Wirus świnki

Wirus świnki, znany również jako Mumps rubulavirus, to wirus RNA z rodziny paramyksowirusów. Wywołuje u człowieka nagminne zapalenie przyusznic, potocznie zwaną świnką. Występuje jako pojedynczy serotyp i nie ma rezerwuaru zwierzęcego.

Zawiera jednoniciowy łańcuch RNA o ujemnej polarności. Wielkość wirusa wynosi od 120 do 200 nm. Posiada on otoczkę grubości około 10 nm, która osłania nić RNA występującą w postaci helikalnego kapsydu. Łańcuch RNA ma długość 15384 nt i koduje 7 genów: nukleokapsydowy (N), błonowy (M), fosforowy (P), fuzyjny (F), mały hydrofobowy (SH), hemaglutyninowo-neuraminidazowy (HN) i białkowy (L). Gen mały hydrofobowy (SH) jest najbardziej zmienny.

Charakter epidemiologiczny wirusa świnki związany jest z obecnością 10 (lub więcej) genotypów nazwanych literami od A do J, które różnią się sekwencją w genie SH. Pewne genotypy wirusa świnki takie jak C, D, H, J oraz typ Urabe Am 9 – są prawdopodobnie odpowiedzialne za objawy zwiększonej zjadliwości wobec układu nerwowego.

Ze względu na swoją lipidową otoczkę wirus jest wrażliwy na działanie mydeł, eteru, wysychanie i działanie temperatury oraz promieniowania ultrafioletowego.