Nadmierne wypadanie włosów – skuteczne metody leczenia
Wypadanie włosów jest naturalnym procesem, z którym każdy z nas ma do czynienia na co dzień. Codziennie tracimy od 70 do 150 włosów i jest to całkowicie normalne. O nadmiernym wypadaniu włosów mówimy wtedy, gdy liczba utraconych włosów przekracza 100 dziennie i proces ten jest długotrwały. Problem ten dotyka zarówno kobiet, jak i mężczyzn w różnym wieku, powodując nie tylko dyskomfort fizyczny, ale również znacznie wpływając na samoocenę i psychikę. Najnowsze badania pokazują, że nawet 40% kobiet i 70% mężczyzn doświadcza w swoim życiu znaczącego przerzedzenia włosów. Chociaż całkowite wyeliminowanie tego problemu nie zawsze jest możliwe, istnieje wiele skutecznych metod, które mogą znacząco poprawić kondycję włosów i zahamować ich wypadanie. Kluczowe jest jednak zrozumienie przyczyn i mechanizmów tego procesu oraz wdrożenie odpowiedniego postępowania terapeutycznego.

Cykl życia włosa – podstawy fizjologii
Zanim przejdziemy do omawiania przyczyn nadmiernego wypadania włosów, warto zrozumieć, jak wygląda naturalny cykl wzrostu włosa. Składa się on z trzech głównych faz:
- Faza anagenu (wzrostu) – trwająca od 3 do 6 lat faza, w której włos aktywnie rośnie dzięki intensywnym podziałom komórkowym w cebulce włosa. W tej fazie znajduje się około 85-90% wszystkich włosów na głowie.
- Faza katagenu (przejściowa) – trwająca od 1 do 2 tygodni faza, podczas której wzrost włosa zostaje zatrzymany, a mieszek włosowy ulega skurczeniu. Dochodzi do powolnego oddzielania się cebulki od brodawki włosa.
- Faza telogenu (spoczynku) – trwająca od 2 do 4 miesięcy faza, kiedy włos nie rośnie, pozostaje w mieszku włosowym, by ostatecznie wypaść podczas mycia czy czesania, ustępując miejsca nowemu włosowi.
W normalnych warunkach włosy na głowie znajdują się w różnych fazach cyklu, dzięki czemu nie wypadają wszystkie naraz. Nadmierne wypadanie włosów najczęściej wynika z zaburzenia tego cyklu – może to być skrócenie fazy anagenu, przedwczesne przejście do fazy telogenu lub zwiększenie liczby włosów w fazie telogenu.
Przyczyny nadmiernego wypadania włosów
Za nadmierne wypadanie włosów może odpowiadać wiele różnorodnych czynników. Ich identyfikacja jest kluczem do skutecznego leczenia. Najczęstsze przyczyny to:
Czynniki genetyczne i hormonalne
- Łysienie androgenowe – najczęstsza przyczyna utraty włosów zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet. U podstaw tego typu łysienia leży zwiększona wrażliwość mieszków włosowych na dihydrotestosteron (DHT), co prowadzi do ich miniaturyzacji i stopniowego zanikania. U mężczyzn objawia się zazwyczaj cofaniem linii włosów na skroniach i czole oraz przerzedzeniem na czubku głowy, natomiast u kobiet prowadzi najczęściej do ogólnego przerzedzenia włosów, szczególnie widocznego na szczycie głowy.
- Zaburzenia hormonalne – wszelkie zaburzenia równowagi hormonalnej mogą wpływać na cykl wzrostu włosa. Szczególnie istotne są:
- Niedoczynność lub nadczynność tarczycy
- Zespół policystycznych jajników (PCOS)
- Wahania poziomu estrogenów (np. po porodzie, w menopauzie, po odstawieniu antykoncepcji)
- Zaburzenia poziomu androgenów
- Łysienie poporodowe – będące konsekwencją gwałtownego spadku poziomu estrogenów po porodzie. Podczas ciąży podwyższony poziom estrogenów zatrzymuje włosy w fazie anagenu, dzięki czemu fryzura staje się gęstsza. Po porodzie, wraz ze spadkiem estrogenu, większa ilość włosów jednocześnie przechodzi do fazy telogenu i wypada. Zazwyczaj problem ten ustępuje samoistnie po 6-12 miesiącach.
Czynniki zdrowotne
- Choroby autoimmunologiczne:
- Łysienie plackowate – choroba, w której układ odpornościowy atakuje mieszki włosowe, powodując charakterystyczne, okrągłe ubytki włosów
- Toczeń rumieniowaty układowy
- Łuszczyca skóry głowy
- Twardzina układowa
- Niedobory pokarmowe i zaburzenia odżywiania:
- Niedobór żelaza i anemia
- Niedobór witamin (szczególnie biotyny, witamin z grupy B, witaminy D, A, E)
- Niedobór cynku, miedzi, krzemu
- Niedobór białka
- Zaburzenia wchłaniania (np. w celiakii, chorobie Leśniowskiego-Crohna)
- Restrykcyjne diety odchudzające
- Inne choroby:
- Cukrzyca
- Choroby infekcyjne (np. grzybica skóry głowy)
- Nowotwory i ich leczenie
- Łojotokowe zapalenie skóry
- Sarkoidoza
Czynniki środowiskowe i pielęgnacyjne
- Stres – zarówno stres przewlekły, jak i silny stres jednorazowy może prowadzić do tzw. łysienia telogenowego, gdzie większa niż zwykle liczba włosów przechodzi do fazy telogenu i wypada po 2-3 miesiącach od zadziałania czynnika stresowego.
- Niewłaściwa pielęgnacja włosów:
- Zbyt agresywne zabiegi fryzjerskie (farbowanie, rozjaśnianie, prostowanie, trwała ondulacja)
- Nadużywanie suszarek, lokówek, prostownic
- Nieodpowiednie kosmetyki (zawierające silne detergenty, alkohol, parabeny)
- Ciasne upięcia włosów powodujące trakcyjne wypadanie
- Czynniki fizyczne i chemiczne:
- Ekspozycja na promieniowanie UV
- Chemioterapia i radioterapia
- Woda chlorowana lub morska
- Narażenie na zanieczyszczenia środowiska (metale ciężkie, pyły)
Farmakoterapia
Wiele leków może przyczyniać się do nadmiernego wypadania włosów:
- Leki przeciwnowotworowe (cytostatyki)
- Leki przeciwkrzepliwe (heparyna, warfaryna)
- Leki przeciwdepresyjne i psychotropowe
- Beta-blokery
- Leki przeciwpadaczkowe
- Retinoidy (izotretynoina)
- Niektóre antybiotyki
- Leki zmniejszające poziom cholesterolu (statyny)
Diagnostyka wypadania włosów
W przypadku zaobserwowania nadmiernego wypadania włosów, kluczowe jest konsultacja ze specjalistą i przeprowadzenie odpowiedniej diagnostyki.
Do jakiego lekarza się zgłosić?
Najlepszym specjalistą w przypadku problemów z wypadaniem włosów jest trycholog – ekspert zajmujący się chorobami włosów i skóry głowy. Alternatywnie można skonsultować się z dermatologiem, który posiada wiedzę w zakresie chorób skóry, w tym skóry głowy.
W zależności od podejrzewanych przyczyn wypadania włosów, może być konieczna konsultacja z:
- Endokrynologiem (przy podejrzeniu problemów hormonalnych)
- Ginekologiem (w przypadku PCOS lub problemów hormonalnych u kobiet)
- Dietetykiem (przy podejrzeniu niedoborów pokarmowych)
- Psychiatrą lub psychologiem (przy problemach na tle nerwowym)
Badania diagnostyczne
Do najważniejszych badań w diagnostyce nadmiernego wypadania włosów należą:
- Badania trychologiczne:
- Trichoskopia – badanie polegające na ocenie włosów i skóry głowy za pomocą wideodermoskopu. Pozwala na dokładną analizę stanu mieszków włosowych, gęstości włosów, ich struktury oraz zmian patologicznych skóry głowy. Jest to nieinwazyjna i bezbolesna metoda, która znacząco ułatwia diagnostykę różnych typów łysienia.
- Trichogram – badanie polegające na mikroskopowej ocenie wyrwanych włosów, pozwalające na określenie proporcji włosów w poszczególnych fazach cyklu. Dzięki temu można potwierdzić np. łysienie telogenowe czy androgenowe.
- Badania laboratoryjne:
- Morfologia krwi z rozmazem
- Poziom żelaza, ferrytyny, TIBC (całkowita zdolność wiązania żelaza)
- Poziom hormonów tarczycy (TSH, FT3, FT4)
- Poziom hormonów płciowych (testosteron, estrogeny, androstendion, DHEA-S, prolaktyna)
- Badania w kierunku chorób autoimmunologicznych (przeciwciała ANA, anty-TPO, anty-TG)
- Poziom witaminy D3, B12, kwasu foliowego
- Poziom cynku, miedzi, selenu
- Glikemia, insulina, profil lipidowy
- Badania dodatkowe:
- Biopsja skóry głowy – w przypadkach trudnych diagnostycznie
- Posiew bakteriologiczny lub mikologiczny – przy podejrzeniu infekcji bakteryjnej lub grzybiczej
- USG jamy brzusznej, szczególnie ocena narządów płciowych u kobiet (przy podejrzeniu PCOS)
Leczenie nadmiernego wypadania włosów
Leczenie wypadania włosów powinno być zawsze dostosowane do rozpoznanej przyczyny. Kompleksowa terapia obejmuje zarówno leczenie farmakologiczne, jak i odpowiednią pielęgnację oraz suplementację.
Leczenie farmakologiczne
- Leki stosowane miejscowo:
- Minoksydyl – jeden z najskuteczniejszych preparatów w leczeniu łysienia androgenowego i telogenowego. Dostępny w stężeniu 2% i 5% w formie płynu do stosowania na skórę głowy. Minoksydyl działa poprzez wydłużenie fazy anagenu, stymulację wzrostu włosów oraz zwiększenie przepływu krwi w skórze głowy. Efekty są widoczne po 4-6 miesiącach regularnego stosowania.
- Preparaty z finasterydem (dla mężczyzn) – hamują przekształcanie testosteronu w dihydrotestosteron (DHT), który jest główną przyczyną łysienia androgenowego. Finasteryd występuje głównie w formie doustnej, ale dostępne są również formy do stosowania miejscowego.
- Estrogeny miejscowe (dla kobiet) – mogą być stosowane w formie płynów lub pianek na skórę głowy. Działają poprzez przedłużenie fazy anagenu i opóźnienie fazy telogenu.
- Kortykosteroidy miejscowe – stosowane głównie w łysieniu plackowatym, działają przeciwzapalnie i immunosupresyjnie.
- Leki stosowane ogólnie:
- Finasteryd (dla mężczyzn) – doustny inhibitor 5-alfa-reduktazy, enzymu przekształcającego testosteron w DHT. Stosowany w dawce 1 mg dziennie. Efekty terapii są widoczne po 3-6 miesiącach.
- Dutasteryd – silniejszy inhibitor 5-alfa-reduktazy, działający podobnie jak finasteryd, ale blokujący oba typy enzymu (typ 1 i 2).
- Antyandrogeny (dla kobiet) – leki zmniejszające poziom androgenów lub ich wpływ na organizm. Często stosowane w terapii zespołu policystycznych jajników.
- Leki immunosupresyjne – stosowane głównie w łysieniu plackowatym i innych łysieniach o podłożu autoimmunologicznym.
- Terapie hormonalne:
- Leczenie niedoczynności lub nadczynności tarczycy
- Antykoncepcja hormonalna o działaniu antyandrogennm u kobiet z PCOS lub hiperandrogenizmem
- Suplementacja hormonalna w menopauzie
Zabiegi medyczne i estetyczne
- Mezoterapia skóry głowy – zabieg polegający na wprowadzeniu w skórę głowy substancji aktywnych (witamin, minerałów, aminokwasów, peptydów) za pomocą bardzo cienkich igieł. Mezoterapia poprawia krążenie, dostarcza substancji odżywczych bezpośrednio do mieszków włosowych i stymuluje wzrost włosów.
- Osocze bogatopłytkowe (PRP) – zabieg wykorzystujący osocze pozyskane z krwi pacjenta, bogate w czynniki wzrostu, które stymulują regenerację tkanek i pobudzają mieszki włosowe. PRP wprowadza się za pomocą mezoterapii, a kuracja obejmuje zwykle 3-4 zabiegi w odstępach 4-6 tygodni.
- Karboksyterapia – metoda polegająca na podskórnym podawaniu dwutlenku węgla (CO2), co poprawia ukrwienie skóry głowy, dotlenienie tkanek i stymuluje metabolizm komórkowy.
- Laseroterapia niskoenergetyczna – wykorzystuje światło o określonej długości fali do stymulacji mieszków włosowych. Zabieg jest bezbolesny i nie powoduje efektów ubocznych.
- Przeszczep włosów – metoda chirurgiczna polegająca na pobraniu mieszków włosowych z obszarów dobrze owłosionych (najczęściej z tyłu głowy) i przeszczepieniu ich w miejsca przerzedzone. Stosowana głównie w zaawansowanych stadiach łysienia androgenowego.
Pielęgnacja i suplementacja
- Odpowiednia pielęgnacja włosów i skóry głowy:
- Stosowanie delikatnych szamponów bez SLS, SLES, parabenów i silikonów
- Regularne wykonywanie peelingu skóry głowy (2-3 razy w tygodniu), aby usunąć martwy naskórek i odblokowaź ujścia mieszków włosowych
- Unikanie zbyt ciasnych upięć i nadmiernego szczotkowania
- Ograniczenie zabiegów chemicznych i termicznych
- Ochrona włosów przed słońcem, chlorem i wodą morską
- Regularne masaże skóry głowy poprawiające mikrokrążenie
- Preparaty wspomagające:
- Szampony przeciw wypadaniu – zawierające składniki aktywne jak kofeina, pirokton olaminy, ekstrakt z pokrzywy, skrzypu, łopianu
- Wcierki i serum – produkty o wysokim stężeniu składników aktywnych, takich jak kofeina, amineksil, biotyna, arginine, żeń-szeń, aminokwasy
- Odżywki i maski wzmacniające – zawierające proteiny, ceramidy, pantenol, oleje roślinne
- Suplementacja diety:
- Witaminy – szczególnie biotyna (witamina B7), inne witaminy z grupy B (B1, B2, B5, B6, B12), witamina D3, A, E, C
- Minerały – żelazo (przy niedoborach), cynk, selen, krzem, miedź
- Aminokwasy – cystyna, metionina, lizyna
- Kwasy tłuszczowe omega-3 – działające przeciwzapalnie i poprawiające nawilżenie skóry
- Ekstrakty roślinne – skrzyp polny, pokrzywa, łopian, palma sabałowa (dla mężczyzn)
- Zdrowa dieta:
- Bogata w białko (ryby, chude mięso, jaja, rośliny strączkowe)
- Zawierająca zdrowe tłuszcze (oliwa z oliwek, awokado, orzechy)
- Bogata w owoce i warzywa dostarczające witamin i przeciwutleniaczy
- Z dużą ilością produktów pełnoziarnistych
Naturalne metody wspomagające
Oprócz konwencjonalnych metod leczenia, istnieje wiele naturalnych sposobów wspomagających walkę z wypadaniem włosów:
- Ziołowe kuracje:
- Płukanki z pokrzywy, skrzypu, łopianu, rozmarynu
- Olejki eteryczne (np. rozmarynowy, lawendowy, cedrowy) dodawane do szamponu lub oleju bazowego jako wcierka
- Wcierki z naparów ziołowych
- Masaże skóry głowy:
- Poprawiają mikrokrążenie
- Stymulują mieszki włosowe
- Relaksują i zmniejszają poziom stresu
- Techniki redukcji stresu:
- Medytacja
- Joga
- Techniki głębokiego oddychania
- Regularna aktywność fizyczna
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Czy wypadanie włosów można całkowicie zatrzymać?
W wielu przypadkach możliwe jest znaczące ograniczenie wypadania włosów, a nawet stymulacja odrostu nowych. Efekty terapii zależą jednak od przyczyny problemu, czasu jej trwania oraz indywidualnych predyspozycji. Najlepsze rezultaty obserwuje się w łysieniu telogenowym wywołanym czynnikami przejściowymi (stres, ciąża, niedobory) oraz we wczesnych stadiach łysienia androgenowego. W przypadku zaawansowanego łysienia androgenowego czy niektórych typów łysienia autoimmunologicznego, całkowite zatrzymanie procesu może być trudne, choć nowoczesne metody terapii pozwalają na znaczące spowolnienie procesu i poprawę gęstości włosów.
Jak długo trwa leczenie wypadania włosów?
Leczenie wypadania włosów to proces długotrwały, wymagający cierpliwości. Pierwsze efekty są zwykle widoczne po 3-6 miesiącach regularnej terapii, co wynika z naturalnego cyklu wzrostu włosa. Pełne rezultaty można ocenić dopiero po 9-12 miesiącach. Ważne jest, aby nie przerywać terapii po zauważeniu pierwszych efektów, gdyż w większości przypadków (szczególnie przy łysieniu androgenowym) konieczne jest kontynuowanie leczenia podtrzymującego, aby utrzymać osiągnięte rezultaty.
Czy suplementy i szampony przeciw wypadaniu włosów są skuteczne?
Skuteczność suplementów i szamponów przeciw wypadaniu włosów zależy od indywidualnych przyczyn problemu. Suplementy mogą być bardzo pomocne, gdy wypadanie wynika z niedoborów pokarmowych, natomiast ich efektywność w przypadku łysienia androgenowego czy autoimmunologicznego jest ograniczona. Szampony przeciw wypadaniu włosów zawierające składniki aktywne jak minoksydyl, kofeina czy piroctone olamine mogą wspomóc terapię, ale same w sobie rzadko są wystarczające do zatrzymania procesu wypadania. Najlepsze rezultaty osiąga się, stosując kompleksowe podejście łączące odpowiednią pielęgnację, suplementację i leczenie farmakologiczne dostosowane do przyczyny problemu.
Czy stres może powodować wypadanie włosów?
Tak, stres jest jednym z istotnych czynników mogących prowadzić do nadmiernego wypadania włosów. Długotrwały, intensywny stres powoduje zaburzenia hormonalne i metaboliczne, które mogą wpływać na cykl wzrostu włosa, prowadząc do łysienia telogenowego. Charakterystyczne dla tego typu łysienia jest to, że objawy pojawiają się zwykle 2-3 miesiące po zadziałaniu czynnika stresowego. Techniki redukcji stresu, medytacja, joga i regularna aktywność fizyczna mogą być pomocne w minimalizowaniu tego problemu.
Jaką dietę stosować przy wypadaniu włosów?
Dieta wspierająca zdrowie włosów powinna być bogata w:
- Białko (ryby, drób, jaja, rośliny strączkowe)
- Zdrowe tłuszcze, szczególnie omega-3 (łosoś, orzechy, siemię lniane)
- Żelazo (czerwone mięso, szpinak, soczewica)
- Cynk (owoce morza, nasiona dyni, pełne ziarna)
- Witaminy z grupy B (produkty pełnoziarniste, jaja, orzechy)
- Witaminę C (cytrusy, papryka, truskawki)
- Witaminę E (orzechy, nasiona, oleje roślinne)
- Witaminę D (ryby, jaja, produkty fortyfikowane)
Należy unikać diet drastycznie ograniczających kalorie, dieta powinna być zróżnicowana i zbilansowana.
Czy wypadanie włosów po ciąży jest normalne?
Tak, wypadanie włosów po porodzie (łysienie poporodowe) jest zjawiskiem powszechnym i normalnym. Podczas ciąży podwyższony poziom estrogenów sprawia, że więcej włosów niż zwykle pozostaje w fazie wzrostu (anagenu), co prowadzi do zagęszczenia fryzury. Po porodzie, gdy poziom hormonów wraca do normy, włosy, które nie przeszły naturalnie do fazy telogenu podczas ciąży, robią to teraz jednocześnie, co daje efekt intensywnego wypadania. Proces ten rozpoczyna się zwykle między 3. a 6. miesiącem po porodzie i może trwać do 12 miesięcy. W większości przypadków włosy odrastają samoistnie, bez konieczności specjalnego leczenia, choć wskazane jest dbanie o zbilansowaną dietę i suplementację witamin.
Czy wypadanie włosów może być objawem poważnej choroby?
Tak, nadmierne wypadanie włosów może być objawem różnych chorób, w tym:
- Chorób tarczycy (nadczynność lub niedoczynność)
- Chorób autoimmunologicznych (toczeń, łysienie plackowate)
- Anemii z niedoboru żelaza
- Zaburzeń hormonalnych (PCOS, hiperandrogenizm)
- Infekcji grzybiczych skóry głowy
- Chorób przewlekłych (cukrzyca, choroby nerek)
- W rzadkich przypadkach – chorób nowotworowych
Dlatego przy utrzymującym się nadmiernym wypadaniu włosów zawsze warto skonsultować się z lekarzem i przeprowadzić odpowiednie badania diagnostyczne.
Kiedy najlepiej rozpocząć leczenie wypadania włosów?
Leczenie wypadania włosów najlepiej rozpocząć jak najwcześniej, gdy tylko zauważymy problem. Im wcześniej zacznie się terapię, tym lepsze rezultaty można osiągnąć. Jest to szczególnie istotne w przypadku łysienia androgenowego, gdzie miniaturyzacja mieszków włosowych postępuje z czasem, a odwrócenie tego procesu staje się coraz trudniejsze. W przypadku łysienia spowodowanego czynnikami przejściowymi (stres, ciąża, leki), szybkie wdrożenie terapii wspierającej może znacząco skrócić czas trwania problemu i zminimalizować jego skutki.
Czy preparaty na wypadanie włosów są bezpieczne w ciąży i podczas karmienia piersią?
Wiele preparatów stosowanych w leczeniu wypadania włosów nie jest zalecanych podczas ciąży i karmienia piersią. Szczególnie przeciwwskazany w tym okresie jest minoksydyl oraz leki hormonalne (finasteryd, dutasteryd, antyandrogeny). W okresie ciąży i laktacji zaleca się stosowanie łagodnych metod pielęgnacyjnych, naturalnych preparatów ziołowych, masaży skóry głowy oraz suplementów prenatalnych zawierających witaminy i minerały (po konsultacji z lekarzem). W przypadku nasilonego wypadania włosów w tym okresie, należy skonsultować się z lekarzem, który pomoże dobrać bezpieczne metody terapii.
Bibliografia
- Messenger AG, de Berker DAR, Sinclair RD. Disorders of Hair. In: Rook’s Textbook of Dermatology, 8th ed. Oxford: Wiley-Blackwell; 2010. p. 66.1-66.100. ISBN: 978-1-4051-6169-5.
- Price VH. Treatment of hair loss. New England Journal of Medicine. 1999;341(13):964-973. DOI: 10.1056/NEJM199909233411307. PMID: 10498493.
- Olsen EA, Messenger AG, Shapiro J, et al. Evaluation and treatment of male and female pattern hair loss. Journal of the American Academy of Dermatology. 2005;52(2):301-311. DOI: 10.1016/j.jaad.2004.04.008. PMID: 15692478.
- Trüeb RM. Molecular mechanisms of androgenetic alopecia. Experimental Gerontology. 2002;37(8-9):981-990. DOI: 10.1016/S0531-5565(02)00093-1. PMID: 12213548.
- Blume-Peytavi U, Blumeyer A, Tosti A, et al. S1 guideline for diagnostic evaluation in androgenetic alopecia in men, women and adolescents. British Journal of Dermatology. 2011;164(1):5-15. DOI: 10.1111/j.1365-2133.2010.10011.x. PMID: 20795997.
- Shapiro J, Wiseman M, Lui H. Practical management of hair loss. Canadian Family Physician. 2000;46:1469-1477. PMID: 10907579.
- Dinh QQ, Sinclair R. Female pattern hair loss: Current treatment concepts. Clinical Interventions in Aging. 2007;2(2):189-199. DOI: 10.2147/ciia.2007.2.2.189. PMID: 18044135.
- Mubki T, Rudnicka L, Olszewska M, Shapiro J. Evaluation and diagnosis of the hair loss patient: part I. History and clinical examination. Journal of the American Academy of Dermatology. 2014;71(3):415.e1-415.e15. DOI: 10.1016/j.jaad.2014.04.070. PMID: 25128118.
- Mubki T, Rudnicka L, Olszewska M, Shapiro J. Evaluation and diagnosis of the hair loss patient: part II. Trichoscopic and laboratory evaluations. Journal of the American Academy of Dermatology. 2014;71(3):431.e1-431.e11. DOI: 10.1016/j.jaad.2014.05.008. PMID: 25128119.
- Jabbour S, Hajar T, Kechichian E, Tomb R. New Insights into the Pathogenesis of Androgenetic Alopecia: A Review of the Literature. International Journal of Trichology. 2020;12(5):201-207. DOI: 10.4103/ijt.ijt_99_20. PMID: 33473007.
- Ramos PM, Miot HA. Female Pattern Hair Loss: a clinical and pathophysiological review. Anais Brasileiros de Dermatologia. 2015;90(4):529-543. DOI: 10.1590/abd1806-4841.20153370. PMID: 26375223.
- Gowda D, Premalatha V, Imtiyaz DB. Prevalence of Nutritional Deficiencies in Hair Loss among Indian Participants: Results of a Cross-sectional Study. International Journal of Trichology. 2017;9(3):101-104. DOI: 10.4103/ijt.ijt_48_16. PMID: 28932059.
- Paus R, Cotsarelis G. The biology of hair follicles. New England Journal of Medicine. 1999;341(7):491-497. DOI: 10.1056/NEJM199908123410706. PMID: 10441606.
- Shapiro J. Clinical practice. Hair loss in women. New England Journal of Medicine. 2007;357(16):1620-1630. DOI: 10.1056/NEJMcp072110. PMID: 17942874.
- Phillips TG, Slomiany WP, Allison R. Hair Loss: Common Causes and Treatment. American Family Physician. 2017;96(6):371-378. PMID: 28925637.