Witamina A / Retinol (palmitynian retinylu)

Opracowanie: Aleksandra Rutkowska – technik farmaceutyczny – nr dyplomu T/50033363/10

Witamina A – witamina z grupy retinoidów, zaliczana do witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Znana również pod nazwą retinol, beta-karoten oraz prowitamina A. Bierze udział w procesie widzenia, odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie układu kostnego, wzmacnia układ odpornościowy a także dba o skórę, włosy i paznokcie. Metabolizowana w wątrobie i tkance tłuszczowej, dlatego jej niedobory zdarzają się rzadko. Stosowana w klinicznie uzasadnionej profilaktyce i leczeniu niedoborów, w chorobach skóry z nadmiernym złuszczaniem i rogowaceniem naskórka, chorobach układu oddechowego i pokarmowego.

Witaminę A znajdziemy w produktach roślinnych w marchwi, dyni, batatach, moreli, mango oraz produktach pochodzenia zwierzęcego w tłustych rybach, wątróbce, mleku, maśle, serach oraz jajach.

W farmacji występuje w postaci kapsułek, kropli oraz jako składnik maści. Znalazła również zastosowanie w kosmetyce, jako składnik kremów odbudowujących skórę i niwelujących przebarwienia.  

Niedobór witaminy A może powodować złe widzenie po zmierzchu (tzw. kurza ślepota), suchość skóry i błon śluzowych, wypadanie włosów, łamliwość paznokci, trądzik oraz wypryski skórne.

Możliwe działania niepożądane: Preparaty z witaminą A stosowane zgodnie z zaleceniami z reguły nie powodują działań niepożądanych. Po przedawkowaniu witaminy A mogą wystąpić bóle głowy, zaburzenia widzenia, nudności, wymioty, omamy słuchowe, bóle mięśniowo-kostne oraz bóle stawowe.

Retynol – pochodna witaminy A wykorzystywana w farmacji do leczenia zmian trądzikowych, wygładzenia zmarszczek, usuwania przebarwień skóry i regeneracji oczu. Mechanizm działania retinolu polega na regulowaniu wzrostu, różnicowaniu i regeneracji nabłonków skóry, nosa i oczu. Wskazaniem do stosowania retynolu jest regeneracja naskórka, zmniejszenie rogowacenia, złagodzenie stanów zapalnych i działanie ochronne przed szkodliwymi warunkami atmosferycznymi. Ponadto łagodzenie podrażnień, regeneracja i długotrwałe nawilżenie śluzówki nosa oraz suchych oczu. 

Retynol dostępny jest w postaci maści, kremu, kapsułek, kropli doustnych, płynu doustnego, maści do nosa i maści do oczu.

Możliwe działania niepożądane: Stosowanie retynolu zgodnie z zaleceniami nie wiąże się z ryzykiem wystąpienia skutków ubocznych.