Terbital

Terbital to biały do prawie białego krem o charakterystycznym zapachu, zawierający substancję czynną terbinafiny chlorowodorek. Lek ten ma właściwości przeciwgrzybicze, działa na różnorodne gatunki grzybów wywołujących choroby skóry. Terbital jest stosowany w leczeniu zakażeń grzybiczych skóry wywołanych przez dermatofity, drożdżaki z rodzaju Candida oraz łupieżu pstrym. Lek jest dostępny bez recepty.

Tersilat

Tersilat to lek przeciwgrzybiczy do stosowania na skórę, zawierający jako substancję czynną terbinafiny chlorowodorek. Jest skuteczny wobec wielu gatunków dermatofitów, pleśni, a także drożdżaków i niektórych innych grzybów chorobotwórczych. Wskazaniem do stosowania preparatu są zakażenia grzybicze skóry wywołane przez dermatofity, takie jak grzybica stóp, grzybica fałdów skórnych (np. w pachwinach, pod piersiami, w obrębie pach, na wewnętrznej powierzchni ud), grzybica skóry gładkiej oraz łupież pstry. Preparat jest dostępny bez recepty.

Travocort

Travocort to lek w postaci kremu, który jest przeznaczony do miejscowego leczenia początkowych zakażeń grzybiczych skóry oraz stanów zapalnych. Preparat jest wykorzystywany głównie w dermatologii. Travocort zwalcza bakterie i grzyby oraz neutralizuje dolegliwości bólowe, swędzenie i nieprzyjemne pieczenie. Jest dostępny na receptę. Wskazany jest do leczenia powierzchownych zakażeń grzybiczych skóry ze współistniejącymi silnymi zapalnymi lub wypryskowymi zmianami skórnymi, np. rąk, przestrzeni międzypalcowych stóp oraz okolic pachwinowych i narządów płciowych.

Travogen

Travogen to lek przeciwgrzybiczy w postaci kremu, który jest stosowany miejscowo na skórę. Substancją czynną zawartą w leku jest izokonazol. Lek jest wskazany do leczenia powierzchownych zakażeń grzybiczych skóry, takich jak grzybica skóry rąk i stóp, grzybica pachwin, okolic narządów płciowych, łupież pstry i łupież rumieniowy. Travogen jest dostępny na receptę.

Triderm

Triderm to lek stosowany w dermatologii, który przynosi ulgę w przypadku różnych schorzeń skórnych. Lek zawiera trzy główne składniki: gentamycynę (antybiotyk), klotrimazol (lek przeciwgrzybiczy) i betametazon (kortykosteroid), które działają synergicznie, zwalczając infekcje bakteryjne, grzybicze oraz łagodząc stany zapalne skóry. Triderm występuje pod postacią maści lub kremu. Jest dostępny na receptę. Wskazania do stosowania obejmują zmiany skórne wywołane przez bakterie oraz grzyby, które są wrażliwe na składniki leku.

Trioxal

Trioxal to lek przeciwgrzybiczy dostępny na receptę, który zawiera substancję czynną itrakonazol. Jest to preparat należący do grupy pochodnych triazolu. Lek jest stosowany w leczeniu różnego rodzaju grzybic, takich jak kandydoza pochwy i sromu, grzybica skóry, łupież pstry, kandydoza jamy ustnej czy grzybica paznokci. Trioxal jest również stosowany u pacjentów z zakażeniem grzybiczym po przeszczepie szpiku.

Undofen Amorolfina

Undofen Amorolfina to lek w postaci lakieru do paznokci o działaniu przeciwgrzybiczym. Jest skuteczny w leczeniu grzybicy paznokci wywołanej przez dermatofity, drożdżaki i pleśnie. Lek należy stosować zewnętrznie, na chore paznokcie. Skuteczność leczenia należy oceniać co 3 miesiące (na odrośniętej płytce paznokcia). Lek jest dostępny bez recepty.

Undofen Atomizer

Undofen Atomizer to lek przeciwgrzybiczy w postaci aerozolu, który zawiera substancję czynną o nazwie terbinafinę. Lek stosuje się w leczeniu powierzchniowych zakażeń grzybiczych skóry stóp, dłoni, pachwin i pach. Undofen Atomizer jest dostępny bez recepty.

Undofen Max

Undofen Max to lek przeciwgrzybiczy, który zawiera substancję czynną o nazwie terbinafinę. Lek stosuje się w leczeniu powierzchniowych zakażeń grzybiczych skóry stóp, dłoni, pachwin i pach. Undofen Max jest dostępny bez recepty.

Undofen Max Spray

Undofen Max Spray to lek przeciwgrzybiczy w postaci aerozolu, który zawiera substancję czynną o nazwie terbinafinę. Lek stosuje się w leczeniu powierzchniowych zakażeń grzybiczych skóry stóp, dłoni, pachwin i pach. Undofen Max Spray jest dostępny bez recepty.

Unguentum Undecylenicum

Unguentum Undecylenicum to maść przeciwgrzybicza, która zawiera substancję czynną o nazwie kwas undecylenowy. Lek stosuje się w leczeniu powierzchniowych zakażeń grzybiczych skóry i błon śluzowych, takich jak grzybica stóp, grzybica pachwin i łupież pstry. Unguentum Undecylenicum jest dostępny bez recepty.

Vfend

Vfend to lek przeciwgrzybiczy, który zawiera substancję czynną worykonazol. Jest stosowany w leczeniu inwazyjnej aspergilozy, ciężkich zakażeń grzybiczych wywołanych przez Scedosporium spp. i Fusarium spp., a także w leczeniu kandydemii u pacjentów bez towarzyszącej neutropenii. Vfend jest dostępny na receptę.

Vilantrin

Vilantrin to lek dostępny na receptę, który występuje w postaci globulek dopochwowych. Każda globulka zawiera 500 mg metronidazolu. Lek ten działa przeciwbakteryjnie i przeciwpierwotniakowo. Jest stosowany w leczeniu bakteryjnych zakażeń pochwy oraz w przypadku rzęsistkowicy.

Volric

Volric to lek stosowany w leczeniu padaczki. Zawiera substancję czynną o nazwie brivaracetam. Lek jest dostępny na receptę. Wskazania do stosowania to terapia uzupełniająca w leczeniu napadów częściowych (z lub bez wtórnej uogólnionej fazy) u dorosłych, młodzieży i dzieci od 4 roku życia z epilepsją.

Vopregin

Vopregin to syntetyczny lek przeciwgrzybiczy z grupy pochodnych triazolu. Działa poprzez hamowanie enzymu odpowiedzialnego za biosyntezę ergosterolu, jednego ze składników budujących błonę komórkową grzyba, co prowadzi do zahamowania wzrostu i obumarcia grzyba. Jest stosowany w leczeniu poważnych zakażeń grzybiczych, takich jak inwazyjna aspergiloza, kandydemia u pacjentów bez neutropenii, poważne, oporne na działanie flukonazolu inwazyjne zakażenia Candida, a także poważne zakażenia grzybicze wywołane przez Scedosporium spp. i Fusarium spp. Lek jest dostępny na receptę.

Voriconazol Adamed

Voriconazol Adamed to lek stosowany w leczeniu ciężkich zakażeń grzybiczych, takich jak aspergiloza inwazyjna, zakażenia wywołane przez Scedosporium spp. i Fusarium spp., a także ciężkie, oporne na flukonazol zakażenia inwazyjne Candida spp. (w tym C. krusei). Jest to lek na receptę. Lek ten jest szczególnie przydatny w leczeniu zakażeń grzybiczych u pacjentów, u których inne metody leczenia nie przyniosły oczekiwanych rezultatów.

Voriconazol Polpharma

Voriconazol Polpharma to lek przeciwgrzybiczy, który zawiera substancję czynną worykonazol. Jest stosowany w leczeniu pacjentów, zarówno dorosłych, jak i dzieci powyżej 2 roku życia, z różnymi rodzajami zakażeń grzybiczych. Wskazania do stosowania to między innymi inwazyjna aspergiloza, kandydemia u pacjentów bez towarzyszącej neutropenii, ciężkie zakażenia grzybicze wywołane przez Scedosporium spp. i Fusarium spp. Lek jest dostępny na receptę.

Voriconazole Accord

Voriconazole Accord to lek przeciwgrzybiczy, który zawiera substancję czynną voriconazole. Jest stosowany w leczeniu osób dorosłych i dzieci powyżej 2 roku życia z poważnymi zakażeniami grzybiczymi wywołanymi przez Scedosporium lub Fusarium. Lek działa poprzez zabijanie grzybów wywołujących zakażenia lub hamowanie ich wzrostu. Jest dostępny na receptę.

Voriconazole Accordpharma

Voriconazole Accordpharma to lek przeciwgrzybiczy, który zawiera substancję czynną worykonazol. Jest stosowany w leczeniu inwazyjnej aspergilozy, kandydemii u pacjentów bez towarzyszącej neutropenii, ciężkich zakażeń grzybiczych wywołanych przez Scedosporium spp. i Fusarium spp. Lek jest przeznaczony dla pacjentów z postępującymi, mogącymi zagrażać życiu zakażeniami grzybiczymi. Jest dostępny na receptę.

Voriconazole Actavis

Voriconazole Actavis to lek przeciwgrzybiczy z grupy triazoli o szerokim spektrum działania. Jest stosowany w leczeniu inwazyjnej aspergilozy, kandydemii u pacjentów bez neutropenii, ciężkich, opornych na flukonazol zakażeń inwazyjnych wywołanych przez Candida (w tym C. krusei). Lek jest dostępny na receptę.

Voriconazole Fosun Pharma

Voriconazole Fosun Pharma to lek przeciwgrzybiczy, który zawiera substancję czynną worykonazol. Lek jest stosowany w leczeniu poważnych zakażeń grzybiczych u dorosłych i dzieci w wieku powyżej 2 lat. Worykonazol działa poprzez zabijanie grzybów lub hamowanie ich wzrostu, co pomaga w walce z infekcją. Lek jest dostępny na receptę.

Voriconazole Fresenius Kabi

Voriconazole Fresenius Kabi to lek przeciwgrzybiczy, który zawiera substancję czynną – worykonazol. Jest stosowany w leczeniu inwazyjnej aspergilozy, kandydemii u pacjentów bez towarzyszącej neutropenii, ciężkich zakażeń inwazyjnych Candida opornych na flukonazol oraz ciężkich zakażeń grzybiczych wywołanych przez Scedosporium spp. i Fusarium spp. Lek jest dostępny na receptę.

Voriconazole Genoptim

Voriconazole Genoptim to lek przeciwgrzybiczy zawierający substancję czynną worykonazol. Jest stosowany w leczeniu pacjentów, zarówno dorosłych, jak i dzieci powyżej 2 roku życia, z różnymi rodzajami zakażeń grzybiczych. Wskazania do stosowania to między innymi inwazyjna aspergiloza, kandydemia u pacjentów bez towarzyszącej neutropenii, ciężkie zakażenia grzybicze wywołane przez Scedosporium spp. i Fusarium spp. Lek jest dostępny na receptę.

Voriconazole Glenmark

Voriconazole Glenmark to lek przeciwpierwotniakowy i przeciwgrzybiczy, który zawiera substancję czynną – worykonazol. Jest stosowany w leczeniu poważnych zakażeń grzybiczych, takich jak inwazyjna aspergiloza, kandydemia u pacjentów bez neutropenii, poważne, oporne na działanie flukonazolu inwazyjne zakażenia Candida (włącznie z C. krusei), poważne zakażenia grzybicze wywołane przez Scedosporium spp. i Fusarium spp. Lek jest dostępny na receptę.

Voriconazole hameln

Voriconazole Hameln zawiera worykonazol, lek przeciwgrzybiczy stosowany do leczenia i zapobiegania poważnym zakażeniom grzybiczym u dorosłych i dzieci powyżej 2 lat. Jest skuteczny w leczeniu inwazyjnej aspergilozy, kandydemii bez neutropenii, opornych zakażeń grzybiczych Candida spp., oraz zakażeń spowodowanych przez grzyby Scedosporium spp. i Fusarium spp. Worykonazol jest przeznaczony dla pacjentów z ciężkimi, postępującymi zakażeniami grzybiczymi oraz do profilaktyki zakażeń grzybiczych u pacjentów wysokiego ryzyka po przeszczepieniu szpiku kostnego. Lek należy stosować wyłącznie pod nadzorem lekarza.

Voriconazole Hikma

Voriconazole Hikma to lek przeciwgrzybiczy z grupy triazoli. Jest stosowany w leczeniu inwazyjnej aspergilozy, ciężkich zakażeń grzybiczych wywołanych przez Scedosporium spp. i Fusarium spp., a także w leczeniu kandydemii u pacjentów bez towarzyszącej neutropenii. Lek jest dostępny na receptę.

Voriconazole Hospira

Voriconazole Hospira to lek przeciwgrzybiczy, który zawiera substancję czynną – worykonazol. Jest stosowany w leczeniu inwazyjnej aspergilozy, ciężkich zakażeń grzybiczych wywołanych przez Scedosporium spp. i Fusarium spp., a także w leczeniu ciężkich, opornych na flukonazol zakażeń inwazyjnych Candida. Lek jest dostępny na receptę.

Voriconazole Mylan

Voriconazole Mylan to lek przeciwgrzybiczy, który zawiera substancję czynną worykonazol. Działa on poprzez zabijanie grzybów, które wywołują zakażenia lub hamowanie ich wzrostu. Lek ten jest stosowany w leczeniu pacjentów, w tym dorosłych i dzieci powyżej 2 roku życia, którzy cierpią na różne rodzaje zakażeń grzybiczych. Jest dostępny na receptę.

Voriconazole Richter

Voriconazole Richter to lek przeciwgrzybiczy, który zawiera substancję czynną worykonazol. Jest stosowany w leczeniu inwazyjnej aspergilozy oraz kandydemii u pacjentów bez towarzyszącej neutropenii. Worykonazol stosuje się również w leczeniu ciężkich, opornych na flukonazol zakażeń inwazyjnych Candida (w tym Candida krusei), a także ciężkich zakażeń grzybiczych wywołanych przez Scedosporium spp. i Fusarium spp. Lek jest dostępny na receptę.

Voriconazole Sandoz

Voriconazole Sandoz to lek przeciwgrzybiczy, który zawiera substancję czynną worykonazol. Jest stosowany w leczeniu pacjentów, zarówno dorosłych, jak i dzieci powyżej 2 roku życia, z różnymi rodzajami zakażeń grzybiczych. Wskazania do stosowania to między innymi inwazyjna aspergiloza, kandydemia u pacjentów bez towarzyszącej neutropenii, ciężkie zakażenia grzybicze wywołane przez Scedosporium spp. i Fusarium spp. Lek jest dostępny na receptę.

Voriconazole STADA

Voriconazole STADA to lek przeciwgrzybiczy, który zawiera substancję czynną – worykonazol. Jest stosowany w leczeniu ciężkich zakażeń grzybiczych, takich jak inwazyjna aspergiloza, kandydemia u pacjentów bez towarzyszącej neutropenii, ciężkie zakażenia grzybicze wywołane przez Scedosporium spp. i Fusarium spp. Lek jest dostępny na receptę.

Voriconazole Teva

Voriconazole Teva to lek przeciwgrzybiczy z grupy triazoli, który działa poprzez zabijanie grzybów wywołujących zakażenia lub hamowanie ich wzrostu. Jest stosowany w leczeniu pacjentów dorosłych i dzieci powyżej 2 lat w przypadku inwazyjnej aspergilozy, kandydemii u pacjentów bez towarzyszącej neutropenii, ciężkich zakażeń grzybiczych wywołanych przez grzyby oporne na flukonazol oraz ciężkich zakażeń grzybiczych wywołanych przez grzyby z rodzaju Scedosporium lub Fusarium. Lek jest dostępny na receptę.

Voriconazole Tiefenbacher

Voriconazole Tiefenbacher to lek przeciwgrzybiczy, który zawiera substancję czynną worykonazol. Jest to pochodna triazolu, która działa poprzez hamowanie enzymu odpowiedzialnego za biosyntezę ergosterolu, jednego ze składników budujących błonę komórkową grzyba. Lek jest stosowany w leczeniu poważnych zakażeń grzybiczych, takich jak inwazyjna aspergiloza, kandydemia u pacjentów bez neutropenii, poważne zakażenia grzybicze wywołane przez Scedosporium spp. i Fusarium spp. Lek jest dostępny na receptę.

Voriconazole Zentiva

Voriconazole Zentiva to lek przeciwgrzybiczy, który zawiera substancję czynną worykonazol. Jest stosowany w leczeniu pacjentów (dorosłych i dzieci w wieku powyżej 2 lat) z inwazyjną aspergilozą, kandydemią u pacjentów bez towarzyszącej neutropenii, ciężkimi, inwazyjnymi zakażeniami grzybiczymi wywołanymi przez grzyby z rodzaju Candida opornymi na flukonazol, oraz ciężkimi zakażeniami grzybiczymi wywołanymi przez grzyby z rodzaju Scedosporium i Fusarium. Lek jest dostępny na receptę.

Voricostad

Voricostad to lek przeciwgrzybiczy zawierający substancję czynną worykonazol. Jest stosowany w leczeniu pacjentów, zarówno dorosłych, jak i dzieci powyżej 2 roku życia, z różnymi rodzajami zakażeń grzybiczych. Wskazania do stosowania to między innymi inwazyjna aspergiloza, kandydemia u pacjentów bez towarzyszącej neutropenii, ciężkie zakażenia grzybicze wywołane przez Scedosporium spp. i Fusarium spp. Lek jest dostępny na receptę.

Worykonazol Synthon

Worykonazol Synthon to lek przeciwgrzybiczy z grupy pochodnych triazolu. Jego mechanizm działania polega na hamowaniu enzymu odpowiedzialnego za biosyntezę ergosterolu, jednego ze składników budujących błonę komórkową grzyba. Worykonazol stosuje się w leczeniu poważnych zakażeń grzybiczych, takich jak inwazyjna aspergiloza, kandydemia u pacjentów bez neutropenii, poważne, oporne na działanie flukonazolu inwazyjne zakażenia Candida (włącznie z C. krusei), poważne zakażenia grzybicze wywołane przez Scedosporium spp. i Fusarium spp. Lek jest dostępny na receptę.

Zdrój

Zdrój to lek dostępny bez recepty, który jest stosowany w leczeniu różnych dolegliwości. Składniki zawarte w leku mają działanie przeciwzapalne, przeciwgrzybicze, przeciwpasożytnicze, a także zmniejszają świąd skóry i wydzielanie łoju. Lek jest szczególnie polecany dla osób cierpiących na łuszczycę skóry głowy, łojotokowe zapalenie skóry głowy oraz nasilony łojotok owłosionej skóry głowy. Zdrój jest dostępny w postaci szamponu leczniczego.

Zelefion

Lek Zelefion stosowany jest w grzybiczych zakażeniach skóry, takich jak: grzybica tułowia,grzybica pachwin,grzybica stóp. Substancją czynną preparatu jest terbinafina, pochodna alliloaminy o działaniu przeciwgrzybiczym. Skuteczna wobec wielu gatunków dermatofitów, pleśni, drożdżaków i niektórych innych grzybów chorobotwórczych.

Zoxin-med

Zoxin-med to leczniczy szampon przeciwłupieżowy. Jego substancją czynną jest ketokonazol, który ma działanie przeciwgrzybicze. Preparat jest przeznaczony do stosowania miejscowego na skórę. Zoxin-med jest wskazany w profilaktyce i leczeniu miejscowym zakażeń grzybiczych skóry wywołanych przez drożdżaki z rodzaju Malassezia, takich jak łupież skóry głowy, łojotokowe zapalenie skóry i łupież pstry. Produkt dostępny jest bez recepty.

Leki na grzybicę – przegląd metod leczenia zakażeń grzybiczych

Grzybica skóry i błon śluzowych to powszechna choroba zakaźna wywoływana przez różne szczepy grzybów chorobotwórczych, takie jak dermatofity, drożdżaki czy pleśnie. Wbrew powszechnym przekonaniom, zakażenia grzybicze nie są związane z brakiem higieny – paradoksalnie, mogą być skutkiem nadmiernej higieny i stosowania silnych detergentów, które niszczą naturalną florę bakteryjną skóry, tworząc przestrzeń dla rozwoju grzybów. Grzybica może dotykać różnych części ciała, w tym skóry, włosów i paznokci, a jej leczenie wymaga stosowania odpowiednich preparatów przeciwgrzybiczych, dostępnych w różnych formach – od kremów i maści po tabletki lub kapsułki. W zależności od rodzaju i lokalizacji zakażenia, a także indywidualnych czynników pacjenta, lekarz lub farmaceuta może zalecić różne preparaty przeciwgrzybicze, które skutecznie eliminują przyczynę zakażenia i łagodzą dokuczliwe objawy.

leki na grzybicę

Czym jest grzybica i jak się przenosi?

Grzybica to choroba wywoływana przez chorobotwórcze grzyby, głównie dermatofity i drożdżaki. Zakażenie może być przenoszone przez bezpośredni kontakt z osobą chorą, zwierzętami, przedmiotami codziennego użytku (ręczniki, obuwie) lub nawet przez glebę. Miejsca publiczne, takie jak baseny, siłownie czy sauny, są szczególnie ryzykowne dla przenoszenia grzybicy ze względu na wilgotne środowisko i dużą liczbę użytkowników.

Warto zaznaczyć, że samo narażenie na kontakt z grzybami nie oznacza automatycznego zakażenia. Zdrowy organizm z prawidłowo funkcjonującym układem odpornościowym zwykle skutecznie broni się przed infekcją. Problem pojawia się, gdy dochodzi do zachwiania równowagi mikrobiologicznej na skórze lub gdy odporność organizmu jest osłabiona.

Czynniki zwiększające ryzyko rozwoju grzybicy obejmują:

  • Osłabienie układu odpornościowego (np. w przebiegu chorób autoimmunologicznych, nowotworowych czy HIV/AIDS)
  • Przewlekłe choroby, takie jak cukrzyca czy niewydolność krążenia
  • Długotrwałe stosowanie antybiotyków, które zaburzają naturalną florę bakteryjną
  • Stosowanie leków immunosupresyjnych czy kortykosteroidów
  • Nadmierna potliwość
  • Noszenie niewygodnego, nieprzewiewnego obuwia i odzieży
  • Mikrourazy skóry i paznokci
  • Zaburzenia hormonalne

Grzybica najczęściej rozwija się w miejscach ciepłych i wilgotnych, takich jak przestrzenie między palcami stóp, pachwiny, pachy czy okolice pod biustem. Te miejsca stanowią idealne środowisko dla namnażania się grzybów.

Rodzaje grzybic i ich charakterystyczne objawy

Grzybice można klasyfikować według lokalizacji i rodzaju wywołującego je patogenu. Oto najczęściej spotykane rodzaje:

Grzybica stóp (Tinea pedis)

Potocznie zwana „stopą atlety”, jest jedną z najpowszechniejszych grzybic skórnych. Charakteryzuje się:

  • Świądem i pieczeniem skóry między palcami stóp
  • Łuszczeniem się i pękaniem naskórka
  • Tworzeniem się pęcherzyków wypełnionych płynem
  • Nieprzyjemnym zapachem
  • Może prowadzić do grzybicy paznokci, jeśli nie jest leczona

Grzybica paznokci (Onychomycosis)

Jest trudniejsza do leczenia ze względu na małą przepuszczalność płytki paznokciowej. Objawy to:

  • Zażółcenie lub zmatowienie płytki paznokciowej
  • Pogrubienie i deformacja paznokcia
  • Kruszenie się i łamliwość paznokcia
  • Oddzielanie się płytki od łożyska
  • Nieprzyjemny zapach

Grzybica skóry gładkiej (Tinea corporis)

Może pojawić się na tułowiu, kończynach lub twarzy. Objawia się:

  • Okrągłymi, czerwonymi wykwitami z wyraźnym obrzeżem
  • Złuszczaniem się skóry na obrzeżach zmian
  • Świądem i pieczeniem
  • Powiększaniem się zmian przez rozrost obwodowy

Grzybica pachwin (Tinea cruris)

Dotyka głównie mężczyzn, szczególnie aktywnych fizycznie. Jej charakterystyczne cechy to:

  • Zaczerwienienie i świąd w okolicach pachwin
  • Brzegi zmian są często uniesione i złuszczające się
  • Dolegliwości nasilają się po wysiłku fizycznym i spoceniu

Grzybica owłosionej skóry głowy (Tinea capitis)

Występuje częściej u dzieci niż u dorosłych. Objawia się:

  • Łuszczącymi się, okrągłymi plackami z przerzedzeniem włosów
  • Złamaniami włosów tuż przy skórze
  • Stanem zapalnym skóry głowy
  • Niekiedy tworzeniem się ropnych wykwitów (kerion)

Łupież pstry (Pityriasis versicolor)

Wywoływany przez drożdżaka Malassezia furfur. Charakteryzuje się:

  • Plamami o różnym zabarwieniu (od jasnych do brązowych)
  • Delikatnym złuszczaniem powierzchni zmian
  • Brakiem lub minimalnym świądem
  • Często pojawia się latem, gdy skóra jest opalona (zmiany nie opalają się)

Drożdżyca (kandydoza)

Wywoływana przez drożdżaki z rodzaju Candida, najczęściej Candida albicans. Może dotyczyć:

  • Jamy ustnej (pleśniawki) – białe naloty na błonie śluzowej
  • Narządów płciowych – biaława wydzielina, świąd, pieczenie
  • Fałdów skórnych – czerwone, macerujące zmiany z satelitarnymi wykwitami
  • Paznokci i wałów paznokciowych – bolesność, obrzęk, ropna wydzielina

Leki stosowane w leczeniu grzybic

W terapii zakażeń grzybiczych stosuje się różne grupy leków, które różnią się mechanizmem działania, skutecznością wobec poszczególnych patogenów oraz drogą podania. Wybór odpowiedniego leku zależy od rodzaju grzybicy, jej lokalizacji, nasilenia objawów oraz indywidualnych cech pacjenta.

Antybiotyki przeciwgrzybicze

Nystatyna

To antybiotyk polienowy skuteczny głównie wobec drożdżaków. Jest stosowany w leczeniu kandydozy skóry i błon śluzowych. Nystatyna:

  • Działa poprzez wiązanie się z ergosterolem błony komórkowej grzyba, co prowadzi do zwiększenia jej przepuszczalności i śmierci komórki
  • Jest dostępna w postaci kremów, maści, zawiesin do stosowania w jamie ustnej oraz tabletek dopochwowych
  • Rzadko wywołuje działania niepożądane, jeśli jednak się pojawią, są to głównie dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego lub reakcje alergiczne
  • Nie wchłania się przez skórę ani błony śluzowe, co zmniejsza ryzyko działań ogólnoustrojowych

Natamycyna

Podobnie jak nystatyna, jest antybiotykiem polienowym z grupy makrolidów. Wykazuje również właściwości przeciwrzęsistkowe. Natamycyna:

  • Jest stosowana w leczeniu zakażeń grzybiczych pochwy, skóry i przewodu pokarmowego
  • Dostępna jest w formie kremów oraz tabletek i globulek dopochwowych
  • Działania niepożądane obejmują głównie zaburzenia żołądkowo-jelitowe (nudności, wymioty, biegunka)
  • Wykazuje szerokie spektrum działania przeciwgrzybiczego

Azole – syntetyczne leki przeciwgrzybicze

Azole to duża grupa leków syntetycznych o szerokim zakresie działania przeciwgrzybiczego. Hamują one syntezę ergosterolu – kluczowego składnika błony komórkowej grzybów, co prowadzi do zaburzenia jej integralności i funkcji.

Imidazole

Do tej podgrupy należą m.in.:

Klotrimazol
  • Jeden z najpopularniejszych leków dostępnych bez recepty
  • Stosowany miejscowo w postaci kremów, maści, pudrów, sprayów
  • Skuteczny w leczeniu grzybic skóry, błon śluzowych i pochwy
  • Działa na dermatofity, drożdżaki oraz niektóre bakterie Gram-dodatnie
Mikonazol
  • Dostępny w preparatach do stosowania miejscowego i doustnego
  • Skuteczny wobec dermatofitów, drożdżaków oraz niektórych bakterii
  • Stosowany w leczeniu grzybic skóry, błon śluzowych, w tym jamy ustnej
Ekonazol
  • Preparat do stosowania miejscowego
  • Wykazuje działanie przeciwgrzybicze i przeciwbakteryjne
  • Dobra tolerancja i niewielkie wchłanianie przez skórę

Triazole

Ta podgrupa charakteryzuje się silniejszym działaniem i lepszymi właściwościami farmakokinetycznymi:

Flukonazol
  • Stosowany doustnie lub dożylnie
  • Skuteczny w leczeniu kandydozy skóry, błon śluzowych i układowej
  • Dobra biodostępność po podaniu doustnym
  • Przenika do większości tkanek, w tym do paznokci
Worykonazol
  • Lek drugiej generacji o szerokim spektrum działania
  • Stosowany głównie w inwazyjnych zakażeniach grzybiczych
  • Dostępny w formie doustnej i dożylnej
Ketokonazol
  • Dostępny w postaci tabletek, kremów i szamponów
  • Skuteczny w leczeniu grzybic skóry, włosów i błon śluzowych
  • Szampony z ketokonazolem są używane w leczeniu łupieżu i łojotokowego zapalenia skóry
  • Ze względu na potencjalną hepatotoksyczność, jego stosowanie doustne jest obecnie ograniczone

Pochodne alliloamin

Terbinafina

To jeden z najskuteczniejszych leków w terapii grzybic wywołanych przez dermatofity, szczególnie w przypadku grzybicy paznokci. Terbinafina:

  • Hamuje enzym epoksydazę skwalenową, co prowadzi do niedoboru ergosterolu i gromadzenia skwalenu w komórce grzyba
  • Jest dostępna w postaci tabletek, kremów, aerozoli i roztworów do stosowania na skórę
  • Preparaty do stosowania miejscowego są dostępne bez recepty
  • Wykazuje dobrą penetrację do warstwy rogowej naskórka i płytki paznokciowej
  • Działania niepożądane obejmują głównie zaburzenia żołądkowo-jelitowe, reakcje skórne oraz (rzadko) zaburzenia smaku i zaburzenia czynności wątroby

Pochodne amorolfiny

Amorolfina

Jest to lek stosowany głównie w leczeniu grzybicy paznokci. Amorolfina:

  • Działa poprzez zakłócenie biosyntezy ergosterolu na dwóch różnych etapach, co prowadzi do nagromadzenia nietypowych steroli w błonie komórkowej grzyba
  • Jest dostępna głównie w postaci lakieru do paznokci
  • Wykazuje szerokie spektrum działania przeciwko dermatofitom, drożdżakom i pleśniom
  • Dobrze penetruje do płytki paznokciowej
  • Jest stosowana 1-2 razy w tygodniu, co zwiększa wygodę leczenia

Inne leki przeciwgrzybicze

Chlorchinaldol

To lek o działaniu przeciwgrzybiczym, przeciwbakteryjnym i przeciwpierwotniakowym:

  • Dostępny w postaci tabletek do ssania, maści i tabletek dopochwowych
  • Stosowany w leczeniu grzybic jamy ustnej, skóry i błon śluzowych
  • Działa poprzez hamowanie syntezy białek w komórkach patogenów

Kwas undecylenowy

Wykazuje działanie przeciwgrzybicze i przeciwbakteryjne:

  • Stosowany w maściach i pudrach leczniczych
  • Skuteczny w leczeniu grzybic skórnych
  • Może być stosowany wspomagająco w grzybicy paznokci
  • Dostępny bez recepty

Cyklopiroks

Lek o złożonym mechanizmie działania:

  • Wykazuje właściwości przeciwgrzybicze, przeciwbakteryjne, przeciwpierwotniakowe, przeciwuczuleniowe i przeciwzapalne
  • Dostępny w postaci lakieru do paznokci, kremów i szamponów
  • Stosowany w leczeniu grzybicy paznokci, drożdżycy skóry i pochwy oraz łupieżu pstrego
  • Dobrze penetruje do warstwy rogowej naskórka i płytki paznokciowej

Zasady stosowania leków przeciwgrzybiczych

Skuteczne leczenie grzybicy wymaga przestrzegania kilku ważnych zasad:

Leczenie miejscowe

  1. Systematyczność – Preparaty przeciwgrzybicze należy stosować regularnie, zgodnie z zaleceniami lekarza lub informacją w ulotce, najczęściej 1-2 razy dziennie.
  2. Odpowiedni czas terapii – Leczenie należy kontynuować przez zalecany okres, nawet jeśli objawy ustąpią wcześniej. Przedwczesne przerwanie terapii często prowadzi do nawrotów.
    • Grzybica skóry wymaga zwykle 2-4 tygodni leczenia
    • Grzybica paznokci może wymagać nawet 6-12 miesięcy terapii
    • Po ustąpieniu widocznych objawów, leczenie należy kontynuować przez dodatkowe 1-2 tygodnie
  3. Przygotowanie miejsca aplikacji – Przed nałożeniem leku, skórę należy dokładnie umyć i osuszyć, a w przypadku grzybicy paznokci, zaleca się ich wcześniejsze spiłowanie.
  4. Higiena podczas aplikacji – Aby uniknąć zanieczyszczenia preparatu i przeniesienia zakażenia, należy myć ręce przed i po aplikacji leku.
  5. Technika aplikacji – Preparat należy nakładać cienką warstwą, delikatnie wcierając. W przypadku grzybicy paznokci, lakier powinien być nakładany zgodnie z instrukcją, zwykle na oczyszczoną i oszlifowaną płytkę.

Leczenie ogólne

  1. Stosowanie zgodnie z zaleceniami – Leki doustne należy przyjmować dokładnie według zaleceń lekarza, zwracając uwagę na porę przyjmowania (przed, w trakcie lub po posiłku).
  2. Unikanie interakcji – Niektóre leki przeciwgrzybicze wchodzą w interakcje z innymi lekami, alkoholem czy pożywieniem. Przed rozpoczęciem terapii należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach.
  3. Monitorowanie działań niepożądanych – W trakcie leczenia ogólnego należy zwracać uwagę na możliwe działania niepożądane, takie jak zaburzenia żołądkowo-jelitowe, reakcje skórne czy zaburzenia czynności wątroby.
  4. Regularne kontrole – Przy długotrwałym stosowaniu leków przeciwgrzybiczych wskazane są regularne kontrole lekarskie i badania laboratoryjne (np. funkcji wątroby).

Leczenie skojarzone

W niektórych przypadkach, szczególnie przy rozległych lub uporczywych zakażeniach, lekarz może zalecić terapię skojarzoną, łączącą leczenie miejscowe z ogólnym. Takie podejście zwiększa skuteczność terapii i skraca jej czas.

Zapobieganie nawrotom grzybicy

Grzybica ma tendencję do nawrotów, dlatego oprócz właściwego leczenia, ważne jest wdrożenie środków profilaktycznych:

  1. Higiena osobista
    • Dokładne osuszanie skóry po myciu, szczególnie w miejscach narażonych na grzybicę
    • Codzienne zmienianie bielizny i skarpetek na czyste, najlepiej bawełniane
    • Unikanie wspólnego korzystania z ręczników, grzebieni i innych przedmiotów osobistego użytku
  2. Odpowiednie obuwie
    • Noszenie przewiewnego, wygodnego obuwia z naturalnych materiałów
    • Unikanie butów z tworzyw sztucznych, które sprzyjają poceniu się stóp
    • Regularne dezynfekowanie obuwia specjalnymi preparatami lub wymiana butów po wyleczeniu grzybicy
  3. Ochrona w miejscach publicznych
    • Korzystanie z klapek w basenach, saunach, siłowniach i innych miejscach publicznych
    • Unikanie chodzenia boso w hotelach, na basenach i w innych przestrzeniach publicznych
  4. Wzmacnianie odporności
    • Zdrowa, zbilansowana dieta bogata w witaminy i minerały
    • Regularna aktywność fizyczna
    • Odpowiednia ilość snu i redukcja stresu
    • Unikanie czynników osłabiających odporność
  5. Kontrola chorób współistniejących
    • Właściwe leczenie chorób przewlekłych, takich jak cukrzyca
    • Konsultacja z lekarzem w przypadku długotrwałego stosowania antybiotyków czy sterydów

Najczęściej zadawane pytania (FAQ)

Czy grzybica jest zaraźliwa?

Tak, grzybica jest chorobą zakaźną i może być przenoszona bezpośrednio z człowieka na człowieka, ze zwierząt na człowieka lub poprzez wspólne korzystanie z przedmiotów osobistego użytku. Ryzyko zakażenia wzrasta w przypadku osób o obniżonej odporności lub w warunkach sprzyjających rozwojowi grzybów (ciepło, wilgoć).

Jak długo trwa leczenie grzybicy?

Czas leczenia zależy od rodzaju grzybicy, jej lokalizacji oraz zastosowanych leków:

  • Grzybica skóry: 2-4 tygodnie
  • Grzybica paznokci: 3-12 miesięcy (do czasu wyrośnięcia nowego, zdrowego paznokcia)
  • Grzybica owłosionej skóry głowy: 4-8 tygodni Ważne jest, aby kontynuować leczenie przez zalecany okres, nawet jeśli objawy ustąpią wcześniej.

Czy leki przeciwgrzybicze dostępne bez recepty są skuteczne?

Tak, leki dostępne bez recepty mogą być skuteczne w leczeniu powierzchownych grzybic skóry, zwłaszcza we wczesnym stadium. Zawierają one substancje takie jak klotrimazol, mikonazol czy terbinafina, które wykazują działanie przeciwgrzybicze. Jednak w przypadku rozległych zakażeń, grzybicy paznokci czy grzybicy owłosionej skóry głowy, zaleca się konsultację z lekarzem, który może zalecić silniejsze preparaty dostępne na receptę.

Czy można stosować jednocześnie różne preparaty przeciwgrzybicze?

Zasadniczo nie zaleca się łączenia różnych miejscowych preparatów przeciwgrzybiczych na tej samej powierzchni, gdyż może to prowadzić do podrażnień skóry lub zmniejszenia skuteczności leków. Jednak lekarz może zalecić terapię skojarzoną, łączącą leczenie miejscowe z ogólnym, lub różne preparaty do stosowania na różne obszary ciała.

Czy po wyleczeniu grzybica może powrócić?

Tak, grzybica ma tendencję do nawrotów, szczególnie jeśli:

  • Leczenie zostało przerwane przedwcześnie
  • Nie zostały wyeliminowane czynniki sprzyjające rozwojowi grzybicy
  • Osoba ma obniżoną odporność lub choruje na choroby przewlekłe
  • Nie zostały zastosowane odpowiednie środki profilaktyczne

Czy można stosować leki przeciwgrzybicze w ciąży?

Wiele leków przeciwgrzybiczych stosowanych miejscowo jest uważanych za bezpieczne w ciąży, jednak zawsze należy skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem jakiejkolwiek terapii. Leki przeciwgrzybicze do stosowania ogólnego mogą być przeciwwskazane w ciąży lub mogą wymagać szczególnej ostrożności.

Czy naturalne środki są skuteczne w leczeniu grzybicy?

Niektóre naturalne substancje, takie jak olejek z drzewa herbacianego, olejek oregano czy czosnek, wykazują właściwości przeciwgrzybicze w badaniach laboratoryjnych. Jednak ich skuteczność kliniczna nie została jednoznacznie potwierdzona, a ich stosowanie jako jedynej metody leczenia może prowadzić do opóźnienia właściwej terapii. Naturalne środki mogą stanowić uzupełnienie konwencjonalnego leczenia, ale nie powinny go zastępować.

Kiedy powinienem zgłosić się do lekarza z grzybicą?

Należy skonsultować się z lekarzem, jeśli:

  • Objawy nie ustępują po 2 tygodniach stosowania preparatów dostępnych bez recepty
  • Grzybica obejmuje dużą powierzchnię skóry
  • Podejrzewasz grzybicę paznokci lub owłosionej skóry głowy
  • Cierpisz na choroby przewlekłe, takie jak cukrzyca czy zaburzenia odporności
  • Jesteś w ciąży lub karmisz piersią
  • Występują objawy zakażenia bakteryjnego (ropna wydzielina, silny ból, gorączka)

Czy grzybica może wpływać na inne choroby skóry?

Tak, zakażenie grzybicze może nasilać objawy innych chorób skóry, takich jak atopowe zapalenie skóry, łuszczyca czy wyprysk kontaktowy. Ponadto, drapanie swędzących zmian grzybiczych może prowadzić do wtórnego zakażenia bakteryjnego. Dlatego ważne jest właściwe rozpoznanie i leczenie grzybicy, szczególnie u osób z współistniejącymi chorobami skóry.

Bibliografia

  1. Gupta AK, Foley KA, Versteeg SG. New Antifungal Agents and New Formulations Against Dermatophytes. Mycopathologia. 2017;182(1-2):127-141. DOI: 10.1007/s11046-016-0045-0
  2. Nenoff P, Krüger C, Ginter-Hanselmayer G, Tietz HJ. Mycology – an update. Part 1: Dermatomycoses: causative agents, epidemiology and pathogenesis. J Dtsch Dermatol Ges. 2014;12(3):188-209. DOI: 10.1111/ddg.12245
  3. Hay RJ. Antifungal drugs used for systemic mycoses. Dermatol Clin. 2003;21(3):577-587. DOI: 10.1016/s0733-8635(03)00039-9
  4. Ghannoum MA, Rice LB. Antifungal agents: mode of action, mechanisms of resistance, and correlation of these mechanisms with bacterial resistance. Clin Microbiol Rev. 1999;12(4):501-517. DOI: 10.1128/CMR.12.4.501
  5. Kaur R, Kashyap B, Bhalla P. Onychomycosis – epidemiology, diagnosis and management. Indian J Med Microbiol. 2008;26(2):108-116. DOI: 10.4103/0255-0857.40522
  6. Pappas PG, Kauffman CA, Andes DR, Clancy CJ, Marr KA, Ostrosky-Zeichner L, et al. Clinical Practice Guideline for the Management of Candidiasis: 2016 Update by the Infectious Diseases Society of America. Clin Infect Dis. 2016;62(4):e1-50. DOI: 10.1093/cid/civ933
  7. Evans EG, Sigurgeirsson B. Double blind, randomised study of continuous terbinafine compared with intermittent itraconazole in treatment of toenail onychomycosis. BMJ. 1999;318(7190):1031-1035. DOI: 10.1136/bmj.318.7190.1031
  8. Ameen M, Lear JT, Madan V, Mohd Mustapa MF, Richardson M. British Association of Dermatologists’ guidelines for the management of onychomycosis 2014. Br J Dermatol. 2014;171(5):937-958. DOI: 10.1111/bjd.13358
  9. Gupta AK, Daigle D, Foley KA. Network meta-analysis of treatments for chronic plaque psoriasis in Canada. J Cutan Med Surg. 2016;20(1):52-63. DOI: 10.1177/1203475415623508
  10. Veraldi S, Milani R. Topical fenticonazole in dermatology and gynaecology: current role in therapy. Drugs. 2008;68(15):2183-2194. DOI: 10.2165/00003495-200868150-00007
  11. Rotta I, Sanchez A, Gonçalves PR, Otuki MF, Correr CJ. Efficacy and safety of topical antifungals in the treatment of dermatomycosis: a systematic review. Br J Dermatol. 2012;166(5):927-933. DOI: 10.1111/j.1365-2133.2012.10815.x
  12. Pfaller MA. Antifungal drug resistance: mechanisms, epidemiology, and consequences for treatment. Am J Med. 2012;125(1 Suppl):S3-13. DOI: 10.1016/j.amjmed.2011.11.001