Guanfacyna to substancja czynna stosowana w leczeniu zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) u dzieci i młodzieży. Jest to wybiórczy agonista receptora adrenergicznego α2A, co oznacza, że działa na konkretny typ receptorów w układzie nerwowym. Guanfacyna wykazuje 15-20 razy większe powinowactwo do receptorów α2A niż do innych podtypów receptorów adrenergicznych (α2B i α2C). Co istotne, jest to lek niestymulujący, co odróżnia go od wielu innych preparatów stosowanych w ADHD.
Dokładny mechanizm działania guanfacyny w ADHD nie został w pełni wyjaśniony. Badania przedkliniczne wskazują jednak, że substancja ta moduluje przepływ sygnałów w obrębie kory przedczołowej i jąder podstawy mózgu. Dzieje się to poprzez bezpośrednią modyfikację transmisji synaptycznej noradrenaliny na receptorach α2A adrenergicznych.
Warto wiedzieć, że guanfacyna była pierwotnie stosowana jako lek przeciwnadciśnieniowy. Poprzez stymulację receptorów α2A hamuje przepływ impulsów układu współczulnego od ośrodka naczynioruchowego do serca i naczyń krwionośnych, co prowadzi do zmniejszenia obwodowego oporu naczyniowego, obniżenia ciśnienia tętniczego oraz spowolnienia akcji serca.
Guanfacyna jest wskazana w leczeniu zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) u dzieci i młodzieży w wieku od 6 do 17 lat, dla których:
Ważne jest, by pamiętać, że guanfacyna powinna być stosowana wyłącznie jako część kompleksowego programu leczenia ADHD, który zazwyczaj obejmuje również działania psychologiczne, edukacyjne i społeczne.
Guanfacyna przyjmowana jest doustnie, raz na dobę, rano lub wieczorem. Tabletki mają postać o przedłużonym uwalnianiu i należy je połykać w całości – nie wolno ich kruszyć, żuć ani przełamywać, ponieważ zwiększa to tempo uwalniania substancji czynnej.
Leczenie guanfacyną musi być rozpoczynane pod nadzorem lekarza specjalisty w leczeniu zaburzeń zachowania okresu dziecięcego i/lub okresu dorastania. Przed rozpoczęciem leczenia konieczne jest przeprowadzenie dokładnego badania, aby zidentyfikować pacjentów z podwyższonym ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych.
W pierwszym roku leczenia co najmniej raz na 3 miesiące należy zbadać pacjenta pod kątem działań niepożądanych oraz wzrostu masy ciała. Następnie badania kontrolne powinny być przeprowadzane co 6 miesięcy, a po każdej zmianie dawkowania – częściej.
Do najczęstszych działań niepożądanych związanych ze stosowaniem guanfacyny należą:
Działania niepożądane w postaci senności i sedacji występują głównie na początku leczenia i zazwyczaj mogą utrzymywać się przez 2-3 tygodnie, a w niektórych przypadkach dłużej.
Guanfacyna wymaga szczególnej ostrożności u pacjentów z:
Ważne jest również monitorowanie ciśnienia tętniczego i tętna podczas zmniejszania dawki lub zaprzestania leczenia, ponieważ może wystąpić wzrost ciśnienia tętniczego i przyspieszenie tętna.
Nie należy przerywać stosowania guanfacyny bez konsultacji z lekarzem. W przypadku konieczności przerwania leczenia, dawkę należy zmniejszać stopniowo, o nie więcej niż 1 mg co 3 do 7 dni. Nagłe przerwanie leczenia może prowadzić do wzrostu ciśnienia tętniczego krwi i przyspieszenia tętna.
Guanfacyna może wchodzić w interakcje z wieloma innymi lekami, dlatego zawsze należy informować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach. Szczególną ostrożność należy zachować przy jednoczesnym stosowaniu:
Guanfacyna stanowi alternatywną opcję leczenia ADHD u dzieci i młodzieży, szczególnie w przypadkach, gdy leki stymulujące nie są odpowiednie. Jako lek niestymulujący, oferuje inny mechanizm działania, skupiając się na modulacji przekaźnictwa noradrenergicznego w mózgu.
Leczenie guanfacyną wymaga ścisłego nadzoru medycznego, regularnych badań kontrolnych oraz stopniowego dostosowywania dawki. Pacjenci i ich opiekunowie powinni być świadomi możliwych działań niepożądanych oraz znaczenia regularnych wizyt kontrolnych w celu monitorowania skuteczności i bezpieczeństwa leczenia.
Najważniejsze jest, aby guanfacyna była stosowana jako część kompleksowego podejścia do leczenia ADHD, obejmującego również wsparcie psychologiczne, edukacyjne i społeczne.
Intuniv to lek zawierający substancję czynną guanfacynę. Jest stosowany w leczeniu zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) u dzieci i młodzieży w wieku od 6 do 17 lat, dla których leki stymulujące nie są odpowiednie, nie są tolerowane lub okazały się nieskuteczne. Lek ten może pomóc pacjentowi skupiać uwagę, poprawić koncentrację i spowodować, że pacjent stanie się mniej impulsywny i nadpobudliwy. Intuniv jest wydawany na podstawie recepty zastrzeżonej.
Paxneury to lek zawierający guanfacynę, który działa na aktywność mózgu, wspomagając koncentrację, skupienie oraz zmniejszając impulsywność i nadpobudliwość. Stosowany jest w leczeniu ADHD u dzieci i młodzieży w wieku 6–17 lat, szczególnie gdy inne metody terapii nie przynoszą oczekiwanych rezultatów. Terapia tym lekiem jest częścią kompleksowego podejścia, które obejmuje psychoterapię, edukację oraz wsparcie socjalne.
