USG genetyczne przeprowadzane jest w I trymestrze ciąży. Ocenie poddawane są tutaj liczne struktury płodu takie, jak przezierność karku czy obecność kości nosowej, na podstawie których lekarz jest w stanie oszacować ryzyko wystąpienia wad genetycznych.
Kiedy należy wykonać USG genetyczne?
Kobiety w ciąży powinny wykonać trzy badania ultrasonograficzne:
- USG I trymestru – przeprowadza się je między 11 a 14 tygodniem ciąży (określa się je mianem USG genetycznego),
- USG II trymestru – wykonywane między 18 a 22 tygodniem ciąży,
- USG III trymestru – przeprowadza się je pomiędzy 28 a 32 tygodniem ciąży.
Sprawdź ulotki i opinie pacjentów o przykładowych lekach stosowanych przez kobiety: leczenie infekcji intymnych różnego pochodzenia (Fluomizin, Trioxal, Macmiror Complex 500, Izovag, Gynoxin Uno, Ipozumax ), endometrioza (Primolut-Nor, Provera, Diemono, Probella, Endovelle, Zafrilla), menopauza (Intrarosa, Femoston Conti, Remifemin, Ovestin, Oekolp forte, Klimadynon, Systen 50, Velbienne mini, Progesterone Besins, Systen Conti, Femoston mini, Angeliq, Vagifem, Lenzetto), środki antykoncepcyjne (Liberelle, Aidee, Slinda, Mercilon, Ginoring, PolaRing, Midiana, Dionelle, Lemena, Vines).
Jak wygląda USG genetyczne?
USG genetyczne to badanie obrazowe i nieinwazyjne, czyli oceniane jako bezpieczne tak dla matki, jak i dla płodu. Nie wymaga ono od pacjentki żadnego specjalnego przygotowania. Przeważnie lekarz wykorzystuje tutaj sondę przezbrzuszną, lecz w wyjątkowych sytuacjach możliwe jest także zastosowanie sondy przezpochwowej dla uzyskania lepszej jakości obrazu.
Ocenie poddawane jest tutaj łożysko, ilość wód płodowych i płód. Badane są tutaj struktury takie, jak: długość ciemieniowo – siedzeniowa, klatka piersiowa z obecnymi narządami, kształt czaszki i budowa struktur mózgu, jama brzuszna z obecnymi narządami, kończyny górne i dolne, przepływy w odpowiednich naczyniach płodu, przezierność karkowa oraz obecność kości nosowej. Dwa ostatnie elementy są szczególnie ważne przy ocenie ryzyka obecności zaburzeń chromosomalnych u płodu.
Łożysko oraz ilość wód płodowych
Łożysko to bardzo istotny narząd odpowiadający za prawidłową wymianę substancji między płodem a matkę i produkcję oraz wydzielanie niektórych hormonów. W USG oceniana jest jego lokalizacja i stopień dojrzałości. Prawidłowo łożysko powinno przylegać na całej długości do ściany macicy i znajdować się w pewnej odległości od kanału szyjki macicy.
Wody płodowe są środowiskiem dla rozwijającego się płodu. Wraz z wiekiem ich ilość wzrasta, a pod sam koniec ciąży – obniża się. Niepożądana jest zarówno sytuacja, gdy jest ich za dużo, jak i za mało. Lekarz określa ilość płynu owodniowego na podstawie współczynnika AFI. Jego pomiaru dokonuje się poprzez zmierzenie wielkości kieszonek z płynem owodniowym zobrazowanych w każdym z czterech kwadratów brzuch. Jego prawidłowa wartość powinna mieścić się między 5 a 20.
Długość ciemieniowo – siedzeniowa
Podczas badania USG I trymestru ocenia się ilość płodów oraz ilość ciemieniowo – siedzeniową każdego z nich (jest to tak zwany CRL). Pomiar jest dokonywany od szczytu główki do siedzenia płodu. Aparat USG na podstawie zmierzonego CRL wyznacza odpowiadający mu tydzień ciąży. Następnie możliwe jest wyliczenie z tego wyniku przewidywanego terminu porodu i porównanie do daty wyznaczonej z ostatniej miesiączki. Duża rozbieżność wymagać będzie stosownej korekcji terminu porodu.
Badanie płodu w USG genetycznym
- Kształt czaszki, mózg oraz kręgosłup – zarys czaszki płodu zobrazowany w USG daje informację odnośnie jego prawidłowego rozwoju. Kluczowa jest tutaj jego ciągłość oraz kształt zbliżony do elipsodialnego. Mózg, mimo tak wczesnego etapu ciąży jest już dosyć rozwinięty, a co za tym idzie – jego struktury są dokładnie analizowane. W przypadku kręgosłupa, bada się jego ciągłość na całej długości.
- Przezierność karkowa – to zobrazowane ultrasonograficzne nagromadzenie płynu pod skórą, w okolicy karku. Jej wymiar rośnie proporcjonalnie do wieku ciążowego oraz długości ciemieniowo – siedzeniowej płodu, w związku z czym zakres norm może być różny dla poszczególnych tygodni ciąży.
- Kość nosowa – niemożność zobrazowania kości nosa w USG genetycznym występuje u 60-70 procent płodów z zespołem Downa.
- Jama brzuszna oraz miednica – w jamie brzusznej oraz miednicy płodu powinny zostać zobrazowane narządy takie, jak pęcherz moczowy oraz żołądek.
- Klatka piersiowa – w klatce piersiowej płodu szczególną uwagę zwraca się na badanie serca, które na tym etapie powinno składać się z czterech jam i mieć stosownie wykształcone przegrody. Mierzy się tutaj częstotliwość, z jaką uderza (bije ono około 2 razy szybciej od serca dorosłego). Lekarz sprawdza również położenie aorty oraz tchawicy.
Zobacz także spis leków stosowanych przez kobiety. Znajdziesz tu między innymi wykaz leków na infekcje intymne, tabletki antykoncepcyjne, leki stosowane w menopauzie.
Naszych publikacji nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję indywidualnie w porozumieniu z pacjentem.