodu.
  • Leki przeciwhistaminowe II generacji – działają one niemalże wyłącznie na obwodowe receptory histaminowe H1, w związku z czym są pozbawione szeregu działań niepożądanych charakterystycznych dla opisanych powyżej preparatów I generacji. Mimo, że cechuje je zbliżona skuteczność działania, efekty te mogą się zmieniać w zależności od właściwości każdego pacjenta. Leki te wchłaniają się dobrze z przewodu pokarmowego, lecz efekty ich działania pojawiają się później niż w przypadku preparatów I generacji. Do ich zalet zaliczyć można fakt, iż hamują odczyny skórne na długi czas. Zaleca się ich systematyczne, przewlekłe stosowanie, jako że wykazują skuteczniejsze działanie niż w przypadku podania doraźnego.
  • Glikokortykosteroidy – mają one działanie przeciwalergiczne, immunosupresyjne oraz przeciwzapalne. Można je stosować w leczeniu umiarkowanych dolegliwości związanych z sezonowym alergicznym nieżytem nosa, stanach przewlekłych i alergicznym zapaleniu spojówek. Glikokortykosteroidy należą do leków stosowanych najczęściej w atopowym zapaleniu skóry, chorobach świerzbiączkowych, pokrzywce oraz reakcjach uczuleniowych po ukąszeniach owadów.
sposoby leczenia alergii

Jak leczyć poszczególne rodzaje alergii?

  • Astma alergiczna – możną ją leczyć zarówno przyczynowo, jak i objawowo. Stosuje się tutaj środki zapobiegające reakcji alergicznej oraz redukujące zapalenie alergiczne, czyli preparaty hamujące uwalnianie mediatorów oraz leki przeciwleukotrienowe. Najbardziej skuteczne są w tym przypadku jednak glikokortykosteroidy, które podaje się w formie inhalacji. Do terapii wprowadza się także leki przeciwastmatyczne; stosuje się je doraźnie w celu wywołania rozkurczu mięśni gładkich. W ciężkich przypadkach wskazane jest natomiast zastosowanie omalizumabu we wstrzyknięciach podskórnych.
  • Alergiczne zapalenie spojówek – najskuteczniejszym preparatem w tym przypadku są krople do oczu ze składnikami o właściwościach przeciwalergicznych. Pomocne okazać mogą się także tabletki z loratadyną albo cetyryzyną. Spora część pacjentów sięga również po lodoksamid, czyli stabilizator błony komórkowej hamujący uwalnianie histaminy z komórek tucznych. Warto posiłkować się także preparatami łagodnymi podrażnienia oczu na bazie soli fizjologicznej, które wypłukują alergeny i nawilżają śluzówkę lub okłady z ziela świetlika łąkowego o właściwościach przeciwalergicznych.
  • Alergiczny nieżyt nosa (inaczej katar alergiczny) – leczy się go doraźnie, głównie z użyciem preparatów przeciwhistaminowych. Większość pacjentów sięga po tabletki OTC zawierające w swoim składzie loratadynę, cetyryzynę oraz desloratadynę oraz po donosowe aerozole z glikokortykosteroidami. W niektórych przypadkach pomocne okazać mogą się także tabletki z pseudoefedryną, preparaty donosowe z kromglikanem sodu albo krople do nosa na bazie oksymetazoliny albo ksymetazoliny. Kluczowe jest tutaj również dbanie o stosowną higienę jamy nosowej, na przykład z użyciem roztworów soli fizjologicznej, które pomagają w oczyszczaniu i nawilżaniu śluzówki. Często stosuje się także spray z roztworem soli morskiej – skutecznie łagodzi on przekrwienia śluzówki i pomaga w usuwaniu nadmiaru wydzieliny.
  • Alergie skórne – w leczeniu ogólnym wykorzystuje się przeważnie leki antyhistaminowe w formie tabletek oraz kapsułek, a także preparaty kortykosteroidowe w formie kremów, maści, żeli oraz emulsji. W ciężkich przypadkach, steroidy podaje się drogą pozajelitową. Pomocniczo można także używać chłodzących lotionów.
  • Wstrząs anafilaktyczny – obserwowany jest on w szczególności po ukąszeniach owadów u alergików uczulonych na ich jad oraz u pacjentów borykających się z alergiami polekowymi oraz pokarmowymi. Doraźnie wykorzystuje się tutaj specjalny zestaw preparatów przeciwwstrząsowych, zawierający głównie adrenalinę podawaną we wstrzyknięciach domięśniowych. Pomocne okazać mogą się także leki przeciwhistaminowe podawane pozajelitowo.

Przykładowe lekami stosowane w leczeniu alergii: AcarizaxAlertonAlleMaxAmertil BioCetilevoClatra, Claritine DuoDenovals, FlixonaseLevocedo Allergy, MomesterRotadin, XylorinZyrtec.

Naszych publikacji nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję indywidualnie w porozumieniu z pacjentem.