Zakażenie wirusem RSV u dzieci i dorosłych – objawy, diagnostyka, leczenie i profilaktyka

Syncytialny wirus oddechowy (RSV) jest powszechnym patogenem układu oddechowego, który atakuje zarówno dzieci, jak i dorosłych. Szczególnie niebezpieczny jest dla niemowląt, które nie ukończyły 6. miesiąca życia, osób starszych oraz pacjentów z obniżoną odpornością lub chorobami przewlekłymi. Szacuje się, że każdego roku RSV wywołuje około 33 miliony zakażeń na całym świecie, stanowiąc jedną z głównych przyczyn hospitalizacji dzieci poniżej 5. roku życia. Wirus ten charakteryzuje się wysoką zakaźnością, a zakażenia nim mają charakter sezonowy, z największym nasileniem w okresie jesienno-zimowym. Poznanie objawów, metod diagnostyki oraz skutecznej profilaktyki jest kluczowe dla skutecznego radzenia sobie z zakażeniami RSV.

Czym jest wirus RSV?

Syncytialny wirus oddechowy (ang. Respiratory Syncytial Virus) należy do rodziny Pneumoviridae i jest jednoniciowym wirusem RNA. Nazwa patogenu pochodzi od charakterystycznego dla niego mechanizmu namnażania się w komórkach układu oddechowego – wirus powoduje zlewanie się sąsiadujących, zakażonych komórek nabłonka w duże struktury zwane syncytiami.

RSV wykazuje znaczną zmienność antygenową, co tłumaczy możliwość wielokrotnego zakażenia tym samym wirusem w ciągu życia. Wyróżniamy dwie główne podgrupy tego patogenu: podgrupę A i B, a w obrębie każdej z nich dochodzi do dalszych zmian materiału genetycznego. Ta zmienność jest jednym z powodów, dlaczego przebycie zakażenia RSV nie zapewnia trwałej odporności, a także dlaczego opracowanie skutecznej szczepionki było przez wiele lat wyzwaniem dla naukowców.

Kontakt z wirusem RSV jest powszechny – około 90% dzieci ma styczność z tym patogenem w ciągu pierwszych dwóch lat życia. U większości z nich zakażenie ma stosunkowo łagodny przebieg, jednak u około 2-3% przypadków konieczna jest hospitalizacja z powodu ciężkiego zapalenia oskrzelików lub zapalenia płuc.

Jak dochodzi do zakażenia wirusem RSV?

Wirus RSV jest niezwykle zakaźny – około czterokrotnie bardziej niż wirus grypy. Do zakażenia może dojść na kilka sposobów:

1. Droga kropelkowa – najczęstsza droga zakażenia, gdy osoba chora kicha lub kaszle, uwalniając do powietrza drobne kropelki zawierające wirusa. Kropelki te mogą być wdychane przez osoby znajdujące się w pobliżu. Co więcej, patogen może rozprzestrzeniać się na odległość nawet do 7 metrów od osoby zakażonej.
2. Bezpośredni kontakt – dotknięcie powierzchni zanieczyszczonej wirusem, a następnie przeniesienie patogenu na błony śluzowe nosa, jamy ustnej lub oczu. RSV może przetrwać na skórze (np. dłoniach) i różnych powierzchniach (klamki, poręcze, zabawki) przez kilka godzin.
3. Kontakt z osobą zakażoną – szczególnie w okresie największej zakaźności, czyli w pierwszym tygodniu od momentu zakażenia. Osoba zakażona może zarażać innych nawet przez 3-8 dni po wystąpieniu pierwszych objawów, a pacjenci z obniżoną odpornością mogą wydalać wirusa nawet do 4 tygodni.

Okres inkubacji wirusa RSV wynosi zazwyczaj od 2 do 8 dni (średnio 4-6 dni). W tym czasie osoba zakażona może nie prezentować żadnych objawów, ale już przekazywać wirusa innym.

Wirus szczególnie łatwo rozprzestrzenia się w skupiskach ludzi, takich jak żłobki, przedszkola, domy opieki czy szpitale. Jedna osoba zakażona może zarazić średnio około 3 kolejne osoby (współczynnik reprodukcji R0 wynosi ok. 3). Ten wysoki wskaźnik zakaźności tłumaczy, dlaczego RSV tak szybko prowadzi do lokalnych ognisk epidemii.

Kto jest najbardziej narażony na zakażenie RSV?

Chociaż każdy człowiek może zostać zakażony wirusem RSV, niektóre grupy są szczególnie narażone na ciężki przebieg choroby i rozwój powikłań:

Dzieci i niemowlęta z grupy ryzyka:

• Wcześniaki (urodzone przed 37. tygodniem ciąży)
• Niemowlęta w wieku poniżej 6 miesięcy życia
• Dzieci z małą masą urodzeniową (poniżej 2500 g)
• Dzieci nieotrzymujące karmienia piersią
• Dzieci z wrodzonymi wadami serca
• Dzieci z chorobami płuc, w tym dysplazją oskrzelowo-płucną
• Dzieci z zaburzeniami odporności
• Dzieci z chorobami nerwowo-mięśniowymi
• Dzieci z trisomią 21 (zespołem Downa)
• Dzieci z mukowiscydozą

Dorośli z grupy ryzyka:

• Osoby w wieku powyżej 65 lat
• Pacjenci z przewlekłymi chorobami płuc (np. POChP, astma)
• Pacjenci z chorobami serca
• Osoby z obniżoną odpornością (np. pacjenci po przeszczepach, otrzymujący chemioterapię, zakażeni HIV)
• Pacjenci z cukrzycą
• Osoby z przewlekłą chorobą nerek
• Pacjenci z chorobami wątroby
• Osoby z ograniczeniami funkcjonalnymi
• Pacjenci niedożywieni
• Osoby narażone na dym tytoniowy

U pacjentów z tych grup ryzyko hospitalizacji i ciężkiego przebiegu zakażenia RSV jest znacznie wyższe, dlatego wymagają oni szczególnej uwagi i szybkiej interwencji medycznej w przypadku wystąpienia objawów.

Objawy zakażenia wirusem RSV

Objawy zakażenia RSV mogą różnić się w zależności od wieku pacjenta, jego stanu zdrowia oraz obecności chorób współistniejących.

Objawy RSV u dzieci i niemowląt

U najmłodszych pacjentów zakażenie wirusem RSV często przybiera formę zapalenia oskrzelików lub zapalenia płuc. Objawy rozwijają się stopniowo i mogą obejmować:

• Początkowe objawy (zazwyczaj w pierwszych 1-3 dniach):
  • Wodnisty katar
  • Nieznacznie podwyższona temperatura ciała
  • Zmniejszony apetyt
  • Kaszel
  • Kichanie
• Objawy po 2-3 dniach od zakażenia:
  • Nasilenie kaszlu
  • Wyższa gorączka
  • Świszczący oddech (charakterystyczny dźwięk podczas wydechu)
  • Przyspieszony oddech (tachypnoe)
  • Widoczny wysiłek oddechowy (wciąganie przestrzeni międzyżebrowych, poruszanie skrzydełkami nosa)
  • Problemy z karmieniem (dziecko szybko się męczy, przerywa karmienie)
  • Drażliwość i niepokój
  • Apatia i senność

Objawy alarmowe u dzieci:

• Sinica (sine zabarwienie skóry i błon śluzowych)
• Bezdechy
• Trudności z oddychaniem
• Znaczne spłycenie oddechu
• Odmawianie przyjmowania pokarmów
• Oznaki odwodnienia (np. zmniejszona liczba mokrych pieluch)
• Nadmierna senność i trudności z wybudzeniem

Objawy RSV u dorosłych

U większości zdrowych dorosłych zakażenie RSV przebiega łagodnie i przypomina typowe przeziębienie. Najczęstsze objawy to:

• Nieżyt nosa (katar, zatkany nos)
• Kaszel
• Ból gardła
• Umiarkowana gorączka
• Bóle głowy
• Zmęczenie i osłabienie
• Uczucie ogólnego rozbicia

U osób starszych oraz pacjentów z chorobami współistniejącymi objawy mogą być bardziej nasilone i obejmować:

• Duszność
• Świszczący oddech
• Silny kaszel z odkrztuszaniem wydzieliny
• Wysoka gorączka
• Ból w klatce piersiowej
• Sinica
• Znaczne osłabienie

Warto pamiętać, że zakażenie RSV może również przebiegać bezobjawowo, szczególnie u osób, które wielokrotnie miały kontakt z wirusem w przeszłości. Mimo braku objawów, osoby te mogą stanowić źródło zakażenia dla innych.

Powikłania zakażenia wirusem RSV

Chociaż większość przypadków zakażenia RSV ma przebieg łagodny i samoograniczający się, u niektórych pacjentów, szczególnie z grup ryzyka, mogą wystąpić poważne powikłania:

Zapalenie oskrzelików

Jest to najczęstsze powikłanie zakażenia RSV u dzieci poniżej 2. roku życia. Dochodzi do zapalenia, obrzęku i zwiększonego wydzielania śluzu w małych drogach oddechowych (oskrzelikach), co prowadzi do utrudnienia przepływu powietrza. Objawia się dusznością, świszczącym oddechem i przyspieszonym oddychaniem. W ciężkich przypadkach może prowadzić do niewydolności oddechowej wymagającej hospitalizacji i wspomagania oddychania.

Zapalenie płuc

RSV może spowodować zapalenie płuc, które charakteryzuje się stanem zapalnym pęcherzyków płucnych i przestrzeni śródmiąższowej płuc. Typowe objawy to gorączka, kaszel, trudności w oddychaniu, przyspieszone oddychanie i czasem ból w klatce piersiowej. Zapalenie płuc wywołane przez RSV może być pierwotne (bezpośrednio spowodowane przez wirusa) lub wtórne (w wyniku nadkażenia bakteryjnego).

Zapalenie ucha środkowego

U dzieci zakażenie RSV często prowadzi do zapalenia ucha środkowego (otitis media). Jest to związane z przenikaniem patogenów z jamy nosowo-gardłowej przez trąbkę słuchową do ucha środkowego. Typowe objawy to ból ucha, gorączka, drażliwość i czasem wyciek z ucha.

Inne możliwe powikłania

• Odwodnienie – wynikające z trudności w przyjmowaniu płynów z powodu duszności i zmęczenia.
• Zaostrzenie astmy – u pacjentów z astmą zakażenie RSV może wyzwolić ostry atak astmy.
• Zaostrzenie POChP – u dorosłych z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc RSV może znacząco pogorszyć funkcję płuc i nasilić objawy choroby.
• Posocznica – w rzadkich przypadkach, szczególnie u pacjentów z obniżoną odpornością, zakażenie może rozprzestrzenić się na układ krwionośny, prowadząc do posocznicy.
• Przewlekła nadreaktywność oskrzeli – po przejściu ostrej fazy zakażenia RSV u niektórych dzieci przez wiele miesięcy może utrzymywać się zwiększona reaktywność oskrzeli na różne bodźce, co objawia się nawracającymi epizodami świszczącego oddechu.

U pacjentów z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc (POChP) infekcja RSV może prowadzić do trwałego, nieodwracalnego pogorszenia funkcji oddechowej, co podkreśla znaczenie profilaktyki zakażeń u tej grupy pacjentów.

Diagnostyka zakażenia wirusem RSV

Rozpoznanie zakażenia RSV opiera się na ocenie objawów klinicznych, wywiadzie medycznym oraz badaniach laboratoryjnych. Kluczowe elementy procesu diagnostycznego obejmują:

Wywiad i badanie fizykalne

Lekarz przeprowadza szczegółowy wywiad dotyczący objawów, ich czasu trwania oraz potencjalnych czynników ryzyka. Podczas badania fizykalnego ocenia stan ogólny pacjenta, osłuchuje płuca, sprawdza częstość oddechów, tętno oraz poziom saturacji krwi tlenem za pomocą pulsoksymetru.

Badania laboratoryjne

W celu potwierdzenia zakażenia RSV stosowane są różne metody diagnostyczne:

1. Szybkie testy antygenowe
   • Wykrywają obecność antygenów wirusa RSV w wydzielinie z dróg oddechowych
   • Wynik dostępny w ciągu 15-30 minut
   • Prosta metoda, idealna do zastosowania w warunkach ambulatoryjnych
   • Ograniczona czułość, szczególnie u dorosłych i starszych dzieci
2. Badanie metodą PCR (reakcja łańcuchowa polimerazy z odwrotną transkryptazą)
   • Najpewniejsza metoda wykrywania RSV, oparta na identyfikacji materiału genetycznego wirusa
   • Wysoce czuła i swoista
   • Wynik dostępny w ciągu 1-3 dni
   • Przydatna u pacjentów z ujemnym wynikiem testu antygenowego, ale z objawami sugerującymi zakażenie RSV
3. Panel oddechowy metodą PCR
   • Badanie umożliwiające równoczesne wykrycie wielu patogenów dróg oddechowych
   • Pozwala na różnicowanie zakażenia RSV od innych infekcji (grypa, COVID-19, inne wirusy oddechowe)
   • Szczególnie przydatny w przypadku niejednoznacznych objawów lub gdy istnieje podejrzenie koinfekcji
4. Badania serologiczne
   • Oznaczenie przeciwciał przeciwko RSV w surowicy krwi
   • Rzadziej stosowane w rutynowej diagnostyce
   • Przydatne głównie w badaniach epidemiologicznych

Badania obrazowe

W przypadku podejrzenia powikłań płucnych, lekarz może zlecić dodatkowe badania:

• RTG klatki piersiowej – pozwala na ocenę zmian zapalnych w płucach
• Tomografia komputerowa – rzadziej stosowana, głównie w przypadkach wątpliwych lub przy podejrzeniu powikłań

Kiedy wykonywać testy diagnostyczne?

Rutynowe badania potwierdzające zakażenie RSV nie są konieczne u wszystkich pacjentów z łagodnymi objawami infekcji dróg oddechowych. Diagnostykę w kierunku RSV zaleca się w następujących sytuacjach:

• U hospitalizowanych niemowląt i dzieci z ostrą infekcją dolnych dróg oddechowych
• U pacjentów z grup ryzyka ciężkiego przebiegu zakażenia
• W celu potwierdzenia ogniska epidemicznego w placówkach opieki zdrowotnej lub opieki długoterminowej
• W celu różnicowania z innymi infekcjami dróg oddechowych, gdy ma to znaczenie dla decyzji terapeutycznych

Leczenie zakażenia wirusem RSV

Leczenie zakażenia RSV ma głównie charakter objawowy i wspomagający, gdyż nie ma obecnie dostępnych leków przeciwwirusowych specyficznie skierowanych przeciwko temu patogenowi. Podejście terapeutyczne zależy od ciężkości objawów i ogólnego stanu pacjenta.

Leczenie ambulatoryjne (domowe)

U większości pacjentów z łagodnym przebiegiem zakażenia RSV leczenie może być prowadzone w domu i obejmuje:

1. Leczenie objawowe:
   • Leki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe – paracetamol lub ibuprofen (u dzieci powyżej 3. miesiąca życia) mogą być stosowane w celu obniżenia gorączki i złagodzenia bólu. Ważne jest przestrzeganie dawkowania dostosowanego do wieku i masy ciała dziecka.
   • Nawilżanie powietrza – korzystanie z nawilżaczy powietrza pomaga rozrzedzić wydzielinę i ułatwić oddychanie. Warto utrzymywać wilgotność powietrza na poziomie 40-60%.
   • Irygacja nosa roztworem soli fizjologicznej – regularne płukanie nosa solą fizjologiczną pomaga usunąć nadmiar wydzieliny i utrzymać drożność dróg oddechowych.
   • Aspiracja wydzieliny z nosa – u niemowląt, które nie potrafią jeszcze wydmuchać nosa, konieczne może być odsysanie wydzieliny za pomocą specjalnych aspiratorów.
2. Zapewnienie odpowiedniego nawodnienia:
   • Regularne podawanie płynów jest kluczowe, szczególnie przy gorączce, która zwiększa ryzyko odwodnienia.
   • U niemowląt należy kontynuować karmienie piersią lub mlekiem modyfikowanym, ewentualnie oferować więcej mniejszych posiłków.
   • U starszych dzieci i dorosłych zaleca się picie wody, herbat ziołowych, rozcieńczonych soków lub bulionu.
3. Zapewnienie komfortu i odpoczynku:
   • Odpoczynek jest istotny dla regeneracji organizmu.
   • Ułożenie z lekko uniesionym tułowiem (np. poprzez podłożenie dodatkowej poduszki) może ułatwić oddychanie i zmniejszyć kaszel w nocy.

Leczenie szpitalne

W przypadku ciężkiego przebiegu zakażenia RSV, szczególnie u pacjentów z grup ryzyka, może być konieczna hospitalizacja. Leczenie szpitalne obejmuje:

1. Tlenoterapia – podawanie tlenu przez maskę, wąsy tlenowe lub specjalne urządzenia, takie jak High-Flow Nasal Cannula (HFNC), w celu utrzymania odpowiedniego poziomu saturacji.
2. Nawadnianie dożylne – u pacjentów z trudnościami w przyjmowaniu płynów doustnie konieczne może być podawanie płynów drogą dożylną.
3. Inhalacje z soli fizjologicznej lub hipertonicznej – pomagają rozrzedzić wydzielinę i ułatwić jej odkrztuszanie.
4. Mechaniczne wspomaganie oddychania – w najcięższych przypadkach może być konieczna intubacja i wentylacja mechaniczna lub nieinwazyjna wentylacja.
5. Leki rozszerzające oskrzela – leki takie jak salbutamol mogą być stosowane, szczególnie gdy występuje skurcz oskrzeli, choć ich skuteczność w zakażeniu RSV jest ograniczona.
6. Fizjoterapia oddechowa – techniki ułatwiające usuwanie wydzieliny z dróg oddechowych.

Leczenie farmakologiczne

Obecnie nie ma zatwierdzonego leku przeciwwirusowego specyficznie skierowanego przeciwko RSV do powszechnego stosowania. Rybawiryna, będąca lekiem przeciwwirusowym o potencjalnej aktywności przeciwko RSV, jest rzadko stosowana ze względu na ograniczoną skuteczność, wysokie koszty i potencjalne działania niepożądane.

W przypadku podejrzenia wtórnego zakażenia bakteryjnego (np. bakteryjnego zapalenia płuc) lekarz może przepisać antybiotyki, jednak nie są one skuteczne przeciwko samemu wirusowi RSV.

Profilaktyka zakażeń wirusem RSV

Zapobieganie zakażeniom RSV opiera się na kilku strategiach, w tym na stosowaniu zasad higieny, immunizacji biernej oraz szczepieniach.

Zasady higieny i ograniczanie ekspozycji

1. Mycie rąk – regularne i dokładne mycie rąk wodą z mydłem przez co najmniej 20 sekund jest podstawową metodą zapobiegania rozprzestrzenianiu się wirusa.
2. Unikanie bliskiego kontaktu z osobami chorymi – szczególnie ważne w przypadku niemowląt, osób starszych i pacjentów z obniżoną odpornością.
3. Czyszczenie i dezynfekcja powierzchni – regularne czyszczenie często dotykanych powierzchni, takich jak klamki, telefony, zabawki, może zmniejszyć ryzyko przeniesienia wirusa.
4. Zakrywanie ust i nosa podczas kaszlu i kichania – używanie chusteczek jednorazowych lub wewnętrznej strony łokcia zamiast dłoni.
5. Unikanie zatłoczonych miejsc – w sezonie wzmożonej aktywności RSV warto ograniczyć przebywanie w dużych skupiskach ludzi, szczególnie z małymi dziećmi.
6. Karmienie piersią – mleko matki zawiera przeciwciała, które mogą chronić niemowlę przed infekcjami, w tym RSV.
7. Unikanie narażenia na dym tytoniowy – palenie bierne zwiększa ryzyko ciężkiego przebiegu zakażenia RSV u dzieci.

Profilaktyka bierna – paliwizumab

Dla dzieci z grup wysokiego ryzyka ciężkiego przebiegu zakażenia RSV dostępna jest immunizacja bierna w postaci paliwizumabu (Synagis). Jest to humanizowane przeciwciało monoklonalne, które wiąże się z białkiem F wirusa RSV, uniemożliwiając mu fuzję z błoną komórkową i wniknięcie do komórek gospodarza.

Paliwizumab podawany jest domięśniowo raz w miesiącu (maksymalnie 5 dawek) w okresie zwiększonej aktywności wirusa RSV. Zgodnie z zaleceniami, profilaktyka ta przeznaczona jest dla następujących grup pacjentów:

• Wcześniaki urodzone przed 29. tygodniem ciąży (do ukończenia 1. roku życia)
• Dzieci z dysplazją oskrzelowo-płucną wymagającą leczenia (do ukończenia 2. roku życia)
• Dzieci z hemodynamicznie istotnymi wadami serca (do ukończenia 2. roku życia)
• Wcześniaki urodzone między 29. a 32. tygodniem ciąży (do ukończenia 6. miesiąca życia)
• Wcześniaki urodzone do 35. tygodnia ciąży z masą urodzeniową poniżej 1500 g (do ukończenia 6. miesiąca życia)

Szczepienia przeciwko RSV

W 2023 roku w Unii Europejskiej zarejestrowano dwie szczepionki przeciwko RSV:

1. Arexvy (GSK) – przeznaczona dla osób powyżej 60. roku życia oraz osób w wieku 50-59 lat z grupy ryzyka ciężkiego przebiegu zakażenia RSV.
2. Abrysvo (Pfizer) – dedykowana osobom powyżej 60. roku życia oraz kobietom w ciąży (podawana w 32.-36. tygodniu ciąży) w celu ochrony niemowląt w pierwszych miesiącach życia poprzez transfer przeciwciał matczynych.

Obie szczepionki są oparte na technologii białkowej (rekombinowanej) i wykazują dobrą skuteczność w zapobieganiu ciężkim zakażeniom RSV. Schemat szczepienia obejmuje podanie jednej dawki domięśniowo. Najczęstsze działania niepożądane po szczepieniu to ból w miejscu wstrzyknięcia, zmęczenie, bóle mięśni i głowy, zazwyczaj o łagodnym nasileniu i krótkotrwałe.

W Polsce zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych na 2025 rok szczepienie przeciwko RSV zaleca się:

• Wszystkim dorosłym w wieku 60 lat i starszym
• Dorosłym w wieku 50-59 lat z grup ryzyka ciężkiego przebiegu zakażenia RSV
• Kobietom w 32.-36. tygodniu ciąży w celu ochrony ich noworodków w pierwszych miesiącach życia

Jak odróżnić zakażenie RSV od grypy i COVID-19?

Zakażenie RSV, grypa i COVID-19 mają wiele wspólnych objawów, co może utrudniać rozpoznanie. Oto kilka wskazówek pomocnych w ich rozróżnieniu:

RSV vs Grypa

RSV:

• Objawy rozwijają się stopniowo w ciągu kilku dni
• Częściej występuje świszczący oddech, szczególnie u dzieci
• Rzadziej występują bóle mięśni i stawów
• Rzadziej występuje wysoka gorączka jako pierwszy objaw
• Kaszel może utrzymywać się przez dłuższy czas (nawet do kilku tygodni)

Grypa:

• Nagły początek objawów
• Wysoka gorączka jako jeden z pierwszych objawów
• Silne bóle mięśni i stawów
• Intensywne zmęczenie i osłabienie
• Możliwe objawy żołądkowo-jelitowe, szczególnie u dzieci

RSV vs COVID-19

RSV:

• Częściej występuje świszczący oddech
• Nie powoduje utraty smaku i węchu
• Rzadziej występują bóle mięśni i głowy
• Rzadziej występują objawy żołądkowo-jelitowe

COVID-19:

• Możliwa utrata smaku i węchu
• Szeroki zakres objawów, od bezobjawowego przebiegu do ciężkiej choroby
• Częściej występują bóle mięśni i głowy
• Możliwe objawy żołądkowo-jelitowe (biegunka, nudności, wymioty)
• Możliwe długotrwałe powikłania (tzw. długi COVID)

Ostateczne rozpoznanie powinno opierać się na badaniach laboratoryjnych. Dostępne są szybkie testy antygenowe oraz testy PCR, które umożliwiają różnicowanie zakażeń wywołanych przez RSV, wirusa grypy i SARS-CoV-2.

Podsumowanie

Wirus RSV stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia, szczególnie dla niemowląt, małych dzieci, osób starszych i pacjentów z obniżoną odpornością. Objawy zakażenia RSV mogą przypominać typowe przeziębienie, jednak u osób z grup ryzyka choroba może przebiegać ciężko, prowadząc do zapalenia oskrzelików, zapalenia płuc i konieczności hospitalizacji.

Diagnostyka zakażenia RSV opiera się na ocenie objawów klinicznych oraz testach laboratoryjnych, takich jak szybkie testy antygenowe czy badania PCR. Leczenie ma głównie charakter objawowy i wspomagający, obejmując odpowiednią hydratację, leki przeciwgorączkowe, nawilżanie powietrza i w cięższych przypadkach – tlenoterapię.

Profilaktyka zakażeń RSV obejmuje przestrzeganie zasad higieny, immunizację bierną paliwizumabem u dzieci z grup wysokiego ryzyka oraz szczepienia ochronne dla osób starszych i kobiet w ciąży. Nowe szczepionki przeciwko RSV stanowią przełom w walce z tym patogenem i dają nadzieję na zmniejszenie liczby ciężkich zakażeń oraz hospitalizacji.

Bibliografia

1. Piedimonte G, Perez MK. Respiratory syncytial virus infection and bronchiolitis. Pediatr Rev. 2014;35(12):519-530. DOI: 10.1542/pir.35-12-519 PMID: 25452661
2. Scheltema NM, Gentile A, Lucion F, et al. Global respiratory syncytial virus-associated mortality in young children (RSV GOLD): a retrospective case series. Lancet Glob Health. 2017;5(10). DOI: 10.1016/S2214-109X(17)30344-3 PMID: 28911764
3. Drysdale SB, Green CA, Sande CJ. Best practice in the prevention and management of paediatric respiratory syncytial virus infection. Ther Adv Infect Dis. 2016;3(2):63-71. DOI: 10.1177/2049936116630243 PMID: 27034777
4. Walsh EE, Peterson DR, Falsey AR. Risk factors for severe respiratory syncytial virus infection in elderly persons. J Infect Dis. 2004;189(2):233-238. DOI: 10.1086/380907 PMID: 14722887