Dexapini

Dexapini to preparat w postaci syropu, stosowany w przypadku suchego kaszlu towarzyszącego stanom zapalnym górnych dróg oddechowych. Zawiera dekstrometorfanu bromowodorek – substancję o działaniu przeciwkaszlowym, która hamuje ośrodek kaszlu w ośrodkowym układzie nerwowym, zmniejszając częstotliwość ataków suchego kaszlu. Działanie leku utrzymuje się przez 6-8 godzin. Dexapini zawiera również substancje wspomagające: wyciąg płynny sosnowy oraz nalewkę z owoców kopru włoskiego, które wspierają główne działanie lecznicze preparatu.

Preparat jest wskazany do stosowania w przypadku suchego, męczącego kaszlu, który pojawia się w przebiegu przeziębienia, grypy czy zapalenia gardła. Lek działa na poziomie ośrodkowego układu nerwowego, nie wpływając na wydzielanie śluzu w drogach oddechowych. Dexapini nie powinien być stosowany w przypadku kaszlu mokrego (z odkrztuszaniem wydzieliny), ponieważ może zaburzać naturalny proces oczyszczania dróg oddechowych. Przed zastosowaniem preparatu należy upewnić się, że kaszel jest suchy i nie towarzyszy mu odkrztuszanie wydzieliny. Jeśli po upływie 7 dni stosowania leku nie nastąpi poprawa lub pacjent czuje się gorzej, należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem, gdyż może to świadczyć o poważniejszym problemie zdrowotnym wymagającym innego rodzaju leczenia.

Jaki jest skład Dexapini, jakie substancje zawiera?

Dexapini w postaci syropu zawiera trzy główne składniki aktywne, które odpowiadają za jego działanie przeciwkaszlowe oraz wspomagające:

• Dekstrometorfanu bromowodorek – 6,5 mg w 5 ml syropu – główna substancja czynna o działaniu przeciwkaszlowym, która hamuje ośrodek kaszlu w mózgu
• Wyciąg płynny z Pinus sylvestris L., turiones (pędy sosny, suche) (DER 1:1,6) – 426 mg w 5 ml syropu – substancja roślinna wykazująca działanie wspomagające, uzyskiwana przy użyciu rozpuszczalnika ekstrakcyjnego: etanol 90% (V/V)
• Nalewkę z Foeniculum vulgare Miller subsp. vulgare var. vulgare, fructus (owoc kopru włoskiego odmiany gorzkiej) (DER 1:5) – 65 mg w 5 ml syropu – substancja roślinna o działaniu wspomagającym, uzyskiwana przy użyciu rozpuszczalnika ekstrakcyjnego: etanol 70% (V/V)

Dodatkowo w skład syropu wchodzą substancje pomocnicze, które zapewniają odpowiednią formę i trwałość preparatu:

• Sacharoza – 4 g w 5 ml syropu (pacjenci z cukrzycą powinni uwzględnić tę zawartość w swojej diecie)
• Kwas fosforowy stężony
• Wapnia mleczan pięciowodny
• Woda oczyszczona

Ważna informacja: Preparat zawiera do 7% (m/v) etanolu (alkoholu). Oznacza to, że dawka 5 ml syropu zawiera do 367 mg etanolu, co odpowiada 9 ml piwa lub 3,75 ml wina, natomiast dawka 15 ml zawiera do 1100 mg etanolu, co odpowiada 27 ml piwa lub 11,3 ml wina. Ta informacja jest szczególnie istotna dla osób z chorobą alkoholową, kobiet w ciąży, karmiących piersią, dzieci oraz pacjentów z chorobami wątroby lub padaczką.

Dawkowanie preparatu Dexapini – jak stosować ten lek?

Dexapini należy stosować doustnie, zgodnie z poniższym schematem dawkowania, lub według indywidualnych zaleceń lekarza czy farmaceuty. Ważne jest, aby nie przekraczać zalecanych dawek, gdyż może to prowadzić do wystąpienia działań niepożądanych.

Zalecane dawkowanie Dexapini w syropie:

• Dzieci w wieku od 6 do 11 lat: 5 ml syropu trzy razy na dobę
• Młodzież w wieku od 12 lat oraz dorośli: 15 ml syropu trzy razy na dobę

Szczególne grupy pacjentów:

• Dzieci poniżej 4 lat: nie zaleca się stosowania leku
• Dzieci w wieku od 4 do 6 lat: lek należy podawać wyłącznie po konsultacji z lekarzem, nie należy przekraczać maksymalnej dawki dobowej, która wynosi 30 mg dekstrometorfanu bromowodorku
• Pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby: należy zachować szczególną ostrożność ze względu na intensywny metabolizm wątrobowy dekstrometorfanu
• Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek: należy zachować ostrożność, choć nie przeprowadzono odrębnych badań w tej grupie pacjentów

Lek przeznaczony jest do krótkotrwałego stosowania. Jeśli objawy utrzymują się dłużej niż 7 dni, pacjent ma nawracający kaszel lub kaszel z towarzyszącą gorączką, wysypką lub uporczywymi bólami głowy, należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Mogą to być objawy poważniejszej choroby wymagającej innego rodzaju leczenia.

W przypadku pominięcia dawki leku nie należy stosować dawki podwójnej w celu uzupełnienia pominiętej dawki, a jedynie kontynuować leczenie z zachowaniem dotychczasowego schematu dawkowania.

Przedawkowanie – zastosowanie zbyt dużej dawki

W przypadku zastosowania większej niż zalecana dawki leku Dexapini mogą wystąpić poważne działania niepożądane, które wymagają natychmiastowej pomocy medycznej. Przedawkowanie może być szczególnie niebezpieczne u dzieci, u których mogą wystąpić ciężkie zaburzenia neurologiczne. Opiekunowie powinni ściśle przestrzegać zaleconych dawek i nigdy nie podawać dawek większych niż zalecane.

Objawy przedawkowania Dexapini mogą obejmować:

• Nudności i wymioty
• Mimowolne skurcze mięśni
• Pobudzenie, splątanie
• Senność, zaburzenia świadomości
• Mimowolne szybkie ruchy gałek ocznych
• Zaburzenia kardiologiczne (szybkie bicie serca)
• Zaburzenia koordynacji
• Psychoza z omamami wzrokowymi
• Zwiększona pobudliwość

W przypadku dużego przedawkowania mogą wystąpić również poważniejsze objawy, takie jak:

• Śpiączka
• Ciężkie zaburzenia oddychania (depresja oddechowa)
• Drgawki

W razie wystąpienia któregokolwiek z powyższych objawów, należy natychmiast skontaktować się z lekarzem, udać do najbliższego szpitala lub wezwać pogotowie ratunkowe. Wskazane jest zabranie ze sobą opakowania leku, aby personel medyczny mógł dokładnie określić, jaka substancja została przedawkowana i w jakiej ilości.

Co mogę jeść i pić podczas stosowania Dexapini – czy mogę spożywać alkohol?

Podczas stosowania leku Dexapini nie ma szczególnych ograniczeń dotyczących spożywania posiłków czy napojów. Lek można przyjmować niezależnie od posiłków. Jednak istnieją ważne zalecenia dotyczące spożywania alkoholu w trakcie leczenia.

Spożywanie alkoholu:

W trakcie leczenia preparatem Dexapini zdecydowanie nie zaleca się spożywania napojów alkoholowych. Wynika to z faktu, że zarówno sam lek zawiera etanol (alkohol), jak i dekstrometorfan zawarty w preparacie może wchodzić w niebezpieczne interakcje z alkoholem. Jednoczesne spożywanie alkoholu może:

• Nasilić działanie depresyjne na ośrodkowy układ nerwowy
• Zwiększyć ryzyko wystąpienia działań niepożądanych
• Spowodować działanie toksyczne nawet przy stosowaniu relatywnie małych dawek leku
• Nasilić uczucie senności i zawroty głowy, co może być szczególnie niebezpieczne podczas prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn

Informacja dla osób z cukrzycą:

Dexapini zawiera znaczną ilość sacharozy – 4 g w 5 ml syropu. Pacjenci z cukrzycą powinni uwzględnić tę zawartość w swojej diecie i odpowiednio dostosować leczenie przeciwcukrzycowe. Osoby ze stwierdzoną wcześniej nietolerancją niektórych cukrów powinny skonsultować się z lekarzem przed zastosowaniem leku.

Ostrzeżenie dla kierowców i osób obsługujących maszyny:

Ze względu na możliwość wystąpienia senności podczas stosowania leku Dexapini, należy zachować szczególną ostrożność podczas prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn. Należy również pamiętać o zawartości etanolu w leku, co dodatkowo może wpływać na zdolność prowadzenia pojazdów.

Czy można stosować Dexapini w okresie ciąży i karmienia piersią?

Dexapini nie powinien być stosowany u kobiet w ciąży oraz u kobiet karmiących piersią. Dostępne informacje z ulotki jednoznacznie wskazują na przeciwwskazanie do stosowania preparatu w tych grupach pacjentek.

Stosowanie w okresie ciąży:

Nie należy stosować preparatu Dexapini u kobiet ciężarnych. Jeśli pacjentka jest w ciąży, przypuszcza że może być w ciąży lub planuje ciążę, powinna skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą przed zastosowaniem tego leku. Brak jest wystarczających danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania dekstrometorfanu oraz pozostałych składników leku u kobiet w ciąży.

Dodatkowo, zawartość etanolu (alkoholu) w preparacie stanowi dodatkowe ryzyko dla rozwijającego się płodu. W dawce 15 ml syropu znajduje się do 1100 mg etanolu, co może mieć niekorzystny wpływ na rozwój dziecka.

Stosowanie w okresie karmienia piersią:

Nie należy stosować leku Dexapini podczas karmienia piersią. Substancje czynne zawarte w preparacie mogą przenikać do mleka matki i wpływać na dziecko. Jeśli pacjentka karmi piersią, powinna skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą przed zastosowaniem tego leku. Lekarz może zalecić tymczasowe przerwanie karmienia piersią lub zastosowanie alternatywnej metody leczenia, która jest bezpieczna podczas karmienia.

Wpływ na płodność:

Brak jest danych dotyczących wpływu preparatu Dexapini na płodność u ludzi. Osoby planujące posiadanie potomstwa powinny skonsultować się z lekarzem przed zastosowaniem tego leku.

Skutki uboczne Dexapini, jakie są działania niepożądane?

Jak każdy lek, Dexapini może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią. Działania niepożądane są zazwyczaj łagodne i przemijające, jednak niektóre mogą wymagać konsultacji z lekarzem lub farmaceutą.

Działania niepożądane występujące rzadko (rzadziej niż u 1 na 1000 osób):

• Senność

Działania niepożądane o nieznanej częstości (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych):

• Reakcje alergiczne ze strony skóry i układu oddechowego
• Pobudzenie, splątanie
• Zawroty głowy, drgawki
• Depresja oddechowa (zaburzenia oddychania)
• Wymioty, nudności, biegunka
• Wysypka skórna

Szczególną uwagę należy zwrócić na możliwość wystąpienia zespołu serotoninowego, który może pojawić się przy jednoczesnym stosowaniu leku Dexapini z innymi lekami, takimi jak inhibitory MAO, niektóre leki przeciwdepresyjne, przeciwpsychotyczne czy buprenorfina. Objawy zespołu serotoninowego mogą obejmować:

• Wysoką gorączkę (temperatura ciała powyżej 38°C)
• Podwyższone tętno, niestabilne ciśnienie krwi
• Przesadzone reakcje odruchowe
• Sztywność mięśni, brak koordynacji
• Zmiany stanu psychicznego (np. pobudzenie, omamy, śpiączka)
• Objawy ze strony układu pokarmowego (np. nudności, wymioty, biegunka)

Jeśli u pacjenta wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niewymienione w ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. Działania niepożądane można również zgłaszać bezpośrednio do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych. Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można zgromadzić więcej informacji na temat bezpieczeństwa stosowania leku.

Interakcje leku Dexapini z innymi lekami

Dexapini może wchodzić w interakcje z wieloma lekami, co może prowadzić do nasilenia działań niepożądanych lub zmniejszenia skuteczności leczenia. Dlatego bardzo ważne jest, aby poinformować lekarza lub farmaceutę o wszystkich przyjmowanych lekach, zarówno przepisanych przez lekarza, jak i dostępnych bez recepty.

Leki, których nie należy stosować jednocześnie z preparatem Dexapini:

• Inhibitory monoaminooksydazy (MAO) – leku nie należy stosować u pacjentów przyjmujących inhibitory MAO oraz przez 14 dni od zaprzestania leczenia tymi lekami. Jednoczesne stosowanie może prowadzić do wystąpienia zespołu serotoninowego (wysoka gorączka, nadciśnienie, zaburzenia rytmu serca). Zgłaszano ciężkie działania niepożądane, a czasami przypadki śmiertelne po zastosowaniu dekstrometorfanu u pacjentów otrzymujących inhibitory MAO.
• Selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) – podobnie jak w przypadku inhibitorów MAO, jednoczesne stosowanie z lekami z grupy SSRI może prowadzić do zespołu serotoninowego.
• Leki mukolityczne (rozrzedzające śluz w drogach oddechowych) – nie należy łączyć leku Dexapini z lekami rozrzedzającymi wydzielinę w drogach oddechowych, ponieważ może to prowadzić do zalegania wydzieliny w drogach oddechowych.

Leki, które wymagają szczególnej ostrożności przy jednoczesnym stosowaniu z Dexapini:

• Buprenorfina – stosowana w leczeniu ostrego lub przewlekłego bólu. Jednoczesne stosowanie z Dexapini może prowadzić do zespołu serotoninowego. Przed połączeniem tych leków konieczna jest konsultacja z lekarzem.
• Inhibitory CYP2D6 – jednoczesne stosowanie silnych inhibitorów enzymu CYP2D6 może zwiększać stężenie dekstrometorfanu w organizmie do poziomu wielokrotnie większego niż prawidłowy. Do tej grupy leków należą m.in.: fluoksetyna, paroksetyna, chinidyna, terbinafina, amiodaron, flekainid, propafenon, sertralina, bupropion, metadon, cynakalcet, haloperydol, perfenazyna i tiorydazyna. W przypadku konieczności jednoczesnego stosowania tych leków, pacjent musi być monitorowany, a dawka dekstrometorfanu może wymagać zmniejszenia.
• Linezolid (lek przeciwbakteryjny) – obserwowano wystąpienie zespołu serotoninowego podczas jednoczesnego stosowania z dekstrometorfanem.
• Alkohol i inne leki działające depresyjnie na ośrodkowy układ nerwowy – jednoczesne stosowanie leku Dexapini z alkoholem lub innymi lekami o działaniu hamującym na ośrodkowy układ nerwowy może nasilać ich działanie depresyjne i działać toksycznie nawet w relatywnie małych dawkach.

W przypadku stosowania jakichkolwiek leków, w tym dostępnych bez recepty, przed rozpoczęciem terapii preparatem Dexapini należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą, aby uniknąć potencjalnie niebezpiecznych interakcji.

Ulotka Dexapini – do pobrania pełna wersja ulotki dla pacjenta

Charakterystyka produktu leczniczego (ChPL) – dokumentacja dla lekarzy i farmaceutów