Wzw b jest bardziej zakaźne niż hiv! czy wiesz, jakie objawy daje wirusowe zapalenie wątroby?

Wirus zapalenia wątroby typu B jest bardziej zakaźny niż wirus HIV, a mimo to tylko jedna osoba na trzy zdaje sobie sprawę o swojej chorobie. Dowiedz się, jakie WZW daje objawy i jak przebiega leczenie.

Zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu B lub C występują w Polsce najczęściej i są głównymi czynnikami ryzyka zachorowania na raka wątrobokomórkowego (łac. Hepatocellular carcinoma). Zapalenie wątroby jest o tyle ryzykowne i podstępne, że od momentu zakażenia do rozwoju raka może upłynąć od 30 do 50 lat. Wcześniej jednak, bo po 20 latach, może wystąpić marskość wątroby, a tu już prosta droga do możliwości rozwoju raka wątrobowokomórkowego. Alarmujący jest fakt, że aż 90 procent Europejczyków zakażonych wirusami nie jest w ogóle tego świadoma!

WZW B i C częstsze niż HIV

Projekt „Zapobieganie zakażeniom HCV” współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej oraz Ministra Zdrowia zakłada przygotowanie podstaw do zaplanowania długofalowej strategii przeciwdziałania zakażeniom HCV i zwalczania WZW C w Polsce oraz opracowanie założeń do dokumentu „Narodowa Strategia Zapobiegania i Zwalczania Zakażeń HCV na lata 2015-2020”.

Z udostępnionych dokumentów przez GIS przygotowanych w ramach tego projektu wynika, że liczba osób zakażonych wirusami HCV (wirusowe zapalenie wątroby typu C), HBV (wirusowe zapalenie wątroby typu B) oraz HIV (AIDS) wynosi odpowiednio:

• wirus HBV około 300 000 osób zakażonych;
• wirus HCV około 230 000 osób zakażonych;
• wirus HIV około 20 000 osób zakażonych.

Sam wirus HBV jest bardzo zakaźny, ponieważ już 0,00004 ml zakażonej krwi powoduje zakażenie po przedostaniu się do krwi osoby zdrowej. W przypadku wirusa HIV jest to 0,1 ml – aż 2500 razy więcej!

Liczby nie kłamią: aż 350 mln zakażonych na świecie

Statystyki światowe nie są optymistyczne: zakażenia HCV dotyczą około 170 milionów ludzi, natomiast HBV ok. 350 mln. Rocznie na świecie umiera z powodu WZW B ok. 500 000 osób. W samej tylko Polsce wydatki ZUS związane z niezdolnością do pracy na skutek WZW (także typu A i B) wyniosły w roku 2015 około 50 mln złotych.

Skoro o liczbach mowa, to aż 78 proc. Polaków nigdy nie wykonało badania w kierunku zakażenia groźnym wirusem HCV, który jest przyczyną wirusowego zapalenia wątroby typu C (WZW C), tymczasem aż 81 proc. znalazło się w sytuacji, w której mogło do niego dojść – tak wynika z badania publicznego TNS Polska pod nazwą „Świadomość Polaków na temat zagrożenia WZW C” przeprowadzonego w lutym 2015 na reprezentatywnej grupie 1000 Polaków w wieku 15 lat i więcej.

Zakażeniom można zapobiec, stosując standardowe procedury dotyczące dbałości o sterylność, higienę i zabezpieczenie przed kontaktem z krwią. Reguluje je ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.

Kiedy można się zarazić?

Do zakażenia dochodzi, gdy wirusy z krwi wnikną do krwi człowieka zdrowego poprzez naruszenie ciągłości skóry lub błon śluzowych (na drodze wstrzyknięcia, nakłucia, nacięcia, urazu ciała czy ran). Dlatego w kontekście tych chorób mówi się o zapaleniu krwiopochodnym. Ponadto do zakażenia HBV może dojść na skutek kontaktu z tak zwanym materiałem zakaźnym, w którym znajduje się wirus. Są to płyny ustrojowe jak krew, nasienie, wydzielina dróg rodnych, ślina czy nawet mleko kobiece, ale tylko w przypadku fazy ostrego WZW B. Nie są zakaźne: mocz, kał, łzy, pot i wymiociny, pod warunkiem, że nie są zanieczyszczone w sposób widoczny krwią.

Reasumując, do zakażenia wirusami wątrobowymi może dojść wszędzie tam, gdzie są wykonywane jakiekolwiek zabiegi na skórze: w placówkach medycznych i w szpitalach podczas pobierania krwi, zabiegów endoskopowych, zabiegów stomatologicznych; w gabinetach kosmetycznych, studiach tatuażu, piercingu i w salonach fryzjerskich, kiedy do zabiegów używane są ostre narzędzia. Co ważne, wystarczy bliski kontakt z naskórkiem i krwią, nawet taką niewidoczną gołym okiem.

Są jednak sytuacje, które nie mają wpływu na powstawanie wirusowego zapalenia wątroby typu B i C. Zaliczamy do nich:

• całowanie i przytulanie się;
• karmienie piersią;
• kaszel i kichanie;
• używanie tych samych akcesoriów kuchennych (szklanek, talerzy czy sztućców);
• spożywanie tych samych pokarmów i płynów z jednego naczynia;
• korzystanie ze wspólnej łazienki i toalety;
• podanie ręki.

Opracowano również czynniki ryzyka, które zwiększają szanse zakażenia. Można je znaleźć między innymi w publikacji „Interna Szczeklika” poświęconej ostremu WZW typu B, C i D. Do takich czynników zaliczane są między innymi: bogate życie seksualne (wielu partnerów), poród przez zarażoną matkę lub osadzenie w więzieniu.

Tutaj dowiesz się więcej o sposobach zakażenia i czynnikach zwiększających ryzyko zapalenia wirusowego wątroby: http://www.essentiale.pl/zapalenie-watroby-typu-b-i-c.

Objawy zapalenia wątroby

Jak zostało wspomniane we wstępie, nawet 90 proc. Europejczyków zakażonych wirusami nie jest tego świadoma! Powód jest prosty: często zakażenie przebiega bezobjawowo. Z symptomów kojarzona jest tylko żółtaczka, dlatego tak też potocznie nazywa się zapalenie wątroby. Z medycznego punktu widzenia to określenie jest nieprawidłowe, ponieważ żółtaczka jest tylko objawem. Mało tego, może ona mieć różne przyczyny, dlatego w przypadku pojawienia się przebarwienia skórnego nie zawsze to oznacza zapalenie wątroby.

Objawy zapalenia wątroby nie są charakterystyczne ani typowe dla każdego. Najczęściej mówi się o pogorszonym samopoczuciu, któremu towarzyszy osłabienie, problemy z koncentracją, chroniczne zmęczenie i nadmierna senność. Mogą pojawić się również objawy grypopodobne jak bóle mięśni i stawów, brak łaknienia, a nawet stany podgorączkowe. Ze strony przewodu pokarmowego mogą dojść nudności, wzdęcia, krótkotrwałe nagłe wymioty. Brak apetytu może sprzyjać zmniejszeniu masy ciała.

Zakażone osoby, które zaobserwowały u siebie zażółcenie skóry i białkówek, mogą na 2-3 tygodnie wcześniej odnotować biegunkę czy ból pod prawym łukiem żebrowym. Żółtaczka może trwać od 4-6 tygodni i może jej towarzyszyć również uporczywy świąd skóry, nasilający się zwłaszcza nocą.

Czas od momentu zakażenia do chwili wystąpienia pierwszych objawów w przypadku wirusa HBV wynosi średnio 10-12 tygodni (czas wylęgania 4-24 tygodni). Nawet ostra faza choroby może być bez objawów i przechodzi w stan przewlekły u 5-10 proc. dorosłych i u 30-90 proc. dzieci młodszych niż 5. rok życia.

Jak wygląda leczenie zapalenia wątroby

Wprawdzie WZW C i WZW B wywołują inne wirusy, jednak leczenie przebiega podobnie. W pierwszej kolejności osoba zakażona powinna zadbać o prawidłową dietę i nie powinna spożywać alkoholu.

Różnica dotyczy szczepienia. W przypadku HCV istnieje szczepionka, zatem osoba zakażona tym wirusem powinna się zaszczepić przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B – tutaj szczepienie jest bezpłatne – dostępne są też szczepionki przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A – tutaj szczepienie jest odpłatne. Jeśli doszło do rozwoju przewlekłego zapalenia wątroby typu B, stosuje się środki farmakologiczne, których zadaniem jest ograniczenie rozwoju wirusa, jak na przykład lamiwudyna czy interferon alfa.

Niestety nie ma szczepionki przeciwko WZW C, jednak od kilku lat stosuje się lek, który daje skuteczne efekty i w przyszłości może się okazać, że zapalenie wątroby typu C może zniknąć.

Bardzo ważne: osoba zakażona wirusami powodującymi zapalenie wątroby powinny być pod stałą opieką specjalisty!

Rewolucja w leczeniu WZW – typu C może zniknąć!

W latach 90. stosowano drogie i mało skuteczne leki do zapalenia wątroby typu C, których skuteczność była szacowana zaledwie na kilka procent. Dzisiaj stosowane są nowoczesne leki przeciwwirusowe, które są niemal w 100 proc. skuteczne! Dzięki tym lekom w roku 2015 udało się całkowicie wyleczyć znaną aktorkę Pamelę Anderson, która żyła z wirusem ponad 16 lat (zaraziła się prawdopodobnie poprzez użycie tej samej igły do tatuażu, co jej zakażony mąż). Dlatego eksperci coraz częściej i coraz otwarciej mówią o tym, że leki nowej generacji mogą wyeliminować WZW C całkowicie.

Profesor Waldemar Halota z Katedry i Kliniki Chorób Zakaźnych i Hepatologii Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, cytowany przez serwis „Nauka w Polsce”, zaznacza, że jeśli co roku uda się wyleczyć 15000 zakażonych HCV, to do roku 2030 ich populacja zmaleje o 90 proc. Jeśli diagnostyka będzie sprawniejsza i uda się skuteczniej wykrywać chorobę, to możliwe będzie jej całkowita eliminacja – jak to się stało w przypadku ospy.

Takimi samymi wnioskami podzielili się między innymi naukowcy na kongresie Europejskiego Towarzystwa Badań nad Wątrobą (EASL) już w 2014 roku. Ogłosili wówczas, że WZW typu C jest pierwszą przewlekłą infekcją wirusową, którą można dziś całkowicie wyleczyć i to odróżnia ją od wirusowego zapalenia wątroby typu B (WZW B) czy zakażenia HIV, w których przypadku pacjenci do końca życia muszą brać leki.

Optymistyczny jest również fakt, że zmniejsza się zachorowalność dla zapalenia typu B. Przykładowo liczba przypadków ostrego WZW B w roku 1995 wynosiła 6435, a w roku 2011 – już tylko 111. Spadek liczby zachorowań spowodowany jest między innymi powszechnie stosowanymi szczepieniami ochronnymi, wzmożoną kontrolą sterylizacji i dezynfekcji sprzętu medycznego, edukacją, a także wprowadzeniem sprzętu jednorazowego użytku w placówkach medycznych i punktach np. tatuażu czy medycyny estetycznej.

Jak pokazują społeczne nastroje, wielu Polaków obawia się zakażenia wirusem HIV, nie mając w ogóle świadomości, że groźniejszymi są wirusy powodujące zapalenie wątroby. Edukacja w tym zakresie jest konieczna, zwłaszcza że choroby te przez lata mogą nie dawać żadnych objawów, a mimo podstępnie niszczą organizm. Dlatego należy całkowicie ograniczyć kontakt z krwią obcą lub osób zarażonych, a w przypadku zaobserwowania u siebie jakichkolwiek zmian i objawów, niezwłocznie wykonać badania diagnostyczne w kierunku zakażenia wirusami HBV lub HCV.

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Źródła:

• https://gis.gov.pl/wp-content/uploads/2018/04/za%C5%82%C4%85cznik-HCV-prezentacja-jak-uchroni%C4%87-si%C4%99-przed-zaka%C5%BCeniem..pdf
• http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,414518,wirusowe-zapalenie-watroby-typu-c—choroba-ktora-moze-zniknac.html
• lhttp://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,400020,eksperci-mamy-rewolucje-w-leczeniu-chorych-na-wzw-c.html
• http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,404659,sondaz-78-proc-polakow-nie-robilo-testu-na-wirusa-niszczacego-watrobe.html
• https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/lista/73590,ryzyko-zakazenia-wirusami-krwiopochodnymi-hbv-hcv-i-hiv
• http://www.medonet.pl/zdrowie/zdrowie-dla-kazdego,wirusowe-zapalenie-watroby-typu-a–b–c–d-i-e—informacje,artykul,1647521.html