Encortolon

Prednizolon jest syntetycznym glikokortykosteroidem o silnym działaniu przeciwzapalnym. Przyjmuje się, że 5 mg prednizolonu wykazuje działanie przeciwzapalne równoważne 4 mg metyloprednizolonu, czy triamcinolonu, 0,75 mg deksametazonu, 0,6 mg betametazonu i 20 mg hydrokortyzonu. Prednizolon hamuje rozwój objawów zapalenia nie wpływając na jego przyczynę. Hamuje gromadzenie się makrofagów, leukocytów i innych komórek w rejonie ogniska
zapalnego. Powoduje zmniejszenie rozszerzalności i przepuszczalności naczyń włosowatych, co prowadzi do zahamowania tworzenia obrzęków.
Prednizolon działa immunosupresyjnie poprzez hamowanie komórkowych reakcji immunologicznych.

Inne działania:
Hamuje wydzielanie ACTH przez przysadkę, co prowadzi do zmniejszenia wytwarzania kortykosteroidów i androgenów w korze nadnerczy. Prednizolon wpływa na równowagę wodnoelektrolitową.
Nasila rozpad białek. Powoduje zwiększenie stężenia glukozy we krwi i zwiększenia oporności na insulinę. Wpływa na gospodarkę lipidową, zwiększa stężenie kwasów tłuszczowych w osoczu. Długotrwałe leczenie może spowodować nieprawidłowe rozmieszczanie tkanki tłuszczowej.
Upośledza tworzenie kości, obniża stężenie wapnia w osoczu, może powodować zahamowanie wzrostu kości u dzieci i rozwój osteoporozy w każdym wieku.

Wskazania do stosowania:
Zaburzenia endokrynologiczne
– Niewydolność kory nadnerczy pierwotna (choroba Addisona) i wtórna (lekami z wyboru są hydrokortyzon i kortyzon, syntetyczne analogi mogą być stosowane z mineralokortykoidami)
– Zespół nadnerczowo-płciowy (wrodzony, hiperplazja nadnerczy); leczenie stosuje się w celu zahamowania wirylizacji (występowanie cech płciowych męskich u kobiet) spowodowanej nadmiernym wytwarzaniem androgenów w nadnerczach wskutek niedoboru enzymu w syntezie glikokortykoidów i mineralokortykoidów, niewystarczającej produkcji tych hormonów i pobudzania kory nadnerczy przez hormony przysadki. Zaleca się podawanie sodu; u niektórych pacjentów może być konieczne także podawanie mineralokortykoidów.
– Ostra niewydolność kory nadnerczy
– Nieropne zapalenie tarczycy
– Hiperkalcemia (zwiększone stężenie wapnia w surowicy krwi) związana z chorobą nowotworową
Choroby alergiczne o ciężkim przebiegu, oporne na inne metody leczenia
– Choroba posurowicza
– Reakcje nadwrażliwości na leki
– Całoroczny lub sezonowy alergiczny nieżyt nosa
Kolagenozy w okresach zaostrzenia lub w niektórych przypadkach jako leczenie podtrzymujące)
– Ostre gośćcowe zapalenie mięśnia sercowego
– Toczeń rumieniowaty układowy
Choroby dermatologiczne
– Złuszczające zapalenie skóry
– Opryszczkowe pęcherzowe zapalenie skóry
– Ciężkie łojotokowe zapalenie skóry
– Ciężkie zapalne choroby skóry
– Ciężki rumień wielopostaciowy (zespół Stevensa-Johnsona)
– Kontaktowe zapalenie skóry
– Atopowe zapalenie skóry
– Ziarniniak grzybiasty
– Pęcherzyca
– Ciężka łuszczyca
Choroby przewodu pokarmowego – w okresach zaostrzenia (długotrwałe leczenie jest niewskazane)
– Wrzodziejące zapalenie okrężnicy
– Choroba Crohna-Leśniowskiego
Choroby hematologiczne
– Niedokrwistość hemolityczna nabyta (autoimmunologiczna)
– Niedokrwistość aplastyczna wrodzona
– Niedokrwistość wskutek wybiórczej hipoplazji układu czerwonokrwinkowego
– Małopłytkowość wtórna u dorosłych
– Idiopatyczna plamica małopłytkowa (choroba Werlhofa) u dorosłych
Choroby nowotworowe – z równoczesnym leczeniem przeciwnowotworowym lub paliatywnym
– Białaczki i chłoniaki u dorosłych
– Białaczka ostra lub przewlekła
Zespół nerczycowy
Glikokortykosteroidy wskazane są w celu wywołania diurezy lub uzyskania remisji w przypadku białkomoczu w zespole nerczycowym idiopatycznym bez mocznicy lub w celu poprawy czynności nerek u chorych z toczniem rumieniowatym. W idiopatycznym zespole nerczycowym długotrwałe leczenie może być konieczne w celu zapobieżenia częstym nawrotom.
Choroby neurologiczne
– Stwardnienie rozsiane w okresach zaostrzenia
Choroby oka (ciężkie ostre i przewlekłe procesy zapalne)
– Zapalenie tęczówki
– Zapalenie tęczówki i ciała rzęskowego
– Zapalenie naczyniówki i siatkówki
– Rozlane zapalenie błony naczyniowej tylnego odcinka oka
– Zapalenie nerwu wzrokowego
– Współczulne zapalenie naczyniówki
– Zapalenie przedniego odcinka oka
– Alergiczne zapalenie spojówek
– Zapalenie rogówki (nie związane z zakażeniem wirusem opryszczki lub zakażeniem grzybiczym)
– Alergiczne owrzodzenie brzeżne rogówki
Choroby układu oddechowego
– Beryloza
– Zespół Löfflera nie poddający się leczeniu innymi środkami
– Zachłystowe zapalenie płuc
– Objawowa sarkoidoza
– Astma oskrzelowa
– Piorunująca lub rozsiana gruźlica płuc (z jednoczesnym leczeniem przeciwprątkowym)
Choroby reumatyczne (jako leczenie wspomagające w stanach zaostrzenia)
– Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa
– Łuszczycowe zapalenie stawów
– Reumatoidalne zapalenie stawów
– Młodzieńcze reumatoidalne zapalenie stawów (w przypadkach opornych na inne metody leczenia)
Niereumatyczne choroby układu kostno-stawowego
– Ostre dnawe zapalenie stawów
– Pourazowe zapalenie kości i stawów
– Zapalenie błony maziowej u pacjentów z zapaleniem kości i stawów
– Ostre i podostre zapalenie kaletki maziowej
Inne
– Gruźlicze zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych z blokiem podpajęczynówkowym (jednocześnie z leczeniem przeciwprątkowym)
– Włośnica z zajęciem mięśnia sercowego lub układu nerwowego

Ten lek należy zawsze przyjmować zgodnie z zaleceniami lekarza. W razie wątpliwości należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.

Dawkę lekarz ustala indywidualnie zależnie od rodzaju choroby i odpowiedzi na leczenie. Po uzyskaniu oczekiwanego działania należy stopniowo zmniejszać dawki do najmniejszej skutecznej dawki. Także przed planowanym odstawieniem leku dawkę należy zmniejszać stopniowo.
Zaleca się podawanie leku zgodnie z rytmem dobowym, na ogół raz na dobę, w godzinach rannych.
Jednakże, w niektórych przypadkach może być konieczne częstsze podawanie prednizolonu.

Zwykle stosowane dawki:
Dorośli: zwykle od 5 mg do 60 mg na dobę, maksymalnie do 250 mg na dobę.
Stwardnienie rozsiane w okresach zaostrzenia: 200 mg na dobę przez 7 dni, następnie 80 mg na dobę przez 1 miesiąc.

Stosowanie u dzieci
Zwykle od 0,14 mg do 2 mg na kg mc. na dobę w trzech lub czterech dawkach podzielonych.

W przypadku wrażenia, że działanie leku Encortolon jest za mocne lub za słabe, należy zwrócić się do lekarza.

Nawet bardzo duże dawki kortykosteroidów nie powodują zwykle objawów ostrego przedawkowania.

Długotrwałe stosowanie kortykosteroidów może powodować bardzo liczne zaburzenia, charakterystyczne dla nadmiernej aktywności hormonów kory nadnerczy, w tym zaburzenia psychiczne, nieprawidłowe odkładanie się tkanki tłuszczowej, retencję płynów, zwiększenie masy ciała, nadmierne owłosienie, trądzik, rozstępy skórne, wzrost ciśnienia krwi, zaburzenia odporności, osteoporozę, wrzód trawienny.

W ostrym przedawkowaniu zaleca się opróżnienie żołądka poprzez wymioty lub płukanie. Nie ma swoistego antidotum. Leczenie przedawkowania polega na podtrzymaniu czynności życiowych.

W razie przyjęcia większej niż zalecana dawki leku, należy niezwłocznie zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.

Lek stosuje się w trakcie posiłków.
Tabletki nie należy dzielić.

Brak odpowiednio liczebnych, kontrolowanych badań u ludzi. W badaniach na zwierzętach kortykosteroidy powodowały zwiększenie częstości rozszczepów podniebienia, poronień, niewydolności łożyska i zahamowania rozwoju płodu. Ogólne stosowanie kortykosteroidów u kobiet w wieku rozrodczym i ciężarnych jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy korzyść ze stosowania leku przeważa nad potencjalnym zagrożeniem dla płodu.

Uważa się że leczenie matki dawką do 5 mg nie wywołuje u dziecka działań niepożądanych. Jednak stosowanie większych dawek może spowodować u dziecka zahamowanie wzrostu lub zahamowanie wydzielania endogennych hormonów kory nadnerczy.

Przed zastosowaniem leku należy poradzić się lekarza.

Prednizolon wydzielany jest do mleka kobiecego i może powodować u dziecka działanie niepożądane.

Jeśli konieczne jest długotrwałe stosowanie leku w czasie karmienia piersią, wskazane jest zaprzestanie karmienia.

Przed zastosowaniem leku należy poradzić się lekarza.