Zespół klimakteryczny – co to takiego?

Mianem zespołu klimakterycznego określa się zbiór symptomów pojawiających się u kobiet w wieku okołomenopauzalnym. Do najpopularniejszych objawów zalicza się: uderzenia gorąca, obniżenie nastroju, rozdrażnienie, bóle głowy i problemy ze snem. W celu ich złagodzenia stosuje się hormony oraz naturalne fitoestrogeny.

Czym jest zespół klimakteryczny

Na zespół klimakteryczny składają się objawy, które mogą pojawić się u kobiet w okresie przekwitania. Określa się je mianem wypadowym, neurowegetatywnych lub klimakterycznych i stanowią one najczęstsze dolegliwości okresu okołomenopauzalnego oraz pomenopauzalnego. Pierwszy z nich pojawia się między 45 a 54 rokiem życia i trwa przeważnie około 4 lat. Poza zespołem klimakterycznym, cechuje się on między innymi obecnością nieregularnych krwawień miesiączkowych, zaburzeniami metabolicznymi oraz zmniejszeniem masy kostnej. Objawy wypadowe menopauzy, do których zalicza się między innymi uderzenia gorąca, zawroty głowy oraz rozdrażnienie, pojawiać mogą się z różną częstością i nasileniem.

Przyczyny zespołu klimakterycznego

Dokładne przyczyny występowania zespołu klimakterycznego nie zostały do tej pory poznane. Za ich powstawanie odpowiadają między innymi zaburzenia gospodarki hormonalnej oraz zmiany stężenia neuroprzekaźników. Objawy opisywanego zespołu występują przeważnie w przypadku niskiej masy ciała, niewielkiej ilości estrogenów we krwi, braku aktywności fizycznej oraz palenia tytoniu.

Objawy zespołu klimakterycznego

Zespół klimakteryczny obejmuje tak zwane objawy wypadowe menopauzy, do których zalicza się objawy naczynioruchowe, somatyczne oraz psychiczne. Pierwsze z nich to uderzenia gorąca oraz pocenie nocne. Uderzenia gorąca opisywane są jako nagle pojawiające się uczucie ciepła w obrębie klatki piersiowej oraz szyi, które następnie przemieszcza się na twarz. Tego typu epizod trwa około 1-5 minut. Po tym czasie temperatura ciała wraca powoli do poprzednich wartości. Uderzeniom towarzyszyć może kołatanie serca i uczucie lęku. Czynniki psychiczne to z kolei obniżenie nastroju, które może przebiegać łagodnie, lecz niekiedy osiąga znaczne nasilenie i wymaga zastosowania psychoterapii, a w niektórych przypadkach także leczenia farmakologicznego. W okresie menopauzalnym, u około 60 procent kobiet mamy do czynienia ze wzrostem masy ciała. Często pojawiają się także bóle głowy i okolicy krzyżowej oraz stawów.

Leczenie objawów menopauzy

Na spadek nasilenia zespołu klimakterycznego wpływa aktywność fizyczna, zdrowa dieta i rzucenie palenia. Korzystne efekty w zakresie łagodzenia przykrych dolegliwości wywiera również medytacja, akupunktura i techniki relaksacyjne. Najskuteczniejszą metodą jest jednak leczenie farmakologiczne polegające na suplementacji hormonów – estrogenów, gestagenów i itbolonu.

Alternatywę stanowić może stosowanie inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny, klonidyny lub gabapentyny. W okresie przejściowym menopauzy, w przypadku konieczności stosowania antykoncepcji, korzystną metodą może być przyjmowanie tabletki antykoncepcyjnej zawierającej niskie dawki etynylostradiolu. W łagodzeniu objawów wypadowych stosuje się także fitoestrogeny oraz witaminę E.