Zgaga należy do jednych z najczęstszych dolegliwości przewodu pokarmowego. Szacuje się, że ponad połowa ludzi na całym świecie przynajmniej raz w życiu odczuwa jej skutki. Zgaga może obniżyć jakość życia i powodować problemy w normalnym funkcjonowaniu. Czym jest zgaga? Jakie są jej przyczyny i objawy? Jak leczyć tą dolegliwość? Czy da się jej zapobiec?
Co to jest zgaga?
Zgaga to przypadłość, która charakteryzuje się uczuciem pieczenia, gorąca oraz bólu w okolicy od klatki piersiowej do gardła. Jest to reakcja na cofanie się treści pokarmowej i kwasu solnego z żołądka do przełyku.
Sprawdź ulotki i opinie pacjentów o przykładowych lekach stosowanych w leczeniu chorób układu pokarmowego: leki na wrzody żołądka i dwunastnicy (Pylera, Lanzul, Emanera. Quamatel), leki na chorobę Leśniowskiego-Crohna / zapalenia jelit (Hyrimoz, Hulio, Asamax, Entyvio), oczyszczanie jelit (Citrafleet), leczenie biegunek (Stoperan, Loperamid APTEO MED, Loperamid WZF, Nifuroksazyd Aflofarm, Nifuroksazyd Polfarmex, Carbo Medicinalis MF, Hidrasec, Enterol), leki na zgagę (Bioprazol Bio Max) leki przeczyszczające (Dulcobis, Pikopil), inne dolegliwości układu pokarmowego (Prokit, Zulbex, Dexilant, Trimesan, Salaza, Debretin, Ircolon, Raphacholin C).
Przyczyny zgagi
Zgaga pojawia się zwykle po posiłkach, szczególnie tłustych, smażonych, pikantnych oraz z przejedzenia. Produkty takie jak: kawa, czekolada, owoce cytrusowe, warzywa cebulowe, fast foody, napoje gazowane czy alkohol, również mogą, ale nie muszą jej powodować. Zgaga może wystąpić kiedy kładziemy się spać lub w nocy oraz po przyjęciu niektórych leków (np. kwas acetylosalicylowy, antybiotyki) czy wskutek palenia papierosów. Zazwyczaj pojawia się również w okresie ciąży, z powodu zmian hormonalnych i fizycznych, które zachodzą w ciele kobiety.
Objawy zgagi
Objawy zgagi są dość charakterystyczne. Najczęściej opisywane są jako uczucie palenia, ucisk za mostkiem, trudności w przełykaniu, kwaśne odbijanie, mdłości oraz uczucie dyskomfortu w nadbrzuszu. Czasami zgaga może być również objawem jakiejś choroby przewodu pokarmowego. Często towarzyszy chorobie refluksowej przełyku, która może doprowadzić do m.in. zapalenia błony śluzowej przełyku, a nawet zmian przednowotworowych.
Leczenie zgagi
Leczenie zgagi opiera się głównie na zmianie sposobu odżywiania oraz na stosowaniu leków zobojętniających kwas żołądkowy (sole wapnia, glinu, magnezu) lub inhibitorów pompy protonowej (omeprazol, pantoprazol, lanzoprazol, ezomeprazol). Działanie leków polega na zmniejszaniu kwaśnego odczynu soku żołądkowego oraz ograniczeniu jego wytwarzania. Chwilową ulgę w leczeniu zgagi, daje również wypicie mleka lub niegazowanej wody, które neutralizują kwaśną treść i ułatwiają jej spłukiwanie ze ścianek przełyku. Z domowych sposobów warto wypróbować napary z imbiru, rumianku, kopru włoskiego, kminu czy wywar z siemienia lnianego, który dodatkowo osłania błonę śluzową przed działaniem kwasu solnego. Innym domowym sposobem na poradzenie sobie ze zgagą, jest napój z sody oczyszczonej (pół łyżeczki sody na szklankę wody).
Jak zapobiec zgadze?
Istnieją wskazówki, dzięki którym możemy zminimalizować ryzyko wystąpienia zgagi. Oprócz prawidłowej diety i wykluczenia produktów, które przyczyniają się do powstawania tej dolegliwości, należy dodać picie dużej ilości wody, która pomaga oczyścić przełyk z kwasu solnego oraz unikanie intensywnych ćwiczeń, szczególnie zaraz po jedzeniu. Warto obserwować organizm i na bieżąco wykluczać produkty, po których pojawia się zgaga. Ponadto zaleca się spożywać ostatni posiłek na około 3-4 godziny przed snem, ponieważ w nocy słabnie aktywność przewodu pokarmowego, co znacznie wydłuża epizody zgagi. Ważne jest również, aby unikać noszenia obcisłych ubrań, które mogą naciskać na żołądek i tym samym powodować zgagę.
Jeśli zgaga pojawia się sporadycznie, wystarczy zmiana stylu życia i sposobu odżywiania aby jej zapobiec. Natomiast jeśli utrzymuje się długotrwale, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
Naszych publikacji nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję indywidualnie w porozumieniu z pacjentem.
Zobacz także spis leków stosowanych w gastrologii. Znajdziesz tu między innymi wykaz leków na biegunkę, leki stosowane w leczeniu niestrawności, lekarstwa na wzdęcia, preparaty stosowane w chorobie Leśniowskiego-Crohna a także leki na wrzody żołądka oraz leki stosowane w chorobach wątroby. Męczy Cię zgaga? Sprawdź listę leków na refluks.