Chlorambucil to organiczny związek chemiczny, pochodna iperytu azotowego, zawierająca rodnik fenylomasłowy. Należy do cytostatyków o działaniu alkilującym. Jest fazowo-niespecyficzny, swoisty dla cyklu komórkowego. Działa podobnie, tylko wolniej i jest mniej toksyczny niż cyklofosfamid.
Chlorambucil jest stosowany głównie w przewlekłej białaczce limfocytowej, ponieważ jest dobrze tolerowany przez większość pacjentów. Może być stosowany do leczenia niektórych typów chłoniaka nieziarniczego, makroglobulinemii Waldenströma, czerwienicy prawdziwej, nowotworów trofoblastycznych i raka jajnika. Ponadto, został użyty jako lek immunosupresyjny w różnych stanach autoimmunologicznych i zapalnych, takich jak zespół nerczycowy.
Najczęściej występującym skutkiem ubocznym chlorambucilu jest supresja szpiku (anemia, neutropenia, trombocytopenia). Po odstawieniu leku, ten skutek uboczny jest zwykle odwracalny. Jak wiele środków alkilujących, chlorambucil wiąże się z rozwojem innych form nowotworów. Mniej często występujące skutki uboczne obejmują: dolegliwości żołądkowo-jelitowe (nudności, wymioty, biegunka i owrzodzenia jamy ustnej), zaburzenia układu nerwowego (drgawki, drżenia, drgawki mięśniowe, dezorientacja, niepokój, ataksja i halucynacje), reakcje skórne, hepatotoksyczność, bezpłodność, utrata włosów.
Mechanizm działania chlorambucilu polega na zakłócaniu replikacji DNA i uszkadzaniu DNA w komórce. Uszkodzenie DNA indukuje zatrzymanie cyklu komórkowego i apoptozę komórkową poprzez gromadzenie cytozolowego p53 i następne aktywowanie Bcl-2-associated X protein, promotora apoptozy.
Leukeran to lek przeciwnowotworowy dostępny na receptę w postaci tabletek powlekanych. Substancja czynna, chlorambucil, należy do grupy leków cytotoksycznych, stosowanych jako chemioterapia nowotworów układu krwionośnego i chłonnego. Lek jest wskazany do stosowania w leczeniu choroby Hodgkina (ziarnicy złośliwej), niektórych postaci nieziarniczych chłoniaków złośliwych (non-Hodgkin’s lymphoma), przewlekłej białaczki limfatycznej oraz makroglobulinemii Waldenströma.
