Cukrzyca ciążowa niesie niebezpieczeństwo dla matki i dziecka, dlatego istotne jest jej szybkie rozpoznanie i wdrożenie odpowiedniego leczenia. Najczęściej diagnozuje się ją w połowie ciąży, ale niektóre z objawów mogą pomóc wychwycić chorobę wcześniej i zapobiec ewentualnym powikłaniom. Czym jest cukrzyca ciążowa? Jakie są jej przyczyny i objawy? Na czym polega leczenie cukrzycy ciążowej? Czy właściwa dieta może wspomóc leczenie?
Co to jest cukrzyca ciążowa?
Cukrzyca ciążowa to choroba, w której dochodzi do nietolerancji węglowodanów u kobiet w ciąży, które dotychczas nie miały problemów z poziomem glukozy we krwi. Rozpoznanie następuje zwykle między 24 a 28 tygodniem ciąży podczas badania przesiewowego tzw. krzywej cukrowej. W przypadku kobiet z grup zwiększonego ryzyka, takie badanie zaleca się wcześniej. Cukrzyca ciążowa jest groźna zarówno dla matki jak i dziecka.
Przyczyny cukrzycy ciążowej
Głównym podłożem cukrzycy ciążowej są zaburzenia hormonalne. Jednak ryzyko pojawienia się choroby zwiększa się u kobiet z nadwagą, otyłością, nadciśnieniem, zespołem policystycznych jajników oraz obciążeniami genetycznymi (występowanie cukrzycy w rodzinie). Co więcej, każda kolejna ciąża oraz wiek powyżej 35 roku życia przyczyniają się do powstania choroby.
Objawy cukrzycy ciążowej
Wiele kobiet z cukrzycą ciążową nie odczuwa żadnych dolegliwości lub są one kojarzone z ciążą. Do charakterystycznych objawów choroby należy m.in. częste oddawanie moczu, suchość w ustach, senność, ciągłe uczucie zmęczenia, zawroty głowy, omdlenia, silne pragnienie czy nagły przyrost wagi.
Dieta w cukrzycy ciążowej
Podstawą leczenia jest utrzymanie stałego poziomu glukozy we krwi. W wielu przypadkach wystarczy zmiana nawyków żywieniowych oraz dostosowana do możliwości aktywność fizyczna. U niektórych ciężarnych istnieje konieczność włączenia terapii farmakologicznej. W takiej sytuacji rekomenduje się insulinę, którą podaje się aż do porodu (czasami jeszcze kilka tygodni po porodzie). Często zdarza się, że cukrzyca ciążowa wskazuje na cukrzycę typu 2, która nie została zdiagnozowana przed ciążą lub rozwijającą się cukrzycę typu 1.
Dieta w cukrzycy ciążowej
Właściwe żywienie odgrywa istotną rolę w procesie leczenia cukrzycy ciążowej. Jadłospis powinien składać się z 6 posiłków dziennie, najlepiej o stałych porach, tak aby przerwy między nimi nie przekroczyły 3h. Ważny jest również odpowiedni rozkład makroskładników. Około 50-60% energii powinno pochodzić z węglowodanów złożonych, czyli ciemnego pieczywa, razowych makaronów, brązowego ryżu czy gruboziarnistych kasz, 20-30% z jedno i wielonienasyconych tłuszczów (np. oliwa z oliwek, orzechy, awokado) a 30% z dobrej jakości białka (ryby, chude mięsa, nabiał).
Naszych publikacji nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję indywidualnie w porozumieniu z pacjentem.