Półpasiec jest stanem wywołanym przez wirus ospy wietrznej i półpaśca, ten sam wirus, który powoduje ospę wietrzną. Sam półpasiec nie jest zaraźliwy. Nie może przenosić się z jednej osoby na drugą. Jednak wirus ospy wietrznej i półpaśca jest zaraźliwy. Jeśli masz półpasiec, możesz przekazać wirusa innej osobie, co może następnie spowodować rozwój ospy wietrznej. Jednak wirus może być przenoszony tylko od momentu pojawienia się pęcherzy do momentu, gdy utworzą skorupę. Zakrycie wysypki zmniejszy ryzyko przeniesienia.
Wirus ospy wietrznej i półpaśca pozostanie w tkance nerwowej tej osoby do końca życia. Przez większość tego czasu wirus pozostaje w stanie nieaktywnym. Ale może reaktywować się ponownie po latach. Może to spowodować rozwój półpaśca.
Jak rozprzestrzenia się półpasiec?
Wirus ospy wietrznej i półpaśca może zazwyczaj przenosić się z osoby z półpaścem na osobę, która nigdy nie chorowała na ospę wietrzną. Osoby, które chorowały na ospę wietrzną, zwykle mają w organizmie przeciwciała przeciwko wirusowi.
Półpasiec powoduje otwarte, sączące się pęcherze. Wirus ospy wietrznej i półpaśca może rozprzestrzeniać się poprzez kontakt z pęcherzami półpaśca, które nie zostały jeszcze pokryte strupami. Jeśli nie chorowałeś na ospę wietrzną, możesz zarazić się wirusem ospy wietrznej i półpaśca w wyniku kontaktu z wirusem przez otwarte pęcherze półpaśca innej osoby. Może to doprowadzić do ospy wietrznej.
Wirus nie rozprzestrzenia się po uformowaniu przez pęcherze strupków. Gdy pęcherze zanikają, nie mogą już przenosić wirusa. Wirus nie rozprzestrzenia się również, gdy pęcherze są dobrze zakryte.
Nie można uzyskać półpaśca przez kontakt ze śliną lub wydzielinami z nosa osoby, która ma półpasiec, z wyjątkiem rzadkich przypadków. Oznacza to, że zwykle nie możesz dostać półpaśca, jeśli ktoś, kto go ma, kaszle lub kicha na ciebie.
Jak uzyskać półpasiec?
Większość ludzi ma w swoich ciałach wirusa ospy wietrznej i półpaśca. Reaktywuje się on tylko u około jednej trzeciej z nich, więc tylko jedna na trzy osoby z wirusem będzie miała półpasiec. Eksperci nie wiedzą, dlaczego niektórzy go rozwijają, a inni nie.
Jednak prawdopodobieństwo takiego zdarzenia wzrasta wraz z wiekiem osoby. Około połowa wszystkich przypadków występuje po 60 roku życia, a ryzyko znacznie wzrasta od 70 roku życia.
Możesz również mieć większe ryzyko, jeśli:
- cierpisz na schorzenie, które wpływa na układ odpornościowy, takie jak HIV i niektóre nowotwory
- przyjmujesz leki wpływające na układ odpornościowy, takie jak te podawane po przeszczepieniu narządu i niektórych terapiach przeciwnowotworowych,
- masz stres,
- wystawiasz się na słońce.
Nawet zwykłe przeziębienie może wpływać na układ odpornościowy i powodować półpasiec u niektórych osób.
Objawy półpaśca
Półpasiec jest również znany jako neuralgia popółpaścowa, ponieważ powoduje ból nerwów.
Wczesne objawy półpaśca mogą obejmować:
- ból głowy,
- gorączka i dreszcze,
- ogólne złe samopoczucie,
- rozstrój żołądka,
- mrowienie, pieczenie, drętwienie i ból skóry.
Najbardziej zauważalne objawy to pęcherze i ból.
Pęcherze.
Zewnętrzne objawy półpaśca przypominają ospę wietrzną. Obie choroby powodują wypukłe pęcherze, które otwierają się, wydzielają płyn i tworzą strupy. Ale w przeciwieństwie do wysypki ospy wietrznej, która może wystąpić na różnych częściach ciała, półpasiec zwykle dotyka jednego obszaru ciała. Pęcherze półpasiec są najbardziej rozpowszechnione na twoim tułowiu, gdzie owijają się wokół talii po jednej stronie ciała. W rzeczywistości słowo „półpasiec” pochodzi od łacińskiego słowa oznaczającego „pas”. Wysypka półpasiec może również pojawić się po jednej stronie twarzy. Jeśli tak się stanie, natychmiast skontaktuj się z lekarzem.
Ból.
Półpasiec porusza się po ścieżce nerwowej, powodując ból i dziwne odczucia. Twoja skóra może czuć mrowienie lub pieczenie, zanim pojawią się pęcherze. Swędzenie i wrażliwość na dotyk to również objawy półpaśca.
Ból półpaśca ma różne nasilenie. Leczenie za pomocą dostępnych bez recepty leków przeciwbólowych może być trudne. Twój lekarz może przepisać leki przeciwdepresyjne lub sterydy. Te dwa rodzaje leków mogą skutecznie łagodzić nerwobóle u niektórych osób.
Perspektywy dla osób, które mają półpasiec
Epidemia gontów zwykle trwa 3 do 5 tygodni. Większość ludzi odczuwa ból i dyskomfort przez krótki czas, a następnie dochodzi do pełnego powrotu do zdrowia. Ludzie zwykle mają tylko jeden epizod półpaśca w swoim życiu.
Epidemie półpaśca są tymczasowe, ale mogą mieć trwały wpływ na Twoje zdrowie i samopoczucie.
Nerwowy ból półpaśca może utrzymywać się przez tygodnie, a w niektórych przypadkach nawet miesiące. Ogólnie rzecz biorąc, ból półpaśca jest bardziej uporczywy i trwa dłużej u osób starszych. Młodsi ludzie zwykle nie wykazują objawów choroby po ustąpieniu pęcherzy. U ludzi rozwijają nerwoból popółpaścowy, nerwoból, który może utrzymywać się przez miesiące lub lata po ustąpieniu wysypki półpaśca. Postęp medycyny, w tym szczepionki przeciwko ospie wietrznej i półpasiec, oznaczają, że mniej osób zachoruje na ospę wietrzną i półpasiec w przyszłości.
Zobacz: Leki na ospę wietrzną i półpasiec
Jak długo półpasiec jest zaraźliwy?
Półpasiec nie jest zaraźliwy. Ale jeśli ktoś wejdzie w kontakt z wysypką na pewnym etapie, może zarazić się wirusem ospy wietrznej i półpaśca i rozwinąć się ospa wietrzna. Jeśli mają ospę wietrzną, półpasiec może rozwinąć się w późniejszym okresie życia.
Aby zapobiec przenoszeniu wirusa, zakryj wysypkę półpaśca. Zakryj wysypkę od pojawienia się pęcherzy do momentu, gdy zaczną się strupy i strupki. Zwykle trwa to od 8 do 11 dni.
Wysypka zwykle ustępuje po 2 do 4 tygodni.
Jak uniknąć rozprzestrzeniania się go?
Wirus ospy wietrznej-półpaśca jest zazwyczaj mniej podatny na przenoszenie przez półpasiec niż ospę wietrzną. Jednak wirus ospy wietrznej i półpaśca może być przenoszony od momentu wystąpienia objawów do momentu, gdy wysypka i pęcherze wyschną.
Jeśli masz półpasiec i jesteś zdrowy, nadal możesz wychodzić w miejscach publicznych lub do pracy. Ale pamiętaj, aby postępować zgodnie z tymi wskazówkami:
- Utrzymuj wysypkę w czystości i przykryj. Może to zapobiec kontaktowi innych osób z twoimi pęcherzami. Często myj ręce. Staraj się również nie dotykać pęcherzy.
- Unikaj przebywania w pobliżu kobiet w ciąży. Wirus ospy wietrznej i półpaśca może powodować poważne zagrożenie dla zdrowia zarówno kobiet w ciąży, jak i ich dzieci. Zagrożenia obejmują zapalenie płuc i trwałe uszkodzenie nienarodzonego dziecka. Jeśli zauważysz, że masz półpasiec po spędzeniu czasu z kobietą w ciąży, powiadom ją natychmiast, aby mogła poprosić o poradę swojego ginekologa. Bądź szczególnie ostrożny, aby unikać kobiet w ciąży, które nie miały ospy wietrznej lub szczepionki na nią.
- Unikaj innych zagrożonych osób. Trzymaj się z dala od wcześniaków, niemowląt z niską masą urodzeniową i dzieci, które jeszcze nie przeszły ospy wietrznej lub nie zostały zaszczepione.
- Unikaj także osób z osłabionym układem odpornościowym. Należą do nich osoby żyjące z HIV, biorcy przeszczepów narządów oraz osoby przyjmujące leki immunosupresyjne lub przechodzące chemioterapię.
Szczepionka na półpasiec
Lekarze zalecają szczepionkę przeciwko ospie wietrznej dla dzieci. Zapobieganie ospie wietrznej zapobiega również półpasiec. Dla dorosłych dostępna są inna szczepionka zapobiegająca półpaścowi np. Shingrix, Zostavax. Poleca się go zdrowym osobom dorosłym w wieku 50 lat i starszym. Lekarz poda dwie dawki w odstępie 2 do 6 miesięcy w postaci zastrzyku w ramię. Podwójna dawka oferuje ponad 90 procent ochrony. Poziom ochrony utrzymuje się powyżej 85 procent przez co najmniej 4 lata.
Możesz dostać szczepionkę pomimo, że:
- wcześniej miałeś półpasiec,
- nie wiesz, czy miałeś ospę wietrzną lekarz może doradzić w sprawie tej i innych szczepionek.
Półpasiec to wysypka, która może dotknąć ludzi, którzy mieli ospę wietrzną, nawet jeśli mieli ją wiele lat temu. Jest to spowodowane wirusem ospy wietrznej i półpaśca. Wirus pozostaje uśpiony w organizmie, ale w niektórych przypadkach może się reaktywować i powodować półpasiec. Wysypka półpasiec nie jest zaraźliwa. Ale wirus może zostać przeniesiony na inną osobę poprzez kontakt z wysypką, gdy obecne są pęcherze. Wtedy ta osoba może zachorować na ospę wietrzną. Prawdopodobieństwo przeniesienia wirusa jest mniejsze, jeśli wysypka jest pokryta, a przeniesienie może nastąpić tylko od momentu powstania pęcherzy do momentu, gdy się robią strupy. Szczepionka na półpasiec może pomóc w ochronie przed półpaścem.
Naszych publikacji nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję indywidualnie w porozumieniu z pacjentem.