Grupą krwi nazywamy zestaw antygenów, które są obecne na powierzchni krwinek czerwonych, a także innych komórek krwi. Jej grupy wyróżniamy na podstawie układu grupowego, gdzie brane są pod uwagę różne dostępne zestawy białek. Każdy człowiek posiada jedną z czterech podstawowych grup : A, B, AB bądź zero. Ponadto każdy organizm może posiadać antygen D, dzięki któremu grupa krwi zyskuje dodatek w postaci Rh+ – lub go nie mieć i określać grupę krwi mianem Rh – . Czy grupa dziecka może być inna niż rodziców? Z czego to wynika?
Grupa krwi u dziecka
Pierwsze badanie grupy krwi u niemowlaka zazwyczaj odbywa się tuż po porodzie, przed podaniem immunoglobuliny anty D. Jak każda cecha wrodzona, tak i grupa krwi jest dziełem połączenia się genów, pochodzących od obojga rodziców. To rzecz, której nie da się zaplanować, ale w niewielkim stopniu można ją przewidzieć. Często wiele osób się dziwi, że ich dziecko ma inną grupę krwi, niż rodzice, jednak taka sytuacja jest całkowicie normalna, nie świadczy o zdradzie, pomyłce, ani nie powinna być powodem niepokoju.
Jak wygląda dziedziczenie grupy krwi?
Jak już wcześniej zostało wspomniane – posiadanie danej grupy krwi jest silnie związanie z występowaniem białek, czyli antygenów grup krwi, na powierzchni czerwonych krwinek. Aby określić grupę krwi, należy zwrócić uwagę na układ antygenów AB0, a także układ Rh. Dziedziczenie grupy krwi jest zależne zarówno od matki, jak i od ojca. Oto jakie połączenia krwi mogą powstać:
Grupa krwi matki/ grupa krwi ojca | grupa 0 | grupa A | grupa B | grupa AB |
grupa 0 | zawsze da grupę 0 | A lub 0 | B lub 0 | A lub B |
grupa A | A lub 0 | A lub 0 | B lub 0 | A, AB, lub B |
grupa B | B lub 0 | A, AB, B, lub 0 | B lub 0 | A, B lub AB |
grupa AB | A lub B | A, B lub AB | A, B lub AB | A, B lub AB |
W związku z powyższą tabelą możemy śmiało wywnioskować, że osoba, posiadająca grupę krwi A, która połączyła się z drugą osobą, posiadającą grupę krwi 0 może przekazać swojemu dziecku grupę krwi A bądź 0. W takim połączeniu niemalże nie istnieją szanse na występowanie antygenu B, dlatego też zrodzone dziecko nie będzie takiej grupy krwi.
Ciekawostki dotyczące grupy krwi
Temat grup krwi jest bardzo ciekawy i obszerny. Dzięki licznym badaniom i latom nauki udało się stworzyć listę ciekawostek dotyczących substancji, transportującej tlen w naszym organizmie. Oto niektóre z nich:
- nowo narodzony człowiek ma w swoim ciele niespełna filiżankę krwi, czyli około 250 mililitrów;
- dorosły człowiek posiada od 5 do 6 litrów krwi, które stanowią około 7% masy jego ciała;
- w większej połowie nasza krew składa się z osocza;
- limfocyty, czyli składnik krwi, „zapamiętują” wirusy i bakterie, które przynajmniej raz zaatakowały organizm. Nawet po upływie wielu lat od przebytej choroby potrafią skutecznie odeprzeć ponowny atak;
- krew jest najlepszym nośnikiem informacji o organizmie. Szacuje się, że już 0,5 mililitra krwi zawiera aż 3 miliardy par nukleotydów, czyli cały genom;
- ABRh+ jest najczęściej występującą grupą krwi w Polsce. Najrzadziej zaś możemy spotkać osoby noszące grupę krwi ABRh-;
- dzięki polskiemu immunologowi – Ludwikowi Hirszfeldowi możemy określać grupy krwi. To właśnie on odkrył prawa dziedziczenia, oznaczył antygeny, wyróżnił czynnik Rh, a także wskazał czym jest konflikt serologiczny;
- posiadacze grupy krwi 0 mogą stać się dawcami dla pozostałych grup. Brak przeciwciał anty – A i anty – B czyni z nich krwi substancję uniwersalną;
- ludzie z grupą krwi 0 znacznie rzadziej ulegają zawałom serca i udarom mózgu, niż posiadacze grupy AB;
- około 20000 lat temu każdy człowiek na ziemi posiadał wyłącznie grupę krwi 0. Kiedy zmienił się tryb życia ludzi – z koczowniczego na osiadły, krew zaczęła ewoluować i wykształciła się grupa A.
- powstanie grupy AB szacuje się na około 1000 lat temu;
- wielu badaczy uważa, że grupa krwi ma bezpośredni związek z charakterem danej osoby. Dzięki podziałowi na grupy krwi można wyróżnić 4 typu osobowości. Właściciele grupy 0 są z natury urodzonymi przywódcami; ci, posiadający grupę A to rolnicy; do grupy B zaliczamy myśliwych; a osoby obdarzone grupą AB to przeważnie humaniści;
- każdy zdrowy człowiek od momentu ukończenia 18 lat aż do 60 lat – w przypadku kobiet – bądź 65 lat , u mężczyzn – może oddawać krew co 56 dni;
- po oddaniu krwi w punkcie krwiodawstwa jej ubytek jest uzupełniany w organizmie na przestrzeni 4 tygodni;
- w dawnych rodzinach cesarskich przed zawarciem związku małżeńskiego wykonywany test zgodności krwi, który polegał na zmieszaniu ze sobą niewielkiej ilości substancji i obserwacji. Jeśli krew w krótkim czasie zgęstniała to świadczyło to o niezgodności, a niedoszli małżonkowie nie mogli zawrzeć związku;
- ostatnimi czasy można zaobserwować trend na korzystanie z diety zgodnej z grupą krwi. Niektórzy uważają, że osoby posiadające odmienne antygeny w odmienny sposób trawią pokarm. W związku z tym dieta jest podzielona na produkty zalecane, neutralne i zakazane;
- badacze z Nowego Jorku przeprowadzili badania, na postawie których wysnuli hipotezę, iż kobiety posiadające grupę krwi 0 znacznie szybciej stają się bezpłodne i mają mniej zdrowych jajeczek.
Naszych publikacji nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję indywidualnie w porozumieniu z pacjentem.