Uchyłkowatość jelita grubego polega na występowaniu w nim uwypukleń na zewnątrz. Najczęściej są one zlokalizowane w esicy oraz okrężnicy zstępującej. Do głównych objawów tej dolegliwości zalicza się krwawienie oraz ból brzucha.
Czym jest uchyłkowatość jelita grubego?
Uchyłkowatość jelita grubego to jedna z najpopularniejszych chorób przewodu pokarmowego w społeczeństwach wysoko rozwiniętych. Boryka się z nią około 1/3 populacji do 45 roku życia oraz 66% osób powyżej 85 roku życiu.
Za powstawanie uchyłków jelita grubego odpowiedzialny jest między innymi wzrost ciśnienia w świetle jelita grubego oraz wypychanie błony śluzowej na zewnątrz, z czym mamy do czynienia między innymi przy zaparciach.
Sprawdź ulotki i opinie pacjentów o przykładowych lekach stosowanych w leczeniu chorób układu pokarmowego: leki na wrzody żołądka i dwunastnicy (Pylera, Lanzul, Emanera. Quamatel), leki na chorobę Leśniowskiego-Crohna / zapalenia jelit (Hyrimoz, Hulio, Asamax, Entyvio), oczyszczanie jelit (Citrafleet), leczenie biegunek (Stoperan, Loperamid APTEO MED, Loperamid WZF, Nifuroksazyd Aflofarm, Nifuroksazyd Polfarmex, Carbo Medicinalis MF, Hidrasec, Enterol), leki na zgagę (Bioprazol Bio Max) leki przeczyszczające (Dulcobis, Pikopil), inne dolegliwości układu pokarmowego (Prokit, Zulbex, Dexilant, Trimesan, Salaza, Debretin, Ircolon, Raphacholin C).
Objawy choroby uchyłkowej i możliwe powikłania
W znaczącej większości przypadków uchyłki nie dają żadnych przykrych dolegliwości są wykrywane w sposób przypadkowy. Do objawów choroby uchyłkowej zalicza się wzdęcia, gazy, bolesne oddawanie stolca oraz nawracające tępe albo kolkowe bóle brzucha. Powikłania obejmować mogą ostre zapalenie uchyłków (dotyczy ono 10 – 25% pacjentów cierpiących na chorobę uchyłkową). Dochodzić może tu także do zapalenia otrzewnej, powstania przetoki, ropnia lub ropowicy lub zwężenia albo niedrożności jelita grubego. U około 10 – 20% osób mamy do czynienia z krwawieniem do dolnego odcinka przewodu pokarmowego.
Uchyłki rozpoznaje się w czasie kolonoskopii albo przez badanie radiologiczne z wlewem doodbytniczym.
Objawy zapalenia uchyłków
W przebiegu zapalenia uchyłków, niemalże u wszystkich pacjentów obserwuje się ból brzucha. Do pozostałych objawów zalicza się nudności i wymioty, gorączkę oraz biegunkę. W badaniach laboratoryjnych odnotowuje się zwiększoną liczbę limfocytów oraz wzrost parametrów stanu zapalnego takich, jak białko CRP. Zapalenie uchyłków najczęściej obserwuje się u pacjentów otyłych, stosujących dietę ubogoresztkową oraz palących tytoń.
Do najpopularniejszych powikłań zalicza się ropień okołojelitowy, ropowicę oraz kanałowe zapalenie otrzewnej. Niekiedy możemy mieć również do czynienia z tworzeniem się przetok pomiędzy jelitem a pęcherzem moczowym. Zalecanymi badaniami są w tym przypadku tomografia komputerowa oraz USG jamy brzusznej.
Krwawienie z uchyłków jelita grubego
Około 15% krwawień do dolnego odcinka przewodu pokarmowego jest spowodowanych krwawieniem z uchyłków jelita grubego. Niezbędne będzie w tym przypadku wykonanie kolonoskopii.
Krwawienie z odbytu jest dolegliwością, która w około 90% przypadków zatrzymuje się samoistnie. Gdy jednak tak się nie stanie, niezbędne będzie wykonanie angiografii – podanie środka kontrastowego do naczyń pod kontrolą rentgenowską w celu ustalenia dokładnego miejsca krwawienia, a następnie leczenie małoinwazyjne.
Leczenie uchyłkowatości jelita
Podstawowe znaczenie w leczeniu uchyłkowatości jelita odgrywa antybiotykoterapia dożylna. Dzięki niej możliwe staje się osiągnięcie równowagi wodno – elektrolitowej przy pomocy podawanych drogą dożylną płynów. Po takim leczeniu objawy ustępują przeważnie w przeciągu około 2-3 dni. Gdy mimo to w dalszym ciągu występują lub doszło do powikłań, niezbędne będzie wdrożenie leczenia operacyjnego. Leczenie polega tu na wycięciu zmienionego fragmentu jelita grubego i jego zespoleniu albo na wycięciu fragmentu jelita i wyłonieniu przetoki jelitowej w powłokach brzusznych, przez które pacjent wypróżnia się do specjalnych, naklejanych na skórę worków. Po jakimś czasie wykonuje się drugą operację, która ma na celu odtworzenie ciągłości przewodu pokarmowego.
Jak zapobiegać uchyłkom jelita grubego?
Najważniejszym czynnikiem w zapobieganiu uchyłków jelita grubego jest odpowiednia dieta bogata w błonnik. Chorym zaleca się spożywanie otrębów, które mają za zadanie regulować wypróżnienia. Z codziennego jadłospisu wyeliminować należy natomiast potrawy tłuste. W przypadku bólów brzucha, sięgnąć można po leki rozkurczowej.
Naszych publikacji nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję indywidualnie w porozumieniu z pacjentem.
Zobacz także spis leków stosowanych w gastrologii. Znajdziesz tu między innymi wykaz leków na biegunkę, leki stosowane w leczeniu niestrawności, lekarstwa na wzdęcia, preparaty stosowane w chorobie Leśniowskiego-Crohna a także leki na wrzody żołądka oraz leki stosowane w chorobach wątroby. Męczy Cię zgaga? Sprawdź listę leków na refluks.