Choroby trzustki – objawy i leczenie

Trzustka jest jednym z najważniejszych narządów w organizmie człowieka. Pełni ona dwie istotne funkcje, do których należy zaliczyć: dostarczanie do jelita cienkiego enzymów umożliwiających trawienie pożywienia, jak również produkowanie hormonów regulujących poziom glukozy we krwi, a więc glukagon oraz insulinę.

Choroby trzustki

Istnieje kilka chorób trzustki, a można do nich zaliczyć przede wszystkim:

• ostre zapalenie trzustki
• przewlekłe zapalenie trzustki
• autoimmunologiczne zapalenie trzustki

Jeżeli chodzi o ostre zapalenie trzustki to charakteryzuje się ono w szczególności tym, że odnosi się do zaburzenia mechanizmów związanych z hamowaniem, bądź stabilizacją aktywności enzymów, które znajdują się w komórkach pęcherzykowych trzustki. Do głównych przyczyn wystąpienia ostrego zapalenia trzustki można zakwalifikować: nadmierne spożywanie alkoholu, nieodpowiednią dietę, zwiększenie ilości trójglicerydów we krwi, stosowanie niektórych leków, uraz w obrębie jamy brzusznej, jak również występowanie dolegliwości autoimmunologicznych. Ostre zapalenie trzustki odznacza się także tym, że wykazuje ono charakterystyczne objawy, do których należy zaliczyć:

• znaczący spadek ciśnienia tętniczego
• szybko narastające wzdęcie w okolicy brzucha
• intensywne i długo utrzymujące się wymioty
• trudności w oddawaniu stolca oraz gazów

Przewlekłe zapalenie trzustki jest to choroba, która charakteryzuje się tym, że stan zapalny trzustki utrzymuje się przez długi czas i prowadzi do nieodwracalnego uszkodzenia tego narządu. Stan zapalny przyczynia się do pojawienia zmiany w miąższu trzustki, ale również do poszerzenia oraz zaniku przewodów trzustkowych. Skutkiem uszkodzenia tego narządu jest przede wszystkim upośledzenie funkcji zewnątrz – i wewnątrzwydzielniczej. Do głównych przyczyn wystąpienia przewlekłego zapalenia trzustki zalicza się:

• nadmierne spożywanie alkoholu
• palenie wyrobów tytoniowych
• występowanie wad rozwojowych trzustki
• występowanie przewlekłych zmian dotyczących utrudniania odpływu soku trzustkowego
• predyspozycje dziedziczne
• hiperkalcemię
• nieswoiste choroby zapalne jelit

Z kolei do objawów tej choroby można zakwalifikować: występowanie nudności, wymioty, pojawienie się bólu brzucha. Istotną informacją jest również to, że podczas przewlekłego zapalenia trzustki może wystąpić ból, który będzie promieniować aż do kręgosłupa.

Przewlekłe zapalenie trzustki występuje z częstotliwością dziewięciu przypadków na 100 tysięcy mieszkańców w ciągu roku. Natomiast w niektórych przypadkach ciężko jest rozdzielić objawy przewlekłego zapalenia trzustki od ostrego zapalenia tego narządu.

Autoimmunologiczne zapalenie trzustki jest to choroba, która objawia się napadowym oraz silnym bólem brzucha, szybkim spadkiem masy ciała, nietolerancją węglowodanów, jak również cukrzycą. Niestety objawy te rzadko sugerują w pierwszej kolejności wystąpienie choroby trzustki, ale podczas diagnostyki jest możliwość zaobserwowania typowych symptomów dla tego schorzenia. Autoimmunologiczne zapalenie trzustki jest jednostką chorobową rzadko rozpoznawalną i w dalszym ciągu pozostaje tajemnicą. Jest to choroba o nieznanej etiologii, u której można zaobserwować obfite nacieki zapalne, jak również włóknienie, które prowadzi do zmian morfologicznych tego narządu.

Leczenie chorób trzustki

Leczenie ostrego zapalenia trzustki może odbywać się na dwa sposoby. Pierwszym z nim jest dożylne nawadnianie pacjenta oraz aplikowanie środków przeciwbólowych dopóki wymioty oraz bóle brzucha nie ustąpią. Pacjent w tym czasie powinien przebywać w szpitalu. Natomiast drugim sposobem jest interwencja chirurgiczna. Jest ona stosowana w przypadku, gdy niezbędne jest zwalczenie zbyt dużego zagęszczenia krwi oraz zapobiegnięcie zakażeniu. Osoby chorujące na ostre zapalenie trzustki są najczęściej odżywiani dojelitowo. W sytuacji, gdy doszło do infekcji niezbędne będzie również przyjmowanie antybiotyków.

W przypadku leczenia przewlekłego zapalenia trzustki można zastosować środki farmakologiczne, bądź endoskopię. W zależności od tego, jaki przebieg choroby następuje w późniejszym okresie. Terapia farmakologiczna polega w szczególności na podawaniu pacjentowi specjalnych preparatów, które posiadają w swoim składzie enzymy trzustkowe. Dzięki temu istnieje możliwość niwelowania złej pracy wydzielniczej trzustki. Endoskopią określa się zabieg, który polega na pobraniu materiału do badania histopatologicznego. Podczas przewlekłego zapalenia trzustki należy także pamiętać o odpowiedniej diecie, która powinna być lekkostrawna oraz niskotłuszczowa. Trzeba także bezwzględnie odstawić napoje alkoholowe.

Leczenie autoimmunologicznego zapalenia trzustki polega w szczególności na tym, że pacjentowi podawane są glikokortykosteroidy. Są to naturalne hormony wytwarzane przez korę nadnerczy. Ich podawanie przyczynia się w stosunku do większości chory szybką poprawą stanu zdrowia. Natomiast może zdarzyć się również tak, że niezbędne będzie zrobienie biopsji trzustki. W zależności od tego, jaki nacieki są dominujące podczas wystąpienia tej choroby – czy są to nacieki limfocytarne, czy też nacieki granulocytarne.