Co to jest osteoporoza? Najlepsze źródła wapnia w profilaktyce osteoporozy

Osteoporoza to problem wielu seniorów. Ale nie tylko – w niektórych przypadkach może dotknąć również ludzi w sile wieku. Nie każdy z nas wie jednak na czym dokładnie polega ta choroba i jak jej zapobiegać. Tymczasem w profilaktyce osteoporozy bardzo ważne jest zapewnienie sobie odpowiednich źródeł wapnia i dostarczanie tego cennego dla kości pierwiastka do organizmu. Jak to zrobić? W tym artykule dowiesz się, co to jest osteoporoza i jak z nią walczyć!

Spis treści:

• Co to jest osteoporoza?
• Osteoporoza – nie tylko po siedemdziesiątce!
• Profilaktyka osteoporozy – jak się ronić?
• Źródła wapnia – gdzie ich szukać?

Co to jest osteoporoza?

Osteoporoza nie jest chorobą nową, jako schorzenie opisywana była już w źródłach pochodzących sprzed tysiącleci. W Polsce jej definicja pojawiła się w lekarskiej encyklopedii z lat dwudziestych ubiegłego wieku – było to „gąbczenie kości”. Dziś osteoporozę definiujemy jako chorobę układu kostnego z charakterystycznym zmniejszeniem masy kostnej oraz zaburzeniami jej mikroarchitektury.

Niestety, sama przypadłość zwykle rozwija się bezobjawowo, a pierwszy symptom to dopiero samo złamanie kości. Osteoporoza to już choroba cywilizacyjna, podobnie jak nowotwory czy cukrzyca. Światowa organizacja Zdrowia WHO ogłosiła lata 2001-2010 Dekadą Kości i Stawów. Miało to sprawić, że wiedza o profilaktyce osteoporozy stanie się powszechna.

Jednak nie do końca tak się stało. Wciąż bagatelizujemy osteoporozę jako chorobę „na którą się nie umiera”. Problem w tym, że choć nie jest śmiertelna, osteoporoza znacząco zmniejsza poziom funkcjonowania osób dotkniętych tym schorzeniem. Do tego, to choroba seniorów – a długość życia cały czas się wydłuża, wkrótce więc problem z osteoporozą będzie jeszcze powszechniejszy. Amerykańska instytucja National Osteoporosis Foundation oszacowała, że 50 proc. kobiet i 20 proc. mężczyzn dozna w życiu złamania kości z powodu osteoporozy. W Europie diagnozuje się najwięcej na świecie przypadków osteoporozy – aż 40 proc. z całości. Łatwo więc wysnuć wniosek, że tej choroby nie powinno się bagatelizować.

Osteoporoza – nie tylko po siedemdziesiątce!

Wbrew powszechnie panującej opinii, osteoporoza nie jest chorobą właściwą jedynie emerytom. Bardzo często chorują na nią również kobiety w okresie menopauzy – a więc tuż po pięćdziesiątce. Choroba bardzo utrudnia wówczas codzienne funkcjonowanie, prowadząc do licznych uszkodzeń kości i złamań, a w efekcie – konieczności dłuższego unieruchomienia. Niedobór estrogenów wpływa bowiem niekorzystnie na ochronę naszych kości. W czasie menopauzy dobroczynna funkcja żeńskich hormonów płciowych ustaje, a to przyczynia się do zmniejszenia masy kości i ich osłabienia. Do tego, w Polsce kobiety w wieku pomenopauzalnym nie stosują właściwej diety, sprzyjającej profilaktyce osteoporozy: według badań, aż połowa z nich ma nadwagę lub niedowagę. Narażone lub chorujące na osteoporozę kobiety częściej również palą papierosy, piją alkohol i kawę.

Do innych czynników osteoporozy należą osobnicze czynniki genetyczne. Wpływ także mają pewne predyspozycje: płeć żeńska, rasa biała i żółta, zaawansowany wiek, niedowaga i niska waga ciała, palenie tytoniu, długie okresy unieruchomienia i czynniki dietetyczne: niedostateczna podaż wapnia, niedobór witaminy D oraz niedobory białka. U chorych na osteoporozę stwierdza się zwykle niższe poziomy magnezu i wapnia w organizmie.

Profilaktyka osteoporozy – jak się chronić?

Zadbanie o profilaktykę osteoporozy wymaga wykształcenia sobie pewnych nawyków chroniących nas przed chorobą. Przede wszystkim należy wyeliminować czynniki ryzyka, a zatem – ograniczyć picie alkoholu i kawy, zadbać o prawidłowa dietę i suplementację potrzebnych minerałów, zwłaszcza wapnia. To ostatnie pozwoli nam również wyrównać masę ciała i pozbyć się nadwagi lub niedowagi.

Dieta osób narażonych na osteoporozę powinna być dietą wysokobiałkową oraz opartą głównie na nabiale. Jeżeli nie tolerujemy nabiału, specjalista dobiera odpowiednie produkty zastępcze. Niedobory wapnia i witaminy D można także wyrównywać przy pomocy odpowiednich preparatów: suplementów diety i leków OTC dostępnych bez recepty. Jednym z nich jest na przykład Calperos. Więcej o profilaktyce osteoporozy dowiesz się tutaj.

Źródła wapnia – gdzie ich szukać?

Wapń to bardzo ważny pierwiastek w organizmie człowieka i główny czynnik chroniący nas przed osteoporozą. Jest jednocześnie podstawowym budulcem kości i zębów, odpowiadającym za ich zdrowie i wytrzymałość. Wapń wspomaga również prawidłowe funkcjonowanie mięśni, krzepnięcie krwi oraz trawienie. Bierze także udział w poprawnym przekazywaniu informacji międzykomórkowych. Z wiekiem powinniśmy zwiększać dawki wapnia przyjmowane w codziennym pożywieniu – do 50. roku życia wystarczy 1000 mg dziennie, zaś po 50. roku życia kobiety powinny zwiększyć tę dawkę do 1200 mg. Po 65. roku życia tyczy się to również mężczyzn.

Najlepsze źródła wapnia to oczywiście bogata w ten pierwiastek dieta. Jej podstawą powinien być zatem nabiał: sery, jogurty, kefiry, mleko, jaja… Inne wartościowe źródła wapnia to także warzywa strączkowe i ryby. Tego pierwiastka dostarczy nam również jedzenie migdałów. Jeśli dieta nie wystarcza, warto zainwestować w suplementy diety i leki OTC bez recepty (na przykład wspomniany Calperos), które spełnią rolę źródeł wapnia, wyrównując jego stężenie w organizmie. Warto dbać o zdrowie kości – dzięki temu będziemy cieszyć się sprawnością i samodzielnością przez długie lata.

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Źródła:

• Tkaczuk-Włach, J., Sobstyl, M., & Jakiel, G. (2010). Osteoporoza–obraz kliniczny, czynniki ryzyka i diagnostyka. Menopause Review/Przegląd Menopauzalny, 9(2), 113-117.
• Pluskiewicz, W., & Rogala, E. (1995). Osteoporoza (pp. 9-11). Katowice: Śląska Akademia Medyczna.
• Janiszewska, M., Kulik, T., Dziedzic, M., Żołnierczuk-Kieliszek, D., & Barańska, A. (2015). Osteoporoza jako problem społeczny–patogeneza, objawy i czynniki ryzyka osteoporozy pomenopauzalnej. Probl Hig Epidemiol, 96(1), 106-114.
• Głuszko, P. (2011). Osteoporoza–spojrzenie w przeszłość. Reumatologia, 49(5), 372-377.
• Buczkowski, K., Chlabicz, S., Horst-Sikorska, W., Jaroszyński, A., Siebert, J., Tałałaj, M., … & Kardas, P. (2012). Osteoporoza. Postępowanie profilaktyczne, diagnostyczne i lecznicze. Wytyczne dla lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej. In Forum Medycyny Rodzinnej (Vol. 6, No. 4, pp. 153-160).Goluch-Koniuszy, Z., Radziszewska, M., & Dega, S. (2009). Ocena sposobu żywienia kobiet w okresie menopauzalnym–zdrowych iz leczoną osteoporozą. Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Agricultura, Alimentaria, Piscaria et Zootechnica, 9.
• Kozielec, T., Kotkowiak, L., & Stanosz, S. (1996). Poziom biopierwiastków u kobiet z osteoporozą typu i-pomenopauzalną. Biuletyn Magnezologiczny, 7, 17-20.
• WHO Study Group 1994 Assessment of Fracture Risk and Its Application to Screening for Postmenopausal Osteoporosis. WHO, Geneva, Switzerland.