Otyłość – choroba cywilizacyjna

Otyłość, czyli nieprawidłowa, zwiększona masa ciała spowodowana nadmiernym odkładaniem się tkanki tłuszczowej jest ogromnym problemem współczesnego świata. Według szacunkowych danych nawet 50-60% Europejczyków ma nadwagę. Według raportu Światowego Indeksu Bezpieczeństwa Żywnościowego, opracowanego przez Economist Intelligence Unit (EIU) na zlecenie firmy DuPont, Polska jest na 5. miejscu w Europie pod względem liczby osób z otyłością i nadwagą, w stosunku do osób z prawidłowym BMI.

Zagrożenia związane z otyłością

O nadwadze lub otyłości mówimy, gdy wskaźnik BMI przekracza prawidłowe wartości:

• 25,0-29,99 – nadwaga
• 30,0-34,99 – I stopień otyłości
• 35,0-39,99 – II stopień otyłości (otyłość kliniczna)
• ≥ 40,0 – III stopień otyłości (otyłość skrajna)

Już niewielka nadwaga jest niekorzystna dla zdrowia, natomiast otyłość stanowi poważne zagrożenie, mogące doprowadzić do przedwczesnej śmierci. Dlatego nie można bagatelizować tego problemu i należy jak najwcześniej podjąć skuteczne działania ograniczające liczbę nadmiernych kilogramów.

Nadwaga i otyłość prowadzą do licznych, poważnych komplikacji zdrowotnych i negatywnie wpływają na cały organizm. Są czynnikiem ryzyka wielu istotnych dla zdrowia zaburzeń, w tym zespołu metabolicznego, cukrzycy typu 2, miażdżycy, chorób kardiologicznych, chorób układu krążenia, trawiennego i nerwowego. Otyłość współistniejąca z innymi chorobami np. cukrzycą czy kamicą drastycznie zwiększa ryzyko zawału serca, udaru mózgu oraz innych zdarzeń kardiologicznych.

Tkanka tłuszczowa więzi witaminę D, dlatego u otyłych osób często stwierdza się duże niedobory tej witaminy, która jest niezwykle istotna, chociażby w prawidłowej gospodarce wapniowo-fosforanowej. Otyłość zwiększa ryzyko zachorowania na niektóre typy nowotworów, może przyczyniać się do rozwoju chorób endokrynologicznych, kostno-stawowych, a także pośrednio może mieć wpływ na psychikę. Zwłaszcza u dzieci i nastolatków nadwaga może wywoływać depresję, myśli samobójcze oraz doprowadzić do zaburzeń odżywiania.

Zbyt duża waga nie pozostaje obojętna dla kości, stawów i kręgosłupa. Układ szkieletowy musi sprostać nadmiernej wadze, co często prowadzi do szybkiego zużywania się stawów, zwłaszcza stawów kolanowych, a także deformacji kręgosłupa, bólów kręgosłupa i dyskopatii.

Społeczny wymiar otyłości

Na problem otyłości uwagę zwróciła m.in. Światowa Organizacja Zdrowia WHO, która wspiera szeroko zakrojone badania epidemiologiczne, a także patronuje eventom takim jak Światowy Dzień Walki z Otyłością.

Otyłość została uznana za chorobę cywilizacyjną, a więc taką, która jest bezpośrednio związana z dobrobytem cywilizacyjnym i jest widoczna w krajach wysokorozwiniętych oraz rozwijających się. Według szacunków, w Europie otyłość jest pośrednio odpowiedzialna za około 10% zgonów, a w USA nawet za 20% zgonów. Wszystko wskazuje na to, że jeżeli nie zmienimy społecznego podejścia do otyłości, to liczby te będą jeszcze większe już w niedalekiej przyszłości.

Jak sobie radzić z nadwagą?

Najważniejsze jest dbanie o aktywność fizyczną, a także o prawidłowo ułożoną, zróżnicowaną dietę. To dwa elementy, bez których nawet najlepsza kuracja nie ma szans powodzenia. O ile otyłość nie wynika ze schorzeń metabolicznych czy hormonalnych, przeważnie jest możliwe zrzucenie wagi wyłącznie ćwicząc i dbając o dietę. Jeżeli otyłość wynika z jakichś jednostek chorobowych, konieczne będzie wdrożenie specjalistycznego leczenia np. uregulowanie hormonów tarczycy, wyrównanie cukrzycy itd.

Jeżeli otyłość nie jest spowodowana chorobą, podstawowym sposobem walki z nadmiarowi kilogramami są, wspomniane wyżej, ćwiczenia fizyczne oraz zbilansowana dieta, zgodna z piramidą zdrowego żywienia, o której pisaliśmy więcej w artykule o superfoods . Dla przyspieszenia odchudzania i poprawy efektu, można sięgnąć po suplementy i leki na odchudzanie, ale wyłącznie te bezpieczne i przetestowane. Strzeż się wszystkich cudownych kuracji obiecujących zrzucenie 30 kilogramów w miesiąc. To nierealne i niebezpieczne. Pamiętaj że zarówno suplementy, jak i leki mają jedynie wspomagać kuracje odchudzającą, a nie być jej podstawą.

Jakie środki na odchudzanie?

Istnieje wiele, różnych suplementów i leków wspierających odchudzanie. Mogą one mieć odmienne mechanizmy działania, a przed ich użyciem najlepiej skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem w celu zastosowania najkorzystniejszej kuracji.

W sprzedaży są leki dostępne na receptę, bez recepty oraz suplementy na odchudzanie. Można je podzielić na takie, które: hamują łaknienie i zmniejszają apetyt, takie, które spalają tkankę tłuszczową,  ograniczające wchłanianie różnych składników oraz przyspieszające i regulujące przemianę materii.

Wszystkie tabletki na odchudzanie mają swoje plusy i minusy, i warto się z nimi zaznajomić. W walce o szczupłą sylwetkę nie polegaj wyłącznie na kuracji odchudzającej tabletkami, lecz stosuj zasady zdrowego stylu życia. Pamiętaj, by suplementy diety i leki na odchudzanie kupować wyłącznie sprawdzone i przetestowane, pochodzące od pewnych producentów.

Żródła / Bibliografia:

1. med. Dorota Godawska; „Siedem mitów dotyczących otyłości” portal mp.pl diabetologia [dostęp: 02.01.2015]; https://diabetologia.mp.pl/przeglad_badan/113115,siedem-mitow-dotyczacych-otylosci
2. Monika Szymocha, Marek Bryła, Irena Maniecka-Bryła; „Epidemia otyłości w XXI wieku”; Zdr Publ 2009;119(2):207-212; https://www.researchgate.net/publication/281322323_Epidemia_otylosci_w_XXI_wieku
3. Redakcja magazyny Focus.pl; „Polska na 5. miejscu w Europie pod względem otyłości!” [dostęp: 22.06.2016]; https://www.focus.pl/artykul/polska-na-5-miejscu-w-europie-pod-wzgldem-otyoci