Vitamin C Zentiva

Vitamin C Zentiva to lek w postaci roztworu do wstrzykiwań lub infuzji, zawierający kwas askorbinowy (witaminę C) jako substancję czynną. Witamina C jest niezbędnym składnikiem odżywczym rozpuszczalnym w wodzie, który odgrywa kluczową rolę w wielu procesach metabolicznych organizmu.

Bierze udział w syntezie kolagenu, niezbędnego do prawidłowego funkcjonowania skóry, kości, chrząstek i naczyń krwionośnych. Witamina C jest również silnym przeciwutleniaczem, który chroni komórki przed uszkodzeniem przez wolne rodniki oraz wspomaga układ odpornościowy. Lek ten jest stosowany głównie w leczeniu szkorbutu – poważnej choroby wynikającej z głębokiego niedoboru witaminy C, charakteryzującej się osłabieniem, krwawieniami dziąseł, wypadaniem zębów oraz zaburzeniami gojenia ran. Vitamin C Zentiva znajduje również zastosowanie w profilaktyce niedoboru kwasu askorbinowego, szczególnie w sytuacjach gdy podanie doustne witaminy C nie jest możliwe lub gdy wchłanianie po podaniu doustnym jest niewystarczające. Może być stosowany we wszystkich grupach wiekowych, od noworodków po osoby starsze, przy czym dawkowanie jest zawsze dostosowywane indywidualnie w zależności od wieku, masy ciała oraz stopnia niedoboru witaminy C.

Vitamin C Zentiva podawany jest przez wykwalifikowany personel medyczny, zazwyczaj domięśniowo lub dożylnie, co zapewnia szybkie i efektywne dostarczenie witaminy C do organizmu, szczególnie istotne w przypadkach ostrych niedoborów lub podczas leczenia szkorbutu.

Jaki jest skład Vitamin C Zentiva, jakie substancje zawiera?

Vitamin C Zentiva zawiera substancję czynną, którą jest kwas askorbinowy (witamina C). Każdy mililitr (ml) roztworu zawiera 100 mg kwasu askorbinowego. Lek dostępny jest w dwóch wielkościach ampułek:

• Ampułki o pojemności 2 ml zawierające 200 mg kwasu askorbinowego
• Ampułki o pojemności 5 ml zawierające 500 mg kwasu askorbinowego

Oprócz substancji czynnej, Vitamin C Zentiva zawiera również substancje pomocnicze, które zapewniają stabilność i odpowiednie właściwości roztworu. Są to:

• Sodu wodorowęglan – substancja buforująca, która pomaga utrzymać odpowiednie pH roztworu
• Sodu siarczyn bezwodny (E221) – substancja konserwująca i przeciwutleniająca, która chroni witaminę C przed utlenianiem
• Kwas edetynowy – związek chelatujący, który wiąże jony metali mogące katalizować rozkład witaminy C
• Woda do wstrzykiwań – sterylne medium dla roztworu

Należy zwrócić uwagę, że lek zawiera sód – główny składnik soli kuchennej. W ampułce 2 ml znajduje się 27,56 mg sodu (odpowiada to 1,4% zalecanej maksymalnej dobowej dawki sodu dla osoby dorosłej), natomiast w ampułce 5 ml – 68,9 mg sodu (odpowiada to 3,45% zalecanej maksymalnej dobowej dawki). Jest to istotna informacja dla osób na diecie z kontrolowaną zawartością sodu.

Roztwór Vitamin C Zentiva jest przezroczysty, o zabarwieniu od bezbarwnego do jasnobrązowożółtego. Lek pakowany jest w ampułki z bezbarwnego szkła typu I, z oznaczeniem miejsca otwarcia kolorowym pierścieniem.

Dawkowanie preparatu Vitamin C Zentiva – jak stosować ten lek?

Vitamin C Zentiva jest lekiem wydawanym z przepisu lekarza i powinien być stosowany ściśle według zaleceń lekarza. Preparat podawany jest domięśniowo lub dożylnie przez wykwalifikowany personel medyczny (lekarza lub pielęgniarkę). Preferowaną drogą podania jest wstrzyknięcie domięśniowe ze względu na mniejsze ryzyko działań niepożądanych.

Dawkowanie u dorosłych (w tym pacjentów w podeszłym wieku):

• W leczeniu szkorbutu: 250 mg (2,5 ml) raz lub dwa razy na dobę przez okres od 2 do 21 dni (aż do ustąpienia zmian szkieletowych oraz zaburzeń krwotocznych)
• W profilaktyce niedoboru witaminy C: zazwyczaj od 50 mg (0,5 ml) do 200 mg (2 ml) na dobę

Dawkowanie u dorosłych z zaburzeniami czynności nerek:

• U pacjentów ze skłonnością do tworzenia się kamieni nerkowych: dobowa dawka nie powinna przekraczać 100-200 mg (1-2 ml)
• U pacjentów z ciężką niewydolnością nerek lub w końcowym stadium niewydolności nerek (pacjenci dializowani): nie więcej niż 50-100 mg (0,5-1 ml) na dobę

Dawkowanie u dzieci i młodzieży:

• W leczeniu szkorbutu: 100-300 mg (1-3 ml) w dawkach podzielonych, przez 7-10 dni
• W profilaktyce niedoboru witaminy C: 25-75 mg (0,25-0,75 ml) na dobę

U młodzieży poniżej 18 lat, dzieci, niemowląt i noworodków z zaburzeniami czynności nerek, dawki powinny być niższe i indywidualnie dostosowane przez lekarza.

Sposób podania:

• Wstrzyknięcie domięśniowe: Lek wstrzykuje się powoli wysoko w mięsień pośladkowy, 5 cm poniżej grzebienia biodrowego. Przy kolejnych wstrzyknięciach należy zmieniać miejsce wkłucia.
• Wstrzyknięcie dożylne: Ze względu na hipertoniczny charakter nierozcieńczonego roztworu, zaleca się jego rozcieńczenie przed wstrzyknięciem dożylnym w co najmniej równej objętości rozpuszczalnika (0,9% roztworu sodu chlorku lub 5% roztworu glukozy) i powolne wstrzyknięcie. Szybkie wstrzyknięcie dożylne może powodować przejściowe zawroty głowy i nie powinno być wykonywane.
• Infuzja dożylna: Wymaganą dawkę leku uzupełnia się do 100 ml 0,9% roztworem sodu chlorku lub 5% roztworem glukozy i podaje w infuzji dożylnej przez 15-30 minut. Roztwór należy podać od razu po wymieszaniu.

Czas leczenia powinien zostać ustalony indywidualnie w zależności od odpowiedzi na leczenie oraz stopnia ciężkości choroby. Lekarz zadecyduje, jak długo pacjent powinien otrzymywać lek Vitamin C Zentiva.

Przedawkowanie – zastosowanie zbyt dużej dawki

Nie zgłoszono przypadków ciężkiego przedawkowania leku Vitamin C Zentiva z poważnymi konsekwencjami. Niemniej jednak, stosowanie zbyt dużych dawek witaminy C może prowadzić do następujących powikłań:

• Reakcje alergiczne
• Zaburzenia żołądkowo-jelitowe (nudności, wymioty, biegunka, kolka jelitowa)
• Zwiększone oddawanie moczu (poliuria)
• Tworzenie się kamieni nerkowych
• W przypadku znacznego przedawkowania może wystąpić niewydolność nerek
• Kwasica (zwiększona kwasowość krwi)
• Niedokrwistość hemolityczna (nieprawidłowy rozpad czerwonych krwinek) u osób predysponowanych, np. u pacjentów z niedoborem dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej

W przypadku podejrzenia przedawkowania należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem. Leczenie przedawkowania jest objawowe i podtrzymujące. Może obejmować monitoring funkcji nerek, ocenę równowagi kwasowo-zasadowej oraz kontrolę parametrów morfologii krwi.

W przypadku przyjęcia większej niż zalecana dawki leku, należy niezwłocznie poinformować lekarza lub zgłosić się do najbliższego szpitala.

Co mogę jeść i pić podczas stosowania Vitamin C Zentiva – czy mogę spożywać alkohol?

Vitamin C Zentiva jest podawany domięśniowo lub dożylnie przez wykwalifikowany personel medyczny, zwykle w warunkach szpitalnych lub ambulatoryjnych. Sama forma podania leku (wstrzyknięcie/infuzja) nie wprowadza ograniczeń dotyczących spożywania posiłków czy napojów.

Należy jednak zwrócić uwagę na kilka istotnych kwestii:

• Alkohol: Spożywanie alkoholu może zmniejszać stężenie witaminy C w organizmie, co może potencjalnie zmniejszać skuteczność terapii. W trakcie leczenia preparatem Vitamin C Zentiva zaleca się ograniczenie lub unikanie spożywania alkoholu.
• Dieta: Podczas leczenia niedoborów witaminy C wskazane jest włączenie do diety pokarmów bogatych w tę witaminę, takich jak owoce cytrusowe, kiwi, truskawki, papryka, brokuły, które mogą wspomóc terapię i zapobiec nawrotom niedoboru po zakończeniu leczenia.
• Interakcje z lekami: Jeśli pacjent przyjmuje inne leki, powinien poinformować o tym lekarza, gdyż witamina C może wchodzić w interakcje z wieloma substancjami leczniczymi, co może wymagać modyfikacji diety lub dostosowania dawkowania leków.

Pacjenci z predyspozycją do tworzenia kamieni nerkowych powinni unikać jednoczesnego spożywania pokarmów bogatych w szczawiany (np. szpinak, rabarbar, kakao, herbata) podczas terapii witaminą C, gdyż może to zwiększać ryzyko tworzenia się kamieni szczawianowych w nerkach.

W przypadku planowanych badań laboratoryjnych, należy poinformować lekarza o stosowaniu leku Vitamin C Zentiva, gdyż witamina C może wpływać na wyniki niektórych testów (np. badanie stężenia glukozy, aminotransferaz, bilirubiny, test na krew utajoną w kale).

Czy można stosować Vitamin C Zentiva w okresie ciąży i karmienia piersią?

Stosowanie leku Vitamin C Zentiva u kobiet w ciąży i karmiących piersią wymaga szczególnej ostrożności oraz indywidualnej oceny stosunku korzyści do ryzyka. Oto najważniejsze informacje:

Stosowanie w ciąży:

Podawanie leku Vitamin C Zentiva kobietom w ciąży należy rozważać tylko wtedy, gdy jest to absolutnie konieczne. Podczas ciąży zapotrzebowanie na witaminę C jest zwiększone, jednak nadmierne dawki witaminy C mogą potencjalnie wywierać niekorzystny wpływ na rozwijający się płód. Zwiększone stężenie witaminy C może prowadzić do uzależnienia metabolicznego płodu i później, po urodzeniu, do wystąpienia objawów niedoboru u noworodka (zespół odstawienia).

W przypadku konieczności zastosowania leku Vitamin C Zentiva w ciąży, lekarz starannie dobierze dawkę i czas trwania terapii, biorąc pod uwagę zarówno korzyści dla matki, jak i potencjalne ryzyko dla płodu.

Stosowanie podczas karmienia piersią:

Witamina C przenika do mleka matki, dlatego matki karmiące piersią powinny być leczone z zachowaniem ostrożności. Zazwyczaj umiarkowane dawki witaminy C nie stanowią zagrożenia dla karmionego piersią dziecka, jednak wyższe dawki mogą prowadzić do zwiększonego wydalania witaminy C z mlekiem, co teoretycznie mogłoby prowadzić do problemów u niemowląt (np. zwiększone ryzyko tworzenia się kamieni nerkowych).

Lekarz podejmie decyzję, czy korzyści z podawania leku Vitamin C Zentiva przewyższają potencjalne ryzyko dla karmionego piersią dziecka.

Wpływ na płodność:

Brak jest danych dotyczących wpływu witaminy C na płodność u ludzi. Badania na zwierzętach nie wykazały szkodliwego wpływu witaminy C na reprodukcję i rozwój płodu.

Jeśli pacjentka jest w ciąży lub karmi piersią, przypuszcza, że może być w ciąży lub gdy planuje mieć dziecko, powinna poradzić się lekarza przed zastosowaniem tego leku.

Skutki uboczne Vitamin C Zentiva, jakie są działania niepożądane?

Vitamin C Zentiva jest na ogół dobrze tolerowany przez pacjentów. Jednak jak każdy lek, może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią. Poniżej przedstawiono możliwe działania niepożądane zgodnie z częstością ich występowania:

Rzadko (może dotyczyć do 1 na 1000 osób):

• Zaburzenia żołądkowo-jelitowe: nudności, wymioty, kolka jelitowa, biegunka
• Reakcje alergiczne: szczególnie przy stosowaniu dużych dawek
• Zaburzenia układu moczowego: zwiększone oddawanie moczu (poliuria), kamica nerkowa
• Niewydolność nerek: u niektórych pacjentów z istniejącą wcześniej chorobą nerek zgłaszano niewydolność nerek po leczeniu dużymi dawkami witaminy C
• Reakcje w miejscu podania: przejściowa, łagodna bolesność i stwardnienie w miejscu wstrzyknięcia domięśniowego

Częstość nieznana (nie może być określona na podstawie dostępnych danych):

• Zaburzenia układu nerwowego: ból głowy, bezsenność, przejściowe omdlenia lub zawroty głowy (w wyniku zbyt szybkiego podania dożylnego)
• Zaburzenia naczyniowe: uderzenia gorąca
• Zaburzenia ogólne: zmęczenie
• Efekt „odbicia”: niedobór witaminy C po przerwaniu terapii dużymi dawkami

Szczególną uwagę należy zwrócić na pacjentów z następującymi czynnikami ryzyka:

• Pacjenci z niedoborem dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej (brak enzymu w krwinkach czerwonych) – zwiększone ryzyko niedokrwistości hemolitycznej
• Pacjenci z chorobami nerek lub skłonnością do tworzenia kamieni nerkowych – zwiększone ryzyko kamicy nerkowej
• Pacjenci z hemochromatozą (wrodzone zaburzenie przemiany materii polegające na odkładaniu się złogów żelaza w tkankach) – witamina C może zwiększać wchłanianie żelaza
• Osoby z chorobami krwi takimi jak talasemia, niedokrwistość sierpowatokrwinkowa, niedokrwistość syderoblastyczna – witamina C może wpływać na metabolizm żelaza

W przypadku wystąpienia jakichkolwiek objawów niepożądanych, w tym objawów niewymienionych powyżej, należy poinformować o tym lekarza lub pielęgniarkę. Działania niepożądane można zgłaszać również do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych.

Interakcje leku Vitamin C Zentiva z innymi lekami

Vitamin C Zentiva może wchodzić w interakcje z wieloma lekami, co może wpływać zarówno na skuteczność witaminy C, jak i na działanie innych jednocześnie stosowanych leków. Przed rozpoczęciem stosowania leku Vitamin C Zentiva należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych obecnie lub ostatnio lekach.

Najważniejsze interakcje obejmują:

• Salicylany (np. aspiryna) – mogą zmniejszać wchłanianie witaminy C i zwiększać jej wydalanie z moczem. Stwierdzono, że salicylany zmniejszają wchłanianie witaminy C o około jedną trzecią.
• Kortykosteroidy – zwiększają utlenianie witaminy C, co może zmniejszać jej stężenie w organizmie.
• Leki przeciwzakrzepowe (np. warfaryna, dikumarol) – witamina C może wpływać na intensywność i czas działania tych leków, co może wymagać dostosowania dawkowania.
• Doustne leki antykoncepcyjne – obniżają stężenie witaminy C w osoczu. Z drugiej strony, witamina C może zwiększać stężenie estrogenów przy jednoczesnym stosowaniu z produktami zawierającymi estrogen.
• Leki zawierające żelazo – witamina C może zwiększać wchłanianie żelaza z przewodu pokarmowego, co może być korzystne w leczeniu niedokrwistości z niedoboru żelaza, ale wymaga ostrożności u pacjentów z chorobami związanymi z nadmiarem żelaza.
• Deferoksamina (lek stosowany w leczeniu nadmiaru żelaza) – witamina C może zwiększać wydalanie żelaza, ale zaobserwowano przypadki kardiomiopatii i zastoinowej niewydolności serca u pacjentów przyjmujących oba leki.
• Izoprenalina (lek stosowany w leczeniu bloku serca) – witamina C może osłabiać jej działanie.
• Disulfiram (lek stosowany wspomagająco w leczeniu alkoholizmu) – przewlekłe stosowanie lub duże dawki witaminy C mogą zmniejszać jego skuteczność.
• Meksyletyna (lek przeciwarytmiczny) – duże dawki witaminy C mogą przyspieszać jej wydalanie z moczem.
• Barbiturany lub prymidon (leki przeciwpadaczkowe) – mogą zwiększać wydalanie witaminy C z moczem.
• Flufenazyna i inne pochodne fenotiazyny (leki przeciwpsychotyczne) – witamina C może zmniejszać ich efekt terapeutyczny.
• Amfetaminy i trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne – witamina C zmniejsza ich wchłanianie zwrotne w kanalikach nerkowych.
• Produkty lecznicze zawierające glin – witamina C może zwiększać wchłanianie glinu i nasilać działania niepożądane.
• Alkohol – zmniejsza stężenie witaminy C w organizmie.

Ponadto, witamina C może wpływać na wyniki wielu badań laboratoryjnych, co może prowadzić do fałszywych wyników. Dotyczy to między innymi oznaczania:

• Stężenia glukozy w moczu i surowicy (1-2 dni przed badaniem należy przerwać przyjmowanie witaminy C)
• Aminotransferaz, dehydrogenazy mleczanowej, bilirubiny
• Testów przesiewowych na obecność paracetamolu w moczu (fałszywie ujemne wyniki)
• Testu gwajakolowego na krew utajoną w kale (fałszywie ujemny wynik)
• Stężenia karbamazepiny mierzonego metodą Ames ARIS®

Witamina C wykazuje niezgodność w roztworze z wieloma lekami, w tym z aminofiliną, bleomycyną, erytromycyną, nafcyliną i innymi. Ulega również szybkiemu utlenianiu w środowisku zasadowym, w obecności jonów miedzi i żelaza oraz innych utleniaczy.

Ze względu na złożone interakcje, przed zastosowaniem leku Vitamin C Zentiva należy zawsze konsultować się z lekarzem lub farmaceutą, szczególnie jeśli pacjent przyjmuje inne leki.

Ulotka Vitamin C Zentiva – do pobrania pełna wersja ulotki dla pacjenta

Charakterystyka produktu leczniczego (ChPL) – dokumentacja dla lekarzy i farmaceutów