Zespół policystycznych jajników należy do najczęściej rozpoznawanych zaburzeń hormonalnych u kobiet między 25 a 45 rokiem życia. Dotyczy około 15% kobiet na świecie i może powodować trudności z zajściem w ciążę. W celu postawienia diagnozy warto udać się do ginekologa-endokrynologa. Na czym polega zespół policystycznych jajników? Jakie są przyczyny i objawy choroby? Jak leczy się PCOS?
Czym jest zespół policystycznych jajników?
Zespół policystycznych jajników znany również jako zespół wielotorbielowatych jajników, PCOS lub androgenizm jajnikowy, to choroba związana z zaburzeniami hormonalnymi. Dotyczy przede wszystkim kobiet w wieku rozrodczym, ale początki choroby mogą pojawić się już w okresie dojrzewania. Schorzenie obejmuje nie tylko układ rozrodczy, ale również ma negatywny wpływ na metabolizm i psychikę. Cechą charakterystyczną dla PCOS są widoczne torbiele na jajnikach, które rozpoznaje się podczas badania USG narządów rodnych. Jednak nie u wszystkich kobiet z tym schorzeniem mogą się one pojawić.
Przyczyny PCOS
Dokładna przyczyna choroby nie jest znana. Jednak jako główne podłoże jej powstania podaje się zaburzenia hormonalne oraz zmianę wrażliwości tkanek na hormony, co powoduje wzrost stężenia męskich hormonów płciowych i torbiele w jajnikach. Kolejnym czynnikiem zwiększającym szansę na zachorowanie jest genetyka (występowanie w rodzinie), otyłość i cukrzyca.
Zespół policystycznych jajników – objawy
Najczęstszym objawem PCOS są zaburzenia miesiączkowania, które polegają na występowaniu nieregularnych cyklów, zmniejszeniu ich ilości, a nawet braku owulacji i menstruacji. Dodatkowo może pojawić się: nadmierne owłosienie typu męskiego, trądzik, wypadanie włosów, problemy ze schudnięciem, wahania nastroju, zaburzenia snu, trudności z zajściem w ciąże i niepłodność. Często występują również zaburzenia gospodarki węglowodanowej w postaci insulinooporności, hiperinsulinemii czy cukrzycy oraz depresja.
Leczenie PCOS
Leczenie zespołu policystycznych jajników zaczyna się od podania dwuskładnikowej antykoncepcji hormonalnej. Czasami zalecana jest również metformina, która pomaga obniżyć glikemię. Jednak leczenie powinno obejmować nie tylko farmakoterapię, ale również zmianę stylu życia (m.in. redukcja stresu, wysypianie się), diety i podjęcie regularnej aktywności fizycznej. Ze względu na częste współistnienie insulinooporności przy PCOS dieta powinna obejmować posiłki o niskim ładunku glikemicznym, zawierać błonnik, duże ilości surowych warzyw, roślin strączkowych i węglowodanów pochodzących z pełnego ziarna.
Naszych publikacji nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję indywidualnie w porozumieniu z pacjentem.
