Białe plamki na paznokciach – co oznaczają?

Zdrowa płytka paznokcia jest gładka i przezroczysta, a jej lekko różowe zabarwienie nadają umiejscowione pod nią naczynia krwionośne. O tym, w jakiej kondycji zdrowotnej jesteśmy, możemy dowiedzieć się m.in. na podstawie wyglądu naszych paznokci. Pojawiające się na nich zgrubienia, przebarwienia czy ich rozdwajanie się sygnalizują różne objawy chorobowe. Wiele osób zapewne nieraz doświadczyło białych plamek na paznokciach zarówno dłoni, jak i stóp, i zastanawiało się, co może być ich przyczyną.

Budowa paznokcia

Wbrew pozorom paznokcie wcale nie są mało istotnym elementem naszego ciała. Wręcz przeciwnie – odpowiadają m.in. za ochronę zakończeń nerwowych i skóry opuszków palców. Dzięki temu możemy swobodnie wykonywać różne precyzyjne prace naszymi dłońmi. Ponadto zmiany na paznokciach mogą być sygnałem, że nasz organizm zaczyna na coś chorować.

Głęboko pod skórą umiejscowiona jest tzw. macierz paznokcia. To z niej wyrastają paznokcie i przylegają do łożyska. Ich głównym składnikiem budulcowym jest keratyna. Dlatego właśnie są twarde w dotyku. Płytka składa się z trzech warstw: grzbietowej, pośredniej i wewnętrznej. Na samej jej powierzchni znajdują się wały paznokciowe, pełniące funkcję ochronną. Jeśli człowiek jest zdrowy, to tygodniowo przybywa mu od 0,5 do 1,2 mm paznokcia.

Przebarwienia na paznokciach mają różne kolory i przyczyny

Mimo iż bardzo zależy na tym, aby nasze paznokcie prezentowały się zawsze idealnie, to jednak zdarza się, że ich kolor się zmienia. Występują przebarwienia:

• brązowe – mogą być skutkiem mechanicznych uszkodzeń płytki paznokcia lub świadczyć o niewydolności nerek, spotyka się je także u nałogowych palaczy;
• żółte – są efektem nałogowego palenia papierosów lub malowania paznokci ciemnymi lakierami. Zdarza się także, że ta kolorystyka oznacza problemy zdrowotne, takie jak m.in. skutki przewlekłych infekcji, chorób płuc, nerek, bądź jest wynikiem działania niektórych przyjmowanych leków;
• czarne – ta barwa pojawia się zazwyczaj wtedy, gdy wcześniej doznaliśmy jakiegoś urazu. Tworzący się pod płytką paznokcia krwiak, powoduje jej poczernienie. Ta zmiana przesuwa się jednak wraz z odrastającym paznokciem. Jeśli czarny kolor pozostaje w jednym miejscu, może oznaczać, że płytkę paznokcie zaatakowała grzybica lub odmiana czerniaka (nowotworu). Ciemne przebarwienia powstają też pod wpływem zażywania niektórych leków;
• zielone – ten odcień świadczyć może o zakażeniu bakteryjnym, które powstało np. na skutek uszkodzenia paznokcia podczas zabiegu manicure;
• paznokcie Lindsaya – to przypadek, który można rozpoznać po tym, że część płytki przy korzeniu jest prawie biała, a pozostała – czerwono-brązowa. Świadczy o chorobie nerek, której towarzyszy podwyższone stężenie azotu we krwi.

Gdy na paznokciach pojawiają się białe plamki

Najczęściej jednak na paznokciach spotykamy białe plamki, które są schorzeniem nazywanym leukonychią (bielactwem paznokci) i znikają wraz ze wzrostem paznokcia. Z reguły tłumaczymy to brakiem wapnia, ale jednak jest to mit. W dużej mierze są efektem uszkodzeń mechanicznych, jakie mają miejsce podczas wykonywanych zabiegów manicure. Mikrourazy mogą też nastąpić w wyniku uderzenia, trzaśnięcia drzwiami, pisania na klawiaturze itd. Zmiany te nazywa się pseudoleukonychią. Białe plamki na paznokciach mogą oznaczać także:

• niedobór białka,
• niedobór składników mineralnych – cynku, potasu, magnezu, żelaza, potasu, krzemu,
• niedobór witamin – zazwyczaj A i B6,
• choroby np. nerek, marskości wątroby, anemii, nadmiernej potliwości – są skutkiem leukonychii pozornej, czyli odmiany tego schorzenia, charakteryzującej się zmianami powstającymi w tkankach podpaznokciowych,
• chorobę wrzodową, kamicę żółciową lub niedoczynność przytarczyc – jako efekt leukonychii prawdziwej, czyli tej odmiany, w której zmiany powstają w macierzy paznokcia,
• hiperkalcemii, czyli nadmiaru wapnia w organizmie,
• skutek zatrucia metalami ciężkimi takimi jak np. ołów czy arsen,
• skutek chemioterapii – podawanej zarówno doustnie, przez wstrzyknięcie, jak i wlew,
• łuszczycę – mogą być jednym z jej objawów.

Nierzadko białym plamkom na paznokciach towarzyszy jeszcze wypadanie włosów czy osłabienie układu odpornościowego.

Pielęgnacja paznokci od zewnątrz

Piękne, mocne i zdrowe paznokcie to efekt odpowiedniego dbania o nie. Jeśli chodzi o ich pielęgnację, to warto nie tylko malować je odżywką, ale również od czasu do czasu zafundować im peelingi. W ten sposób usunięty zostanie martwy naskórek, a paznokcie i dłonie – odżywione. Należy także sięgnąć po takie domowe sposoby jak np.:

• moczenie paznokci w żelatynie – będą wówczas mniej łamliwe,
• namaczanie paznokci w oliwie i soku z cytryny – podgrzana mieszanka rozjaśni płytkę paznokcia oraz nawilży, odżywi skórę dłoni i przesuszone skórki,
• wcieranie w paznokcie oleju rycynowego – dobrze nawilży i wzmocni paznokcie,
• wcieranie w paznokcie witaminy A i E z kapsułek witaminowych,
• moczenie paznokci w naparze z siemienia lnianego – siemię lniane gotuje się z niewielką ilością wody. W powstałym żelu moczy się paznokcie nawet kilka razy w tygodniu, a dzięki temu będą bardziej odporne i nawilżone.

Innym sposobem dbania na co dzień o dobrą jakość paznokci jest używanie ochronnych rękawic przy wykonywaniu różnych czynności sprzątających. Oprócz tego, zanim położymy na nie lakier, warto wcześniej zastosować bazę lub podkład. To kosmetyki, które również chronią paznokcie przed białymi przebarwieniami.

Dieta i suplementacja, czyli działania od wewnątrz

Ponieważ białe plamki na paznokciach raczej nie wyglądają estetycznie, można próbować je zamaskować poprzez zamalowanie na ciemniejszy kolor czy przyklejając do nich jakieś ozdoby (kamyczki, cyrkonie itp.). To jednak tylko pozorne rozwiązanie problemu, gdyż leży on zazwyczaj wewnątrz organizmu i trzeba leczyć go przyczynowo. Dlatego najlepszym sposobem będzie zadbanie o odpowiednią dietę bogatą nie tylko w nabiał, ale i warzywa liściaste, a także m.in. nasiona lnu, awokado, migdały, soję, jajka, orzechy, rośliny strączkowe, produkty zbożowe. Brakujące składniki odżywcze znajdziemy ponadto w natce pietruszki, szpinaku, jarmużu, pestkach dyni, soczewicy, czerwonej fasoli, kaszy gryczanej oraz wątróbce, owocach, rybach czy drożdżach i jajkach.

Jeśli jednak niedobory okażą się bardzo duże, wówczas warto zastanowić się nad dodatkową suplementacją. W aptekach dostępnych jest wiele preparatów witaminowych lub produktów, które zawierają tylko pojedyncze składniki. Dzięki ich regularnemu stosowaniu nie tylko poprawi się kondycja naszych paznokci, ale również włosów czy skóry.

Gdy białe plamki na paznokciach pomimo tych działań zewnętrznych i wewnętrznych nadal się utrzymują, wówczas lepiej udać się do lekarza, aby zdiagnozował przyczynę tego stanu rzeczy. Niedobór jakiegokolwiek składnika odżywczego można sprawdzić na podstawie nie tylko wnikliwej analizy naszej diety, ale także dzięki badaniu krwi czy analizy pierwiastkowej włosa.