Infekcja gardła to częsta przypadłość diagnozowana w gabinetach lekarskich u lekarza rodzinnego lub pediatry [1]. Jednak wiele osób, które odczuwają ból gardła i migdałków nie udaje się do lekarza, lecz kupuje dostępne bez recepty tabletki do ssania. Czy to dobre rozwiązanie? Jak działają takie leki? Kiedy należy je stosować? Dowiedz się więcej.
Co powoduje infekcję gardła?
Przyczyny bólu gardła mogą być wieloczynnikowe, ale najczęściej jest to objaw infekcji [1]. W 70-90% przypadków ma ona podłoże wirusowe. Za rozwijający się stan zapalny zwykle odpowiadają adenowirusy, rynowirusy, koronawirusy, a także wirusy grypy i paragrypy. Jedynie od 5% do 37% zakażeń ma charakter bakteryjny, zwykle wywołany przez paciorkowca β-hemolizującego grupy A, głównie Streptococcus pyogenes. Rzadziej dochodzi do infekcji spowodowanej przez bakterie Streptococcus pneumoniae, Hemophillus influenzae i inne szczepy [1].
Jak leczy się zapalenie gardła?
Ostre zapalenie gardła o etiologii wirusowej jest najczęstszym powodem nadużywania antybiotyków [2]. Tymczasem antybiotykoterapia jest wskazana jedynie w zakażeniach bakteryjnych, w których objawy wyraźnie wskazują na taką etiologię. Antybiotyk podaje się również wtedy, gdy infekcja bakteryjna została potwierdzona w dodatkowych badaniach (posiew wymazu z gardła i migdałków lub szybki test na paciorkowce) [1].
W przypadku potwierdzonego bakteryjnego zapalenia gardła stosuje się doustnie fenoksymetylopenicylinę. Jest to antybiotyk pierwszego rzutu. Alternatywnie lekarz może przepisać cefalosporynę I generacji lub amoksycylinę, a jeżeli wystąpi reakcja uczuleniowa na powyższe leki – makrolidy [3]. Przy infekcji wirusowej nie włącza się antybiotykoterapii, lecz stosuje się leczenie objawowe [2].
Jak działają tabletki do ssania na infekcję gardła?
Jeżeli wystąpi ból gardła, w pierwszej kolejności zaleca się leczenie miejscowe. Można do tego wykorzystać dostępne bez recepty preparaty w formie tabletek do ssania. Zazwyczaj zawierają substancje przeciwbólowe i zmniejszające stan zapalny, takie jak [3]:
- chlorowodorek benzydaminy;
- flurbiprofen;
- salicylan choliny;
- chlorchinaldol.
Tabletki do ssania na ból gardła mają przewagę nad lekami ogólnoustrojowymi stosowanymi przy infekcjach z kilku ważnych powodów [4]:
- działają bezpośrednio na zakażoną okolicę;
- zapewniają wyższe stężenie substancji czynnej w zmienionym chorobowo miejscu;
- szybciej zwalczają drobnoustroje i ból gardła.
Poza tym działają miejscowo, więc nie prowadzą do rozwoju odporności organizmu na antybiotyki [4].
Kiedy należy stosować tabletki do ssania?
Tabletki do ssania należy stosować zarówno przy infekcji wirusowej, jak i bakteryjnej. Głównie dlatego, że mają one pozytywny wpływ na samopoczucie pacjenta (m.in. zmniejszanie dolegliwości bólowych, ułatwienie połykania). Warto jednak podkreślić, że w aptekach można kupić środki, które wykazują również działanie przyczynowe, czyli na przykład działają miejscowo przeciwbakteryjnie [4].
Jednym z takich leków jest Chlorchinaldin na ból gardła w postaci tabletek do ssania. Działa on przyczynowo i łagodzi ból gardła. Zalecany jest [5]:
- w zakażeniach bakteryjnych jamy ustnej i dziąseł;
- przy pleśniawkach;
- w zakażeniach grzybiczych jamy ustnej i gardła po leczeniu antybiotykami.
Lek Chlorchinaldin VP zastosowany na odpowiednim etapie choroby może hamować rozwój infekcji gardła i jamy ustnej [5].
Co zawierają dobre tabletki na ból gardła?
W tabletkach do ssania najczęściej występują antyseptyki. Są to substancje takie jak chlorchinaldol, które zwalczają patogeny odpowiedzialne za wywołanie infekcji. Poza tym antyseptyki wykazują miejscowe działanie przeciwzapalne. W tabletkach na ból gardła mogą znajdować się również leki, które mają działanie miejscowo znieczulające (np. lidokaina, benzokaina, mentol, heksylorezorcynol) [2].
Warto pamiętać, że antybiotyki powinny być zarezerwowane tylko dla ciężkich przypadków infekcji bakteryjnych [4]. W pozostałych sytuacjach z bólem gardła z powodzeniem poradzą sobie tabletki do ssania dostępne w aptece jako lek bez recepty.
Artykuł we współpracy z Chlorchinaldin.
Bibliografia:
[1] Waśniewska-Okupniak E., Ból gardła, Lekarz POZ 5/2020: 253-257.
[2] Fal A.M. i in., Diagnostyka i leczenie wybranych infekcji oraz stanów zapalnych dróg oddechowych. Wytyczne dla lekarzy POZ, Lekarz POZ 5/2021: 325-353.
[3] Kalicki B. i in., Ból gardła – kiedy leczenie objawowe jest wystarczające?, Pediatr Med Rodz 2012, 8 (2), p. 107-110.
[4] Karlikowska-Skwarnik M., Kuchar E, Miejscowe leczenie zapaleń gardła, 2020 (witryna internetowa: https://pulsmedycyny.pl/miejscowe-leczenie-zapalen-gardla-978043 (dostęp: 10.01.2024)).
[5] Witryna internetowa: https://www.chlorchinaldin.pl/tabletki-do-ssania-chlorchinaldin/ (dostęp: 10.01.2024).