Ciekawi Cię, w jaki sposób szczepionki mRNA i inne rodzaje szczepionek COVID-19 mogą pomóc w rozwinięciu odporności na wirusa COVID-19? Koniecznie sprawdź jakie technologie współpracują z układem odpornościowym, w celu zapewnienia jego ochrony. Szczepionka na COVID-19, może pomóc w uzyskaniu odporności na SARS-CoV-2, wirusa, który wywołuje COVID-19, bez zachorowania. W jaki sposób dokładnie działają różne rodzaje szczepionek COVID-19?
Różne rodzaje szczepionek
Szczepionki są stosowane po to, aby wywoływać odpowiedź immunologiczną, celem tego jest zapamiętanie rzez organizm tego, jak walczyć z wirusem. Niektóre ze szczepionek wykorzystywać mogą cały wirus, aby móc wywołać reakcję układu odpornościowego. Z kolei inne rodzaje szczepionek wykorzystują jedynie część wirusa lub materiału genetycznego, który jest przykładem wytwarzania określonych białek, takich jak te, które zawarte są w wirusie.
Znaczna większość szczepionek na COVID-19 posiada kolczastą strukturę na powierzchni wirusa COVID-19 nazywaną powszechnie białkiem S. Jest to rodzaj białka, który pomaga wirusowi dostać się do komórek i w ten sposób rozpocząć infekcję.
Producenci szczepionek na całym świecie przeprowadzają szereg badań nad różnymi wersjami szczepionek. Do najpopularniejszych typów szczepionek COVID-19, które są dostępne niemal na całym świecie, należą:
– Szczepionka informacyjna RNA. Jest to rodzaj szczepionki, który wykorzystuje genetycznie zmodyfikowane mRNA, w celu przekazania komórkom instrukcji, jak zrobić nieszkodliwy kawałek białka S, który znajduje się na powierzchni wirusa COVID-19. Tuż po szczepieniu komórki odpornościowe rozpoczynają wytwarzanie fragmentów białka S i wyświetlają je na powierzchni komórek. To z kolei powoduje, że ciało człowieka zaczyna wytwarzać przeciwciała. Oznacza to z kolei, że jeśli zostaniemy zarażeni wirusem COVID-19, ten rodzaj przeciwciał będzie zwalczał wirusa.
Po tym, jak mRNA wspomaga komórki w tworzeniu fragmentów białka mRNA, jest niemal natychmiast rozkładane. Nigdy nie przedostaje się ona do jądra komórek, w których przechowywane jest DNA. Zarówno w przypadku szczepionek Pfizer-BioNTech, jak i Moderna COVID-19 wykorzystywana jest struktura mRNA.
– Szczepionka wektorowa. W tego typu szczepionce materiał genetyczny wirusa COVID-19 jest wstawiany do innego rodzaju osłabionego żywego wirusa, np. adenowirusa. Osłabiony wirus jest jednym z elementów systemu dostarczania. Z chwilą gdy wektor wirusowy dostanie się do komórek, zostanie dostarczony materiał genetyczny wirusa COVID-19, który z kolei przekaże komórkom instrukcje wykonania kopii białka S. W sytuacji, gdy komórki człowieka będą zawierały białka S na swoich powierzchniach, układ odpornościowy człowieka będzie reagował, tworząc w ten sposób przeciwciała i obronne białe krwinki. Jeśli natomiast organizm zostanie zarażony wirusem COVID-19, przeciwciała będą zwalczały wirusa. Szczepionki na wektory wirusowe nie mogą powodować zarażenie się koronawirysem. Dodatkowo dostarczony w ten sposób materiał genetyczny nie staje się częścią DNA w organizmie człowieka. Szczepionka Janssen na COVID-19 (Johnson & Johnson) jest przykładem szczepionki wektorowej, podobnie jak szczepionka na COVID firmy AstraZeneca. University of Oxford, pracuje nad szczepionką przeciwko wektorom COVID-19.
– szczepionka podjednostkowa białkowa. Szczepionki podjednostkowe zawierają jedynie te części wirusa, które najlepiej stymulują układ odpornościowy. Jest to rodzaj szczepionki na COVID-19, która zawiera nieszkodliwe białka S. W sytuacji, gdy układ odpornościowy rozpozna białka S, zajmuje się on tworzeniem przeciwciał i obronnych białych krwinek. Jeżeli zostaniesz zarażony przez COVID-19, przeciwciała te będą zajmowały się zwalczaniem wirusa. Novavax pracuje nad szczepionką przeciw COVID-19 z podjednostką białkową.
W Polsce istnieją na ten moment jedynie 2 typy szczepionek. Jednak oczekuje się, że w nadchodzących miesiącach dopuszczonych do użytku zostanie znacznie więcej typów szczepionek. Szczepionka COVID-19 może ochronić przed zarażeniem się COVID-19, poważną chorobą lub nawet śmiercią. W celu uzyskani najnowszych informacji o tym, jak i kiedy otrzymać szczepionkę, należy skontaktować się z lekarzem rodzinnym.
Projektowanie szczepionek
Dostępne są trzy główne podejścia jeśli chodzi o projektowanie szczepionek. Różnice polegają główne na tym, czy używają one całego wirusa, czy też bakterii.
Podejście oparte na całości bakterii
Najczęstszym sposobem jest inaktywowana szczepionka – jest to pobranie wirusa lub bakterii, przenoszącej chorobę lub takiej, która jest bardzo podobna do niej i inaktywacja lub zabicie jej za pośrednictwem chemikaliów, promieniowania lub ciepła. Podejście to wykorzystuje technologie, którą poznano, tworząc szczepionki na grypę i palio. Dodatkową zaletą tego typu podejścia jest możliwość wytwarzania szczepionki na dużą skalę. Warto wspomnieć, że do bezpiecznego wyhodowania wirusa lub bakterii wymaga się zastosowania specjalnych urządzeń laboratoryjnych, może mieć to stosunkowo długi czas produkcji i jednocześnie będzie wymagało od nas dwóch lub nawet trzech dawek.
Naszych publikacji nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję indywidualnie w porozumieniu z pacjentem.
