Adenozyna

Adenozyna to endogenny nukleozyd purynowy, który występuje naturalnie w komórkach organizmu i reguluje pracę serca. Adenozyna otwiera kanał potasowy oraz zapobiega otwarciu wolnego kanału wapniowego; jest pośrednim antagonistą wapnia.

Adenozyna jest nukleozydem purynowym występującym we wszystkich komórkach organizmu, wykazującym działanie przeciwarytmiczne. Adenozyna jest tzw. pośrednim antagonistą wapnia.

Adenozyna odgrywa ważną rolę w wielu procesach biochemicznych: transport energii – jako trifosforan adenozyny (ATP) i difosforan adenozyny (ADP), przekazywanie informacji genetycznej – jako składnik RNA, przekazywanie informacji w transdukcji sygnału – jako wtórny przekaźnik cAMP, działa jako neuroprzekaźnik hamujący w ośrodkowym układzie nerwowym (OUN), uczestniczy w reakcjach metylacji jako S-adenozylometionina, reguluje średnicę naczyń jako metabolit ATP – powoduje skurcz naczyń nerkowych i rozkurcz pozostałych łożysk naczyniowych. Jest istotnym metabolitem w autoregulacji krążenia mózgowego oraz przepływu wrotnego przez wątrobę.

Adenozyna jest stosowana jako lek w napadowym częstoskurczu nadkomorowym oraz częstoskurczu z wąskimi zespołami QRS przy zachowanej miarowości rytmu serca. Działa rozszerzająco na naczynia krwionośne. Ze względu na krótki okres półtrwania podaje się ją w bolusie do żył kończyny górnej lub żył centralnych i natychmiast podaje u dzieci 3–5 ml roztworu soli fizjologicznej celem przepłukania. Wykazuje wiele działań niepożądanych, jak np. przejściowy blok AV I, II czy III stopnia, przedwczesne pobudzenia komorowe lub nadkomorowe, bradykardię zatokową, tachykardię zatokową.

Adenozyna jest słabo rozpuszczalna w wodzie (5,1 g/kg przy 25 °C) i praktycznie nierozpuszczalna w acetonie i etanolu. Temperatura topnienia wynosi 235,5 °C.