Reumatoidalne zapalenie stawów – przyczyny, objawy, leczenie

Reumatoidalne zapalenie stawów to choroba podstępna, która może rozwinąć się w ciągu kilku tygodni. Ogranicza normalne funkcjonowanie chorego oraz zwiększa zachorowanie na choroby układu krążenia. Szacuje się, że reumatoidalne zapalenie stawów dotyka 1 na 100 osób z krajów rozwiniętych, a chorzy żyją kilka lat krócej od reszty populacji. Co to jest reumatoidalne zapalenie stawów? Jakie są przyczyny i objawy choroby? Na czym polega leczenie? 

Czym jest reumatoidalne zapalenie stawów?

Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS, gościec) to przewlekła choroba o podłożu immunologicznym, która dotyka stawów, najczęściej rąk i stóp. Procesem zapalnym obejmuje tkankę łączną całego organizmu, co powoduje, że proces zapalny atakuje również narządy i układy pozastawowe m.in. układ krążenia, serce, nerki, płuca i oczy. RZS dotyka częściej kobiet niż mężczyzn, a pierwsze objawy występują około 40-50 roku życia. Choroba ma charakter postępujący, dlatego ważne jest jej szybkie wykrycie. Późna diagnoza może prowadzić do zniszczenia stawów, niepełnosprawności, a nawet śmierci.  

Przyczyny RZS

Jak dotąd nie ustalono dokładnych przyczyn powstania reumatoidalnego zapalenia stawów. Wpływ na rozwój choroby ma wiele czynników m.in. płeć, obciążenie genetyczne, zaburzenia immunologiczne, infekcje wirusowe i bakteryjne, palenie papierosów, stres. Najprawdopodobniej za powstawanie choroby odpowiedzialne jest współwystępowanie kilku czynników jednocześnie. 

Reklama

Objawy reumatoidalnego zapalenia stawów

Początek choroby jest trudny do zdiagnozowania. Pierwsze objawy często mylone są z grypą lub przeziębieniem, ponieważ na początku występują symptomy ogólne (osłabienie, zmęczenie, stany podgorączkowe, bóle mięśni), a dopiero później te ze strony stawów. Charakterystycznymi objawami są:

  • symetryczne bóle stawów
  • symetryczne obrzęki
  • zniekształcenia i zesztywnienia
  • wrażliwość stawów na dotyk i ucisk
  • ograniczenie ruchomości

Reumatoidalne zapalenie stawów przyspiesza również rozwój miażdżycy, osteoporozy i chorób układu oddechowego. Ponadto powoduje m.in. suchość oka, powstanie guzków reumatoidalnych, osłabienie siły mięśni oraz zapalenie nerek.  

Leczenie RZS

Reumatoidalne zapalenie stawów rozpoznaje się na podstawie występowania objawów stawowych, czasu ich trwania oraz wyników badań, takich jak: czynnik reumatoidalny RF, anty-CCP, CRP i OB. Następnie ważne jest jak najszybsze podjęcie leczenia, które pomoże zatrzymać postęp choroby i złagodzić objawy. Farmakoterapię rozpoczyna się od niesteroidowych leków przeciwzapalnych (ibuprofen, ketoprofen, naproksen). Następnie włącza się glikokortykosteroidy, leki biologiczne oraz leki modyfikujące przebieg choroby (tzw. LMPCh; np. metotreksat, sulfasalazyna), które nie tylko łagodzą objawy, ale również zapobiegają niszczeniu stawów. W leczeniu RZS ważna jest także rehabilitacja, fizjoterapia oraz opieka psychologiczna. 

Niestety nie da się zapobiec zachorowaniu na reumatoidalne zapalenie stawów, dlatego najważniejsze jest szybkie zdiagnozowanie choroby oraz rozpoczęcie leczenia, które pozwoli na uzyskanie długotrwałej remisji. Dzięki wczesnemu wykrywaniu RZS i coraz skuteczniejszym metodom leczenia, życie pacjentów z roku na rok ulega poprawie.

Naszych publikacji nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję indywidualnie w porozumieniu z pacjentem.