Lynparza

Lynparza (olaparyb) to innowacyjny lek przeciwnowotworowy z grupy inhibitorów PARP (inhibitor polimerazy poli-adenozynodifosforanu rybozy). Mechanizm działania leku polega na niszczeniu komórek nowotworowych, które mają trudności z naprawą uszkodzeń DNA. Lynparza jest stosowany w leczeniu różnych typów nowotworów, w tym raka jajnika, raka piersi, raka trzustki, raka gruczołu krokowego oraz raka macicy (endometrium). Lek jest dostępny w postaci tabletek powlekanych w dawkach 100 mg i 150 mg. Terapia Lynparzą jest zazwyczaj zalecana pacjentom z określonymi mutacjami genetycznymi (np. BRCA1/2) lub u których nowotwór wykazał odpowiedź na wcześniejsze leczenie chemioterapią zawierającą związki platyny. W przypadku niektórych wskazań Lynparza może być stosowana w monoterapii, a w innych przypadkach w skojarzeniu z innymi lekami przeciwnowotworowymi jak bewacyzumab, abirateron czy durwalumab. Terapia tym lekiem wymaga regularnego monitorowania parametrów krwi oraz ścisłego przestrzegania zaleceń lekarza odnośnie dawkowania i okresu leczenia.

W zależności od rodzaju nowotworu, Lynparza może być stosowana w następujących przypadkach: w leczeniu raka jajnika z mutacją BRCA1/2, który odpowiedział na pierwszą linię chemioterapii opartej na związkach platyny; w leczeniu nawrotowego raka jajnika wykazującego odpowiedź na chemioterapię związkami platyny; w leczeniu HER2-ujemnego raka piersi z mutacją BRCA, zarówno we wczesnym stadium (leczenie adjuwantowe po operacji), jak i w przypadku przerzutów; w leczeniu raka trzustki z mutacją BRCA po chemioterapii opartej na związkach platyny; w leczeniu przerzutowego raka gruczołu krokowego (samodzielnie lub w skojarzeniu z abirateronem i prednizonem); oraz w leczeniu zaawansowanego lub nawrotowego raka endometrium w skojarzeniu z durwalumabem.

Jaki jest skład Lynparza, jakie substancje zawiera?

Substancją czynną leku Lynparza jest olaparyb. W zależności od dawki, każda tabletka powlekana zawiera 100 mg lub 150 mg olaparybu.

Oprócz substancji czynnej, Lynparza zawiera następujące substancje pomocnicze:

• W rdzeniu tabletki: kopowidon, krzemionka koloidalna bezwodna, mannitol, sodu fumaran stearylowy
• W otoczce tabletki: hypromeloza, makrogol 400, tytanu dwutlenek (E171), żelaza tlenek żółty (E172), oraz żelaza tlenek czarny (E172) – ten ostatni występuje tylko w tabletkach 150 mg

Tabletki Lynparza 100 mg mają owalny, dwuwypukły kształt i kolor od żółtego do ciemnożółtego. Są oznaczone napisem „OP100” po jednej stronie. Tabletki Lynparza 150 mg również mają owalny, dwuwypukły kształt, ale ich kolor waha się od zielonego do zielonoszarego. Są oznaczone napisem „OP150” po jednej stronie.

Dawkowanie preparatu Lynparza – jak stosować ten lek?

Lek Lynparza należy zawsze przyjmować zgodnie z zaleceniami lekarza. Standardowa zalecana dawka wynosi zazwyczaj 300 mg (dwie tabletki po 150 mg) przyjmowane dwa razy na dobę, co daje łączną dawkę dobową 600 mg (4 tabletki). Tabletki należy przyjmować rano i wieczorem, zachowując około 12-godzinny odstęp między dawkami.

Ważne zasady dotyczące przyjmowania leku Lynparza:

• Tabletki należy połykać w całości, z pokarmem lub bez
• Nie należy żuć, rozkruszać, rozpuszczać ani dzielić tabletek, ponieważ może to wpłynąć na wchłanianie leku i jego skuteczność
• Przyjmowanie leku o stałych porach dnia pomaga w utrzymaniu regularnego poziomu substancji czynnej w organizmie

W niektórych przypadkach lekarz może zalecić inną dawkę leku Lynparza:

• U pacjentów z chorobami nerek – lekarz może zalecić przyjmowanie dawki 200 mg (dwie tabletki po 100 mg) dwa razy na dobę
• Podczas jednoczesnego stosowania niektórych innych leków, które mogą wpływać na działanie leku Lynparza
• W przypadku wystąpienia pewnych działań niepożądanych – lekarz może czasowo lub na stałe zmniejszyć dawkę leku lub przerwać leczenie

Leczenie lekiem Lynparza trwa tak długo, jak zaleci lekarz. Zazwyczaj terapia jest kontynuowana dopóki przynosi korzyści kliniczne i nie powoduje nieakceptowalnych działań niepożądanych.

W przypadku pominięcia dawki leku, pacjent nie powinien przyjmować dawki podwójnej. Należy przyjąć kolejną dawkę o zwykłej, zaplanowanej porze.

Przedawkowanie – zastosowanie zbyt dużej dawki

W przypadku zażycia większej niż zalecana dawki leku Lynparza, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem lub zgłosić do najbliższego szpitala. Należy zabrać ze sobą opakowanie leku lub ulotkę, aby personel medyczny mógł uzyskać informacje o przyjętym preparacie.

Objawy przedawkowania mogą obejmować nasilenie typowych działań niepożądanych, takich jak:

• Nudności i wymioty
• Zmęczenie i osłabienie
• Zawroty głowy
• Bóle głowy
• Zaburzenia żołądkowo-jelitowe

Leczenie przedawkowania polega głównie na leczeniu objawowym i podtrzymującym.

Co mogę jeść i pić podczas stosowania Lynparza – czy mogę spożywać alkohol?

Podczas stosowania leku Lynparza należy zachować pewne środki ostrożności dotyczące diety i spożywania napojów:

• Sok grejpfrutowy – nie wolno spożywać soku grejpfrutowego podczas leczenia lekiem Lynparza. Zawarte w tym soku substancje mogą wpływać na metabolizm leku w organizmie, zmieniając jego stężenie we krwi i potencjalnie prowadząc do zwiększonego ryzyka działań niepożądanych lub zmniejszonej skuteczności
• Alkohol – w ulotce leku nie ma bezpośrednich przeciwwskazań dotyczących spożywania alkoholu podczas stosowania leku Lynparza. Jednakże, jako ogólną zasadę, zaleca się ograniczenie spożycia alkoholu podczas leczenia przeciwnowotworowego, ponieważ może on nasilać niektóre działania niepożądane, takie jak zmęczenie, zawroty głowy czy zaburzenia żołądkowo-jelitowe

Poza tymi ograniczeniami, nie ma specjalnych wymagań dotyczących diety podczas stosowania leku Lynparza. Lek może być przyjmowany z pokarmem lub bez. Zaleca się jednak stosowanie zdrowej, zbilansowanej diety, która pomoże organizmowi w radzeniu sobie z chorobą nowotworową i procesem leczenia.

W przypadku wątpliwości dotyczących diety lub interakcji leku Lynparza z konkretnymi pokarmami lub napojami, należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.

Czy można stosować Lynparza w okresie ciąży i karmienia piersią?

Lynparza nie powinna być stosowana podczas ciąży oraz w okresie karmienia piersią. Lek może zaszkodzić rozwijającemu się dziecku i nie wiadomo, czy przenika do mleka matki.

Zalecenia dla kobiet:

• Pacjentka nie powinna przyjmować leku Lynparza, jeżeli jest w ciąży lub mogłaby zajść w ciążę
• Przed rozpoczęciem leczenia konieczne jest wykonanie testu ciążowego
• W trakcie leczenia oraz przez 6 miesięcy po przyjęciu ostatniej dawki leku należy stosować dwie skuteczne metody antykoncepcji
• Testy ciążowe powinny być wykonywane regularnie podczas leczenia oraz po upływie 6 miesięcy od przyjęcia ostatniej dawki leku
• Nie należy karmić piersią podczas leczenia oraz przez 1 miesiąc po przyjęciu ostatniej dawki leku Lynparza

Zalecenia dla mężczyzn:

• Pacjent powinien używać prezerwatyw podczas stosunków płciowych z partnerką, nawet jeśli partnerka jest w ciąży, przez cały okres leczenia i przez 3 miesiące po przyjęciu ostatniej dawki leku
• Partnerka pacjenta powinna również stosować odpowiednią metodę antykoncepcji
• Pacjent nie może być dawcą nasienia podczas przyjmowania leku Lynparza i przez 3 miesiące po zakończeniu leczenia

Jeśli pacjentka zajdzie w ciążę podczas stosowania leku Lynparza, powinna niezwłocznie poinformować o tym lekarza prowadzącego.

Skutki uboczne Lynparza, jakie są działania niepożądane?

Jak każdy lek, Lynparza może powodować działania niepożądane, chociaż nie występują one u wszystkich pacjentów. Poniżej przedstawiono możliwe działania niepożądane z podziałem na częstość występowania.

Działania niepożądane wymagające natychmiastowej konsultacji z lekarzem:

• Duszność (zadyszka), znaczne zmęczenie, bladość skóry lub przyspieszona akcja serca – możliwe objawy niedokrwistości (bardzo często)
• Reakcje alergiczne, objawiające się jako pokrzywka, trudności w oddychaniu lub przełykaniu, zawroty głowy (niezbyt często)
• Swędząca wysypka lub opuchnięta, zaczerwieniona skóra – zapalenie skóry (niezbyt często)
• Problemy ze szpikiem kostnym, takie jak zespół mielodysplastyczny lub ostra białaczka szpikowa (niezbyt często)
• Zakrzep krwi w żyle głębokiej (najczęściej w nodze) lub zakrzep w płucach, które mogą objawiać się bólem lub opuchnięciem nóg, dusznością, bólem w klatce piersiowej, przyspieszonym oddychaniem lub biciem serca (często)
• Zażółcenie skóry lub białkówek oczu, nudności lub wymioty, ból po prawej stronie brzucha, ciemne zabarwienie moczu, zmniejszenie apetytu, zmęczenie – możliwe objawy zaburzeń czynności wątroby (częstość nieznana)

Inne bardzo częste działania niepożądane (mogą wystąpić u więcej niż 1 na 10 pacjentów):

• Nudności i wymioty
• Uczucie zmęczenia lub osłabienia
• Niestrawność lub zgaga (dyspepsja)
• Utrata apetytu
• Bóle głowy
• Zmiana odczuwania smaku pokarmów (dysgeuzja)
• Zawroty głowy
• Kaszel
• Duszność
• Biegunka
• Zmniejszenie liczby białych krwinek, co może osłabić odporność i zwiększać ryzyko infekcji

Częste działania niepożądane (mogą wystąpić u nie więcej niż 1 na 10 pacjentów):

• Wysypka
• Zapalenie jamy ustnej
• Ból w nadbrzuszu
• Zmniejszenie liczby płytek krwi (małopłytkowość), co może powodować powstawanie siniaków lub przedłużone krwawienie po zranieniu
• Zmniejszenie liczby białych krwinek (limfopenia)
• Zwiększenie stężenia kreatyniny we krwi (marker funkcji nerek)
• Nieprawidłowe wyniki badań czynności wątroby

W przypadku stosowania leku Lynparza w skojarzeniu z innymi lekami (np. durwalumabem), mogą wystąpić dodatkowe działania niepożądane, takie jak wybiórcza aplazja czerwonokrwinkowa (brak wytwarzania czerwonych krwinek).

W razie wystąpienia jakichkolwiek objawów niepożądanych, należy poinformować o tym lekarza, farmaceutę lub pielęgniarkę. Dotyczy to również działań niepożądanych niewymienionych w ulotce dołączonej do opakowania.

Interakcje leku Lynparza z innymi lekami

Lek Lynparza może wchodzić w interakcje z wieloma innymi lekami, co może wpływać na jego skuteczność lub zwiększać ryzyko działań niepożądanych. Przed rozpoczęciem przyjmowania leku Lynparza, należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych obecnie lekach, w tym o lekach dostępnych bez recepty oraz preparatach ziołowych.

Leki, które mogą wchodzić w interakcje z lekiem Lynparza:

• Leki przeciwgrzybicze: itrakonazol, flukonazol
• Antybiotyki: telitromycyna, klarytromycyna, erytromycyna
• Leki przeciwwirusowe: inhibitory proteaz wzmocnione rytonawirem lub kobicystatem, boceprewir, telaprewir, newirapina, efawirenz
• Leki przeciwgruźlicze: ryfampicyna, ryfapentyna, ryfabutyna
• Leki przeciwpadaczkowe: fenytoina, karbamazepina, fenobarbital
• Preparaty ziołowe: dziurawiec zwyczajny
• Leki nasercowe i przeciwnadciśnieniowe: digoksyna, diltiazem, furosemid, werapamil, walsartan
• Leki na nadciśnienie płucne: bozentan
• Leki obniżające poziom cholesterolu: statyny (symwastatyna, prawastatyna, rozuwastatyna)
• Leki przeciwzakrzepowe: dabigatran
• Leki przeciwcukrzycowe: glibenklamid, metformina, repaglinid
• Leki przeciwmigrenowe: alkaloidy sporyszu
• Leki przeciwbólowe: fentanyl
• Leki psychiatryczne: pimozyd, kwetiapina
• Leki na zaburzenia żołądkowe: cyzapryd
• Leki na dnę moczanową: kolchicyna
• Leki immunosupresyjne: cyklosporyna, syrolimus, takrolimus
• Inne leki przeciwnowotworowe: metotreksat

Lekarz może dostosować dawkę leku Lynparza w przypadku jednoczesnego stosowania niektórych z wymienionych leków lub zalecić ich odstawienie na czas leczenia lekiem Lynparza.

Szczególnie ważne jest, aby unikać spożywania soku grejpfrutowego podczas leczenia lekiem Lynparza, ponieważ zawarte w nim substancje mogą wpływać na metabolizm leku.

Ulotka Lynparza – do pobrania pełna wersja ulotki dla pacjenta

Charakterystyka produktu leczniczego (ChPL) – dokumentacja dla lekarzy i farmaceutów