Antytoksyna botulinowa typu A

Antytoksyna botulinowa typu A jest substancją czynną, która neutralizuje toksyny jadu kiełbasianego typu A. Jest to egzotoksyna wytwarzana przez laseczki Clostridium botulinum. Zbudowana jest z dwóch łańcuchów – lekkiego (50 kD) i ciężkiego (100 kD) połączonych mostkiem disiarczkowym.

Antytoksyna botulinowa typu A jest silną trucizną biologiczną. Łączy się trwale z płytką nerwowo-mięśniową, poraża przewodnictwo nerwowo-mięśniowe poprzez fragmentację białka SNAP-25 (synaptosomal protein) niezbędnego w procesie uwalniania acetylocholiny z zakończeń presynaptycznych.

Po wstrzyknięciu do mięśnia początkowo następuje szybkie wiązanie ze specyficznymi powierzchniowymi receptorami komórkowymi o wysokim powinowactwie do toksyny, następnie toksyna jest przenoszona poprzez błonę komórkową na drodze endocytozy z udziałem receptorów pośredniczących, ostatecznie toksyna jest uwalniana do cytosolu. Procesowi temu towarzyszy postępujące hamowanie uwalniania acetylocholiny.

Początek działania widoczny jest po 2–3 dniach, maksymalne działanie występuje po około 2–6 tygodniach i utrzymuje się przez 2–4 miesiące. Leczniczo stosuje się bardzo małe dawki, a działanie toksyny botulinowej ogranicza się do okolicy podania.