Cukrzyca typu 2 – przyczyny, objawy, leczenie

Cukrzyca typu 2 (inaczej cukrzyca insulinoniezależna) to choroba metaboliczną, której cechą charakterystyczną jest hipoerglikemia, czyli zwiększony poziom insuliny we krwi. Jest występowanie jest związane z odpornością tkanek na działanie insuliny, lecz kluczowe znaczenie mają tutaj również predyspozycje genetyczne. Do głównych jej objawów zalicza się wielomocz, zwiększone pragnienie oraz utratę masy ciała pomimo zwiększonego apetytu.

Przyczyny cukrzycy typu 2

Jak już zostało wspomniane, dużą rolę w rozwoju cukrzycy typu 2 odgrywają predyspozycje genetyczne. Są one częstsze niż w przypadku cukrzycy typu 1 i obejmują około 25 procent pacjentów. Za dziedziczenie skłonności do opisywanego schorzenia nie odpowiada jeden konkretny gen, lecz cały szereg genów oaz ich mutacji. Zalicza się do nich między innymi geny warunkujące wydzielanie insuliny oraz te, które odpowiadają za rozwój insulinooporności.

Mimo genetycznego obciążenia, jako kluczowe w rozwoju cukrzycy typu 2 wskazuje się czynniki środowiskowe takie, jak niski poziom aktywności fizycznej (brak pracy mięśni redukuje liczbę oraz powinowactwo receptorów insuliny, zaburzając zużycie glukozy w tkance tłuszczowej, mięśniowej i wątrobie) oraz nieprawidłowe nawyki żywieniowe. Opisywane schorzenie jest bardzo silnie skorelowane z otyłością – występuje aż 10 razy częściej u osób borykających się z nią.

Ma to bezpośredni związek z insulinoopornością tkanek, w tym również opornością na działanie insuliny występującej w nadmiernej ilości komórek tkanek tłuszczowych. Mamy tutaj również do czynienia ze wzrostem wytwarzania tak zwanych wolnych kwasów tłuszczowych, co obniża poziom glukozy w pozostałych komórkach.

Na początkowym etapie rozwoju cukrzycy typu 2 organizm wytwarza insulinę, lecz jej ilość jest zbyt mała w porównaniu do aktualnego poziomu glukozy we krwi. Niekiedy również wydzielanie insuliny jest nieprawidłowe, to znaczy odrobinę opóźnione w stosunku do przyjętego posiłku. W konsekwencji prowadzi to do stopniowego wzrostu poziomu glukozy we krwi, co określa się mianem hiperglikemii. Taki przedłużający się stan w szkodliwy sposób oddziałuje na komórki beta wysp trzustkowych, zwiększając dodatkowo poziom glukozy we krwi.

Na tym etapie często nie obserwuje się niepokojących objawów, co w konsekwencji prowadzić może do uszkodzenia naczyń krwionośnych – zarówno tych drobnych, jak i o większym świetle. Dochodzi tu także do rozwoju tak zwanej neuropatii, czyli uszkodzenia ośrodkowego układu obwodowego, nerwowego oraz autonomicznego.

rodzaje cukrzycy

Objawy cukrzycy typu 2

Nieuchwytny początek cukrzycy typu 2 stwierdza się aż u 85 procent pacjentów. Do głównych jej objawów zalicza się zwiększone pragnienie, zwiększenie ilości oddawanego moczu, osłabienie, zmęczenie oraz wzmożony apetyt, któremu towarzyszy utrata masy ciała.

Z uwagi na utajony, długotrwały rozwój choroby, zauważalne są powikłania nieleczonej hiperglikemii takie, jak zaburzenia narządu wzroku, rozwijające się stany zapalne skóry i narządów moczowo – płciowych, zaburzenia czucia razem z dolegliwościami bólowymi, uszkodzenie naczyń krwionośnych nerek oraz długo i trudno gojące się rany.

Reklama

Leczenie cukrzycy typu 2

Cukrzyca typu 2 jest schorzeniem rozwijającym się stopniowo, przez wiele lat w postaci utajonej. Na chwilę obecną, jedyne kryterium diagnostyczne stanowi podwyższony poziom glukozy we krwi.


Zobacz dział: leki dla cukrzyków.

Przykładowe leki stosowane w leczeniu cukrzycy typu 2: AdeksaDiamedDibetixGlucobayJanumetRistabenStarlixTresibaVipidiaXigduo.


Terapia skupia się wówczas na redukcji stężenia glukozy metodami niefarmakologicznymi, wpływając na modyfikację trybu życia. Najlepsze efekty można osiągnąć stosując odpowiednią dietę cukrzycową oraz dbając o regularną aktywność fizyczną o umiarkowanym nasileniu. W efekcie dochodzi do redukcji masy ciała oraz poziomu glukozy we krwi. Gdy taka terapia nie okaże się skuteczna, stosuje się terapię doustnymi lekami hipoglikemizującymi takimi, jak pochodne sulfonylomocznika oraz biguanidów. Insulinę włącza się dopiero wówczas, kiedy żadna z wymienionych powyżej form leczenia nie przyniesie pożądanych efektów.

Kluczowe znaczenie diagnostyczne w ocenie skuteczności prowadzonego leczenia ma test HbA1c, czyli badanie poziomu hemoglobiny glikowanej, który nie powinien przekraczać 7 procent. Jeżeli jest on wyższy, wskazuje to jednoznacznie na długotrwałą hiperglikemię i niewłaściwie prowadzone leczenie.

 

Naszych publikacji nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję indywidualnie w porozumieniu z pacjentem.